De feestdagen zijn het moment van gezelligheid, lekker eten en soms net wat meer alcohol. Maar wist je dat deze combinatie zelfs gezonde mensen kan blootstellen aan hartritmestoornissen? Het Holiday Heart Syndroom (HHS) is een reëel risico tijdens deze periode, vooral door overmatig alcoholgebruik en zware maaltijden. Cardioloog Menno Baars van HartKliniek legt uit wat het is, waarom het juist gezonde mensen treft en hoe je het kunt voorkomen.
Wat is het Holiday Heart Syndroom?
Het Holiday Heart Syndroom verwijst naar hartritmestoornissen, zoals atriumfibrilleren, die kunnen ontstaan na een feestavond met overmatig drinken of vet eten. “Alcohol bevat giftige stoffen die de elektrische signalen in je hart kunnen verstoren,” zegt Menno. “Dit leidt tot onregelmatige hartslagen die, als ze blijven aanhouden, zelfs gevaarlijk kunnen worden.” Zo kan het onregelmatig kloppen van je hart bijvoorbeeld zorgen tot het ontstaan van bloedstolsel in het hart die na een tijdje kunnen losschieten en in je hersenen terecht kunnen komen. “Wat men een tia noemt”, legt Menno uit. “Of zelfs kan leiden tot een herseninfarct.”
Wat zijn de symptomen van het Holiday Heart Syndroom?
De symptomen van HHS zijn vaak merkbaar binnen enkele uren tot dagen:
- Een onregelmatige hartslag, tot wel 150 slagen per minuut.
- Kortademigheid en een verminderde conditie.
- Zweten of een gevoel van uitputting.
Meer risico op HHS tijdens feestdagen
Ook wanneer je gezond en fit bent, loop je risico op het Holiday Heart Syndroom. Dit komt doordat juist gezonde en fitte mensen niet gewend zijn om ineens meer alcohol te eten, en ongezonder te eten, tijdens de kerstdagen. Menno noemt vier factoren die HHS tijdens de feestdagen kunnen uitlokken:
- Alcohol als trigger
Alcohol verstoort de kalium- en natriumbalans in je lichaam, essentieel voor een gezond hartritme. Al drie tot vijf glazen alcohol in korte tijd kunnen de elektrische signalen in je hart ontregelen, vooral als je normaal weinig drinkt. - Zware maaltijden
Het feestmenu, vaak rijk aan vet en zout, zet extra druk op je hart. In combinatie met alcohol kan dit je risico op ritmestoornissen vergroten. - Meer stress tijdens de feestdagen
“De feestdagen brengen vaak stress mee,” legt Menno uit. “Van het perfecte kerstdiner tot familieverplichtingen, het is een enorme belasting voor je hart.” Stress verhoogt je hartslag en bloeddruk, wat het risico op HHS verder vergroot. - Verstoorde zelfregulatie
Minder beweging, onregelmatig eten en slaapgebrek zijn typisch voor de feestdagen. Deze factoren kunnen je lichaam uit balans brengen en je hart extra belasten.
Hoe voorkom je Holiday Heart Syndroom?
Volgens Menno draait het allemaal om balans. Hier zijn zijn beste tips:
1. Matig alcoholgebruik voor een gezond hart
Drink niet te veel glazen alcohol op een avond. “Natuurlijk hoef je niet helemaal niets meer te drinken”, nuanceert Menno. “Af en toe genieten van het leven mag natuurlijk, alcohol verbindt mensen met elkaar, en kan ook juist voor ontspanning zorgen. Het draait juist om balans: af en toe genieten, maar houd het bijvoorbeeld bij drie glaasjes. En wissel een slokje alcohol, met een slokje water.” Wil je graag alcoholvrij genieten? “Let dan erop dat er niet te veel suiker in je vervangende drankjes zitten”, geeft Menno mee.
2. Eet bewust, ook tijdens de feestdagen
Geniet van feestmaaltijden, maar voorkom dat je jezelf overeet. “Zorg dat je niet alleen vette en zoute gerechten eet, maar combineer het met lichtere en gezondere opties”, aldus Menno. Je bommetje rond eten vergroot de kans op het Holiday Heart Syndroom.
3. Blijf tussendoor in beweging
Maak een wandeling na het diner of plan een actieve familiebijeenkomst om je bloedcirculatie op peil te houden. Blijf in beweging tijdens de kerstvakantie, en gooi niet al je gezonde voornemers direct over boord, als het ritme van de alledaagse dag wegvalt tijdens de vakantieperiode.
4. Zorg voor ontspanning voor en na de feestdagen
Zorg voor voldoende rustmomenten en slaap. “Ontspanning is niet alleen fijn, maar ook essentieel voor je hartgezondheid,” benadrukt Menno. “Zorg ervoor dat je ontspannen de kerstdagen instapt. Neem voldoende rust van tevoren.” Maak je dus niet te druk om het kerstdiner, en plan pauzes tussendoor. Ook hersteltijd na de drukke feestdagen kan je helpen te ontspannen.
5. Controleer je pols, en herken de symptomen
Leer je pols te controleren. “Een onregelmatige hartslag kan wijzen op het Holiday Heart Syndroom. Als dit langer aanhoudt, neem dan contact op met je huisarts,” adviseert Menno. Let erop dat veel klachten juist de dag ná het uit de hand gelopen feestje komen, zoals een onregelmatige hartslag, overmatig zweten, of kortademigheid.”
Wat als je toch klachten krijgt?
Het Holiday Heart Syndroom gaat in veel gevallen vanzelf over, maar het kan ook serieuze gevolgen hebben. “Een langdurig onregelmatige hartslag kan leiden tot bloedstolsels in de boezems van je hart,” waarschuwt Menno. Dit verhoogt het risico op een beroerte. Als de klachten niet verdwijnen, kan een arts medicijnen voorschrijven of in ernstige gevallen een elektrische reset uitvoeren. Menno geeft mee: “Alcohol en gezelligheid kunnen hand in hand gaan, maar zorg dat je hart niet het slachtoffer wordt van jouw feestvreugde.”
Volg ons ook op Instagram, Facebook en TikTok. Meer Gezondnu? Neem dan een kijkje in het magazine en schrijf je in voor de nieuwsbrief.
