Bij gezond leven hoort een gezond dieet. Het Voedingscentrum adviseert ons om te eten volgens de alom bekende ‘Schijf van Vijf’: groente en fruit, volkoren- en plantaardige producten, noten, (niet te veel) zuivel en essentiële vetten. In de supermarkt staan we vervolgens voor de keuze om deze producten wel of niet in de biologische variant te kopen. Wij vroegen ons af: wanneer is een product nou eigenlijk biologisch?
Wat is ‘biologisch’ eigenlijk?
‘Biologisch’ betekent dat er tijdens de productie zoveel mogelijk rekening gehouden is met mens, milieu én dier. Een biologisch product is geproduceerd volgens specifieke Europese regels. Als een product aan deze regels voldoet, krijgt het een biologisch keurmerk van de EU. Dat keurmerk heb je vast al wel eens gezien in de supermarkt: het groene plaatje met 12 sterren in de vorm van een blaadje.
Let op: het biologisch keurmerk van de EU is niet het enige keurmerk dat je tegen kan komen in de supermarkt. Wel is het het enige keurmerk voor duurzaam voedsel waar de overheid verantwoordelijk voor is. Andere keurmerken, zoals On the way to PlanetProof of Beter voor Natuur en Boer, zijn private keurmerken en worden beoordeeld door Milieucentraal. Het ene keurmerk let bijvoorbeeld meer op dierenwelzijn, terwijl het andere keurmerk meer let op arbeidsomstandigheden of milieu. Sommige keurmerken, zoals EKO of Demeter, hebben zelfs nóg strengere eisen voor duurzaamheid en dierenwelzijn dan het EU-biologisch-keurmerk .
Wanneer is jouw wortel, yoghurt of wijntje dan biologisch?
In dit artikel richten we ons alleen op de producten met het biologisch keurmerk van de EU, niet op de andere keurmerken. Wanneer is groente, fruit, zuivel, bier of wijn volgens deze regels ‘biologisch’ te noemen? We vatten het hier samen.
Biologische groenten en fruit
Het verschil tussen ‘normale’ groenten en fruit en biologische groenten en fruit, zit ‘m kort samengevat in de volgende punten:
- Biologische boeren mogen alleen bestrijdingsmiddelen, mest en compost van natuurlijke oorsprong gebruiken. Er wordt dus geen gebruik gemaakt van bijvoorbeeld kunstmest. Kunstmest kan namelijk schadelijk zijn voor de bodem en de productie ervan is ook niet milieuvriendelijk.
- Biologische groenten en fruit worden verbouwd met meerdere soorten gewassen door elkaar, en ze worden jaarlijks verplaatst. Dit is goed voor de biodiversiteit en de bodemkwaliteit.
- De meeste biologische groenten worden in de volle grond geteeld, niet op kunstmatige ondergronden.
- Bij biologische groenten en fruit wordt geen gebruik gemaakt van genetische modificatie. Met genetische modificatie worden eigenschappen van planten en dieren aangepast in een laboratorium. Tot op heden heeft deze techniek helaas vooral geleid tot een verstoring van het ecosysteem, bedreiging van de biodiversiteit en méér gebruik van landbouwgif.
Biologische dierlijke producten (zuivel, eieren, vlees)
Dierlijke producten zijn biologisch op het moment dat:
- Dieren meer ruimte in de stal hebben en altijd toegang hebben tot open lucht of weidegrond.
- Het voer voor de dieren ook biologisch is.
- Boeren beperkt gebruikmaken van antibiotica en zieke dieren bij voorkeur natuurlijke geneesmiddelen geven (waardoor er minder restanten van diergeneesmiddelen in jouw voedsel zitten).
- De dieren zich natuurlijker kunnen gedragen.
Biologische bier en wijn
Ook bier en wijn zijn verkrijgbaar in een biologische variant. Bier en wijn zijn biologisch, als:
- Alle ingrediënten waar de wijn of het bier uit bestaat (bijvoorbeeld druiven of graan) óók biologisch zijn.
- Deze ingrediënten worden dus zo natuurlijk mogelijk beschermd tegen onkruid, ziektes en schadelijke insecten.
- Er wordt vooral biologische mest en compost gebruikt.
- Er geen gebruik gemaakt wordt van genetische modificatie.
- Er minimaal gebruik wordt gemaakt van chemische stoffen voor geur, kleur en smaak.
- Er zo min mogelijk conserveermiddelen of chemische hulpstoffen worden gebruikt.
Wat opvalt in de bovenstaande lijstjes, is dat sommige regels wat vaag zijn. ‘Meer ruimte’, ‘natuurlijker’, ‘zo natuurlijk mogelijk’: erg specifiek is dat niet. ‘Natuurlijker’ dan wat? Of hoeveel ‘meer ruimte’ dan wat? Antwoorden op deze vragen vind je in dit document van de EU of op de site van Milieucentraal.
Wil je weten of biologisch ook écht beter is dan niet-biologisch? Daar schrijven we binnenkort verder over!
Volg ons ook op Instagram, Facebook en TikTok. Meer Gezondnu? Neem dan een kijkje in het magazine en schrijf je in voor de nieuwsbrief.
