Opgejaagd na koffie? Deze groente helpt je lijf kalmeren

Stuiter jij na één cappuccino, terwijl een ander tien espresso’s drinkt? Dit is waarom – en wat broccoli ermee te maken heeft.

Opgejaagd na koffie? Deze groente helpt je lijf kalmeren

Waarom de één stuitert van koffie – en de ander niet

Je kent ze wel: mensen die na het eten nog een dubbele espresso nemen en vervolgens prima slapen. Terwijl jij na één cappuccino om 10.00 uur ’s ochtends al een hartslag van 120 hebt. Hoe dat kan? Je koffiegevoeligheid zit diep verankerd in je DNA. En grappig genoeg speelt ook wat je eet – ja, zelfs broccoli – daarin een rol.

DNA, lever en cafeïne-afbraak

De hoeveelheid cafeïne die in je bloed blijft hangen, hangt af van een enzym in je lever dat de stof afbreekt. Dat enzym – een eiwit – wordt aangestuurd door een gen dat bij iedereen net even anders is. Heb jij de ‘snelle variant’? Dan breekt je lichaam cafeïne razendsnel af en merk je er weinig van. De ‘langzame variant’ zorgt ervoor dat cafeïne urenlang rondcirkelt, waardoor je langer alert (of opgefokt) blijft.

Volgens moleculair bioloog Margit Janssen van de Radboud Universiteit bepaalt je genetische variant dus grotendeels of jij de hele dag stuitert van één kop koffie of rustig nog een tweede kunt nemen.

Wat broccoli met koffie te maken heeft

Gelukkig ligt niet alles vast in je genen. Bepaalde voedingsstoffen kunnen invloed hebben op hoe snel je lichaam cafeïne verwerkt. Uit onderzoek blijkt dat broccoli enzymen in de lever kan activeren die cafeïne afbreken. Dat betekent: sneller afbreken, minder hartkloppingen en minder piekgevoel na je bak koffie.

Het tegenovergestelde gebeurt met grapefruit: deze vrucht remt juist de werking van die enzymen, waardoor cafeïne langer in je bloed blijft. Dus als je gevoelig bent voor koffie, kun je beter even wachten met dat ontbijtje vol citrus.

Koffiegevoelig? Zo drink je slimmer

Wie gevoelig is voor cafeïne, hoeft niet meteen over te stappen op cafeïnevrij. Met een paar slimme aanpassingen kun je prima van je bakkie blijven genieten:

  • Eet meer groente (zoals broccoli en spruitjes) – ze ondersteunen de leverenzymen die cafeïne sneller afbreken.
  • Laat grapefruit staan – die remt juist de afbraak, waardoor cafeïne langer actief blijft.
  • Drink niet te laat – bij trage afbrekers kan cafeïne tot wel zes uur na consumptie effect hebben.
  • Kies filterkoffie of cold brew – die bevatten vaak iets minder cafeïne dan espresso’s.

Cafeïne is dus persoonlijk

Je koffiegevoeligheid is dus deels erfelijk, deels beïnvloedbaar. En dat maakt het zo interessant: jouw lichaam bepaalt de basis, maar met voeding kun je dat effect versterken of juist afremmen. Wie weet is dat bord broccoli bij de lunch dus wel de sleutel tot een rustigere middag.

Feiten & geheimen
  • Radboud Universiteit, Universiteit van Nederland, Harvard T.H. Chan School of Public Health, Voedingscentrum
  • Canva