De verborgen risico’s van gekookte rijst
Rijst is een van de meest gegeten voedingsmiddelen ter wereld, maar juist daardoor letten we er vaak te weinig op hoe we het bewaren. Volgens voedingsdeskundige en voedselveiligheidsexpert Cristina Lora, die hierover sprak in de podcast Hábito Zero, kan verkeerd bewaarde rijst leiden tot voedselvergiftiging.
De boosdoener is de bacterie Bacillus cereus, die het kookproces overleeft en zich bij kamertemperatuur snel vermenigvuldigt. Wanneer de rijst langzaam afkoelt of te lang bewaard blijft, kunnen deze bacteriën gifstoffen produceren die niet verdwijnen bij het opwarmen. De klachten variëren van diarree en buikpijn tot lichte koorts.
“Voedselveiligheid is een soort Russische roulette,” zegt Lora. “Je kunt jarenlang hetzelfde eten zonder iets te merken, tot het opeens misgaat.”
Waarom rijst gevoeliger is dan pasta
Bij pasta of aardappelen is het meestal geen probleem om restjes twee tot drie dagen te bewaren, maar rijst is gevoeliger. Dat komt doordat de combinatie van vocht en zetmeel een ideale voedingsbodem voor bacteriën vormt.
Toch betekent dat niet dat je rijst de volgende dag al in de prullenbak moet gooien.
Volgens voedselveiligheidsrichtlijnen (zoals van de NVWA en het Voedingscentrum) kun je gekookte rijst tot ongeveer 48 uur bewaren, mits die snel is afgekoeld en goed in de koelkast (onder 5 graden) is bewaard.
Kwetsbare groepen, extra voorzichtig
Hoewel de meeste mensen hooguit wat buikklachten krijgen, geldt dat niet voor iedereen. Zwangere vrouwen, jonge kinderen en mensen met een verzwakt immuunsysteem lopen meer risico bij besmetting. Voor hen is het slim om rijst binnen 24 uur op te eten of direct na het afkoelen in te vriezen.
De veilige manier om rijst te bewaren
Wie restjes wil redden zonder risico, doet er goed aan om de rijst na het koken binnen een uur af te koelen en vervolgens in een afgesloten bakje in de koelkast te zetten. Verhit de rijst daarna altijd goed door – tot hij dampend heet is – en bewaar hem niet nog een keer opnieuw.
“De aanbeveling blijft: eet het liefst rijst binnen 24 uur of vries het in,” aldus Lora. “Daarna neemt het risico op ziekte snel toe.”
Feitencheck: hoe lang kun je rijst écht bewaren?
- In de koelkast: maximaal 1 tot 2 dagen
- Snel invriezen: tot 3 maanden houdbaar
Een portie overhouden is geen probleem, maar dagenlang restjes bewaren? Dat is vragen om moeilijkheden. Wie slim wil mealpreppen, vriest porties in of eet restjes binnen een dag of twee op. Zo blijft je maaltijd niet alleen lekker, maar ook veilig.
- La Nacion
- Adobe Stock