Hoogsensitief (HSP)

Iemand die hoogsensitief is, is niet alleen gevoelig voor drukte, ook voor het oordeel van anderen. Misschien hoor je je hele leven al dat je niet zo moeilijk moet doen. Of dat je zo anders bent, zo … gevoelig. Inderdaad, je bent gevoelig! Ook typisch HSP; je gevoel opzij schuiven zodat je net zo kunt zijn als iedereen. Met als gevolg dat je grenzen overgaat, erg vermoeid raakt en altijd bezig bent met de gevoelens van anderen. In dit dossier trekken we aan de HSP-rem. Wat is HSP? Waar loop je tegenaan? Je leest het in dit dossier.

Algemeen | Kenmerken | Valkuilen | Artikelen in het dossier

Algemeen

Een gewelddadige film, fel licht, een druk feest of uitbundig concert? Het is aan iemand met HSP niet besteed. Iemand die hoogsensitief is, geniet juist van fijne geuren, smaken en geluiden. Herkenbaar? Dan dit vast ook: als kind vonden anderen je vaak gevoelig of verlegen. Nu je volwassen bent, noemen anderen je eerder introvert. Je mijdt drukke personeelsfeestjes. En als je dat wel doet moet je er een dag van bijkomen. En dan zeggen anderen weer: ‘Doe niet zo ongezellig’, zodat je je abnormaal voelt. Bijzonder gevoelig zijn voor prikkels, drukke situaties mijden en sterk emoties van anderen aanvoelen; het zijn allemaal herkenbare kenmerken en situaties voor iemand hoogsensitief of hooggevoelig is.

HSP is aangeboren

Vijf tot twintig procent van de mensen is hoogsensitief. HSP is aangeboren, het is een serie ‘normale’ karaktereigenschappen die in zijn totaliteit iemand tot een HSP’er maakt. In het brein van HSP’ers blijkt dat er meer hersenactiviteit is in de hersengebieden die betrokken zijn bij waarneming en aandacht.

HSP is dus geen stoornis en ook niet iets wat je jezelf aanpraat of aanleert. Het hoeft je niet te belemmeren in je persoonlijke groei of ontwikkeling. De mensen in je omgeving labelen het vaak wel als een stoornis omdat je als HSP’er anders bent; je wordt niet altijd goed begrepen, anderen vinden je verlegen of ongezellig.

HSP kan zelfs een talent zijn dat je in je voordeel kunt gebruiken. Zo kunnen mensen die hoogsensitief zijn met dezelfde hoeveelheid informatie meer doen. Hun hersenen beginnen bij de eerste prikkel meteen te associëren, waardoor ze verder denken dan mensen zonder deze eigenschap.

Kenmerken

Iemand die hoogsensitief is (HSP) zal zich herkennen in deze persoonlijkheidskenmerken:

Prikkels van ‘buiten’ (gesprekken, geuren, kleuren), komen altijd erg sterk binnen, het lijkt wel alsof er geen filter is
Je hebt een erg goed inlevingsvermogen en neemt emoties van anderen makkelijk over
Je bent je sterk bewust van subtiele signalen
Ook interne prikkels (je gedachtes) komen behoorlijk binnen – een kwade opmerking van iemand dreunt nog lang na
Je bent gevoelig voor pijn, peper, cafeïne en schrikt snel
Belevingen door de natuur (zonsopgang, de wind die ruist), muziek en kunst ontroeren je diep
Je houdt van authentiek, een-op-een-contact

Valkuilen

Wie gevoelig is voor drukte, emoties en prikkels, is eigenlijk in het verkeerde tijdperk geboren. Telefoontjes, notificaties, mail, reclame, koopavonden, pretparken en het verkeer: alles draait om veel, druk, overweldigend en snel. In deze hectische samenleving lijkt er voor jou als hoogsensitief persoon lastig een plek te claimen. Iedereen is haantje de voorste, lekker druk en spontaan. Als HSP’er is het daarom soms lastig een plek te vinden en begrepen te worden.

Wat zijn de valkuilen voor een HSP’er?

Veel prikkels putten je enorm uit en je hebt vaak rust nodig om te herstellen
Te veel prikkels kunnen ervoor zorgen dat je onverklaarbaar moe bent, chagrijnig en niet in staat om je te concentreren
Anderen labelen je vaak als verlegen en ‘moeilijk’
Je bent plichtsgetrouw en perfectionistisch, dat kan je in de problemen brengen omdat je werk niet afkomt of dat anderen steeds meer op jouw bordje gooien
Als kind werd je door ouders of leraren verlegen gevonden; je hebt soms nog steeds last van dat label
Je hebt veel tijd nodig om indrukken te verwerken of je ergens thuis te voelen
Je voelt je opgejaagd als je veel moet doen in korte tijd
Je voelt je ongemakkelijk als er te veel om je heen gebeurt, je kunt je niet concentreren en dat maakt je moe
Je lichaam reageert soms fysiek op de drukte; je kunt je daardoor misselijk voelen of hoofdpijn krijgen
Omdat je goed emoties van anderen aanvoelt en benoemt, ben je ook vaak de persoon die die zaken gaat oplossen