Je ziet ze steeds vaker in de supermarkt: oranje, zoet en met een gezonde reputatie. De zoete aardappel lijkt de gewone pieper voorbij te zijn gestreefd op het bord van veel Nederlanders. Maar is die kleurrijke knol echt beter voor je dan de witte aardappel? We doken in het onderzoek en het antwoord is verrassend genuanceerd.
De hype rond de zoete aardappel
De zoete aardappel (officieel een bataat) heeft een hip imago. Hij zit vol vezels, bètacaroteen (de voorloper van vitamine A) en levert een zachte, zoete smaak die goed past in bowls of als ovenfriet.
Voedingsdeskundige Lauri Wright van de University of South Florida legt uit dat bètacaroteen in het lichaam wordt omgezet in vitamine A – belangrijk voor je ogen, huid en weerstand. Ook bevat de bataat vitamine C en mangaan, en zorgt het hoge vezelgehalte ervoor dat je bloedsuiker stabieler blijft na de maaltijd.
Daarmee lijkt de zoete aardappel de gezonde winnaar. Toch is dat maar één kant van het verhaal.
De vergeten voordelen van de gewone aardappel
De witte aardappel is lang bestempeld als dikmaker of 'lege koolhydraat'. Ten onrechte, zegt Wright: de gewone aardappel is juist rijk aan kalium, een mineraal dat helpt om je bloeddruk te reguleren en spieren goed te laten werken. Ook bevat hij vitamine B6 en foliumzuur, belangrijk voor energie en aanmaak van rode bloedcellen.
En laten we niet vergeten: een gekookte aardappel bevat amper vet en relatief weinig calorieën – minder zelfs dan een portie gekookte pasta of rijst. De 'ongezonde' reputatie komt vooral door de manier waarop we hem bereiden (lees: frituurvet of roomsaus).
Zoete of witte: wat kies je wanneer?
Welke knol gezonder is, hangt af van wat je zoekt.
- Wil je stabiele bloedsuikers of extra vezels? Kies dan de zoete aardappel.
- Heb je eerder behoefte aan kalium of snelle energie na het sporten? Dan is de witte aardappel een uitstekende optie.
Beide soorten bevatten langzame koolhydraten en vullen goed. Volgens voedingsonderzoekers van Wageningen University is afwisseling het slimst: door beide soorten te eten krijg je een breder palet aan voedingsstoffen binnen.
Kleur, smaak en gebruik
De zoete aardappel hoort botanisch niet eens tot dezelfde familie: hij is verwant aan de morgensterfamilie, terwijl de gewone aardappel bij de nachtschadefamilie hoort.
Toch kun je ze in de keuken vaak één op één vervangen. Zoete aardappel werkt goed in curry’s, ovenschotels of zelfs in brownies; de witte variant blinkt uit in puree, stamppot en gebakken aardappels.
En over dat verschil in kleur: het oranje vruchtvlees van de bataat verraadt de aanwezigheid van carotenoïden – antioxidanten die je cellen beschermen. De witte pieper bevat juist meer resistente zetmelen, die in de darm werken als voeding voor je gunstige bacteriën.
- Eatingwell, Voedingscentrum, RIVM, Wageningen University
- Canva