Donkere dagen, somber gevoel? Zo herken en voorkom je een winterdepressie

De winter komt eraan: korte dagen, grauwe luchten en een constante drang om onder een dekentje te kruipen. Gezellig, zou je denken maar voor veel mensen voelt deze periode juist zwaar. Wanneer je stemming langdurig daalt en je nergens meer zin in hebt, kan er sprake zijn van een winterdepressie. Gelukkig zijn er manieren om dit te herkennen én aan te pakken. 

Donkere dagen, somber gevoel? Zo herken en voorkom je een winterdepressie

Wat is een winterdepressie? 

Een winterdepressie, ook wel seizoensgebonden depressie genoemd, is een vorm van depressie die optreedt tijdens de donkere maanden. Het komt vooral voor in het najaar en de winter, wanneer er minder daglicht is. Door het gebrek aan zonlicht raakt je biologische klok ontregeld, waardoor de aanmaak van melatonine (het slaaphormoon) toeneemt en serotonine (het ‘gelukshormoon’) juist afneemt. Het gevolg: vermoeidheid, somberheid en een gebrek aan energie. 

Veel mensen merken dat ze in de winter trager op gang komen, meer behoefte hebben aan slaap en sneller grijpen naar comfort food. Dat is op zich normaal, maar bij een winterdepressie is dit gevoel veel intenser en langduriger. 

Herken de signalen 

De symptomen lijken op die van een gewone depressie, maar ze volgen een seizoenspatroon. Denk aan: 

  • Aanhoudende vermoeidheid, ook na een goede nachtrust 
  • Minder zin in sociale activiteiten 
  • Prikkelbaarheid of concentratieproblemen 
  • Verhoogde eetlust (vooral trek in zoet of koolhydraten) 
  • Gevoelens van leegte of hopeloosheid 

Wanneer je merkt dat deze klachten jaarlijks terugkomen rond dezelfde periode, is het verstandig om er aandacht aan te besteden. 

Wat kun je doen om een winterdip te voorkomen? 

1. Zorg voor voldoende daglicht 

Probeer elke dag minstens een halfuur buiten te zijn, het liefst in de ochtend. Zelfs op bewolkte dagen doet daglicht wonderen voor je stemming. Zet eventueel je bureau dichter bij het raam of gebruik een daglichtlamp als het buiten nog donker is. 

2. Blijf bewegen 

Beweging stimuleert de aanmaak van endorfine, het natuurlijke ‘gelukshormoon’. Of je nu kiest voor een wandeling, een yoga-sessie of een stevige sportschooltraining: elke vorm van activiteit helpt om je energie op peil te houden. 

3. Let op je voeding 

Voeding heeft meer invloed op je humeur dan je denkt. Eet voldoende groenten, fruit, noten en volkoren producten. Vitamines spelen hierbij een subtiele maar belangrijke rol — denk aan vitamine D, dat je lichaam normaal uit zonlicht haalt. Een tekort kan bijdragen aan vermoeidheid en somberheid, dus extra aanvulling in de winter kan helpen. 

4. Plan leuke momenten in 

Geef jezelf iets om naar uit te kijken. Plan een weekendje weg, een etentje met vrienden of een hobby-avond. Sociale contacten zorgen voor warmte, letterlijk en figuurlijk. 

5. Luister naar je lichaam 

Slaap is essentieel voor herstel. Probeer een vast ritme aan te houden en vermijd te veel schermtijd voor het slapengaan. 

Licht in de donkere maanden 

Een winterdepressie is vervelend, maar zeker niet onoverkomelijk. Door bewust te blijven van je energie, goed voor jezelf te zorgen en de juiste balans te vinden tussen rust, voeding en beweging, kun je veel klachten voorkomen. En wie weet: met wat extra aandacht en vitamine D kun je deze winter niet alleen doorstaan, maar er zelfs van genieten. 

Psyche
  • Body supplies