In de ochtend koop je een croissantje op het station – in een mum van tijd heb je het weggewerkt. Terwijl je naar je computerscherm tuurt, slik je een boterham door en ’s avonds is je bord pasta binnen een paar happen leeg, want je wilt nog sporten. Wat we vergeten bij al deze eetacties, is kauwen. Jammer, want kauwen is de eerste essentiële stap voor een goede spijsvertering.
De spijsvertering dient eigenlijk maar een doel: zorgen dat alle voedingsstoffen uit je voeding ook daadwerkelijk in je bloed terechtkomen. De opname van stoffen vindt plaats in je darmen. Maar het verteringsproces begint al in de mond. Hap-slik-weg eten is niet goed, het kan zelfs zorgen voor winderigheid of een opgeblazen gevoel.
Hoe vaak je precies moet kauwen op een hap voedsel is niet precies bekend. Wie even zoekt komt op aantallen van tien tot twintig keer kauwen op een hap. Maar dat is echt heel erg veel! Probeer maar eens twintig keer te kauwen op een stuk fruit … Maar twintig keer kauwen op een handje hazelnoten, is weer ander verhaal. In harde voeding moet je letterlijk je tanden zetten! Chew on it!
Snel eten = een slechte spijsvertering
Het spijsverteringsproces begint in je mond. En sterker nog: voordat je daadwerkelijk iets in je mond steekt. Denk maar eens aan iets lekkers. Voel je dat de hoeveelheid speeksel toeneemt in je mond? Door flink te kauwen zorg je ervoor dat het eten zich vermengt met je speeksel. Dat is nuttig, want in je speeksel zitten onder andere enzymen die inwerken op het voedsel, waardoor het voedsel beter verteerbaar wordt. Wie niet goed kauwt, krijgt grotere brokstukken voedsel in zijn maag. De spijsverteringsenzymen uit het speeksel hebben minder goed op het voedsel kunnen inwerken en je hebt het gevoel dat je eten ‘zwaar op de maag’ ligt.
Langzaam eten voor een verzadigd gevoel
Door snel te eten zit je maag in een korte tijd vol, maar voel je je niet verzadigd. Een verzadigd gevoel krijg je namelijk pas als de eerste voedingsstoffen door de darmwand worden opgenomen. Pas dan krijgen je hersenen een seintje dat je genoeg hebt gegeten. Dit seintje volgt ongeveer twintig minuten nadat je iets hebt gegeten.
Tip: probeer tussen de tien en twintig keer te kauwen per hap. Dat is waarschijnlijk meer dan je gewend bent. Tel je kauwbewegingen eens bij je volgende eetmoment en probeer dit langzaam op te voeren.
Kauwen is niet hetzelfde als spoelen
Veel mensen drinken water of thee bij het eten. Dat is prima, behalve als je daarmee je eten sneller wegspoelt. In dat geval schakel je je speeksel uit, en juist speeksel is de eerste en belangrijkste stap in bij de spijsvertering. Om die reden is het belangrijk je kauwtempo af te remmen en te zorgen voor zo min mogelijk afleiding zoals tv-kijken en computerschermen. Al die zaken zorgen ervoor dat je gaat schrokken. Probeer ook na het eten te bewegen, dat bevordert de darmwerking en spijsvertering.
Zijn smoothies slecht omdat je niet kauwt?
Smoothies zijn superpopulair; en dat is terecht. In no time klok je ‘s ochtends 300 gram groente en fruit naar binnen – een hoeveelheid die de meeste mensen niet eens in een hele dag eten. Er lijkt een nadeel te zitten aan een smoothie: je kauwt niet. Terwijl speeksel een van de hoofdrolspelers is bij de spijsvertering – zet je die dan buitenspel als je smoothies maakt?
Ja en nee. Het zit als volgt: in je speeksel zit een enzym dat zorgt voor de start van het verteren van het zetmeel in je voedsel. Het is de reden dat brood zoeter gaat smaken als je er lang op kauwt; het enzym zet het zetmeel om in suikers. Maar in groente en fruit (behalve banaan) zit nauwelijks zetmeel. Dus zolang je geen aardappelen of brood door je smoothie blendt, zit er geen of nauwelijks zetmeel in je groene smoothie. En is ook het niet-kauwen geen groot probleem.
Meer Gezondnu? Volg ons ook op Instagram, Facebook en TikTok. Ook leuk: neem een kijkje in het magazine en schrijf je in voor de nieuwsbrief.
