Niet meditatie of ademhaling, maar dít is wat psychologen aanraden tegen stress

Waarom ontspanning niet altijd ontspant

Meditatie en ademhalingsoefeningen werken bewezen goed, maar niet voor iedereen op elk moment. Bij hoge spanning kan het moeilijk zijn om direct tot rust te komen. Je lichaam staat in overlevingsstand: hartslag omhoog, spieren aangespannen, gedachten die blijven razen. In die toestand zijn rusttechnieken soms te “ver” van hoe je je voelt. Het is alsof je tegen een rennende motor zegt dat hij moet afkoelen terwijl het gaspedaal nog ingedrukt is.

Psychologen benadrukken daarom dat de eerste stap naar ontspanning niet altijd stilzitten is, maar juist ontladen.

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

Dít helpt wel: spanning eerst ontladen, dan pas ontspannen

De gezondste manier om stress te verminderen, begint bij fysieke ontlading. Je lichaam moet eerst de opgebouwde spanning kwijt voordat het openstaat voor rust. Enkele bewezen effectieve manieren:

1. Beweeg kort en bewust

Een korte wandeling, trap op en af lopen of even rekken helpt het stresshormoon cortisol af te bouwen. Beweging zorgt ervoor dat adrenaline, bedoeld om te ‘vluchten of vechten’, wordt gebruikt waarvoor het bedoeld is.

2. Zet je zintuigen aan

Luister naar muziek, stap even naar buiten, voel de kou of warmte. Door aandacht te geven aan wat je zintuigen waarnemen, verleg je de focus van je gedachten naar het moment.

3. Schrijf of praat het van je af

Het uitschrijven van gedachten of er kort met iemand over praten, verlaagt spanning in de hersenen. Zo voorkom je dat stress zich vastzet in herhalende gedachten.

4. Gebruik daarna pas ademhaling of meditatie

Zodra je lichaam is gekalmeerd, werken ademhalingsoefeningen of meditatie wel effectief. Je zenuwstelsel is dan ontvankelijker voor ontspanning.

De wetenschap achter deze aanpak

Onderzoek laat zien dat actieve stressregulatie – zoals wandelen of lichte fysieke inspanning – het stresshormoonniveau sneller laat dalen dan direct rust zoeken.
Ook het Trimbos-instituut en de Hersenstichting wijzen erop dat lichaamsbeweging en sensorische prikkels belangrijke sleutels zijn in het herstellen van balans tussen spanning en herstel.

Pas daarna is ruimte voor mentale ontspanning, zoals ademhalingsoefeningen of meditatie.

Bekijk ook

Dit alledaagse keukenkruid bestrijdt bacteriën en kan stress verlichten | Gezondnu

Een snufje van dit kruid geeft meer dan smaak: het zit vol antioxidanten, bestrijdt bacteriën en kan zelfs stressklachten helpen verlichten

Gezonde stress bestaat ook

Stress is niet per se slecht. Een beetje spanning helpt om alert te blijven, te presteren of beslissingen te nemen. Pas als stress te lang aanhoudt, raakt je lichaam uit balans. Het doel is dus niet: nooit meer stress, maar: leren ontladen voordat spanning zich opstapelt.

Regelmatig ontladen, zowel fysiek als mentaal, is één van de gezondste gewoonten die je kunt ontwikkelen.

Tot slot

Rust begint niet altijd met stilte. Soms is de gezondste manier om stress te verminderen juist iets dóen: bewegen, voelen, schrijven. Zodra je spanning hebt losgelaten, werkt meditatie pas echt.