Hoe vaak heb je jezelf al voorgenomen om te beginnen met een nieuw dieet, of heb je jezelf beperkt tot een strak eetschema? Het lijkt bijna normaal om voortdurend in de ban te zijn van diëten en strikte regels over wat wel en niet mag. We worden omringd door de nieuwste trends en ‘gezonde’ adviezen, en het voelt soms alsof het volgen van een dieet eerder de norm is dan een uitzondering. Maar wat als we je vertellen dat er een manier van eten bestaat die niets te maken heeft met restricties of schuldgevoelens?
Intuïtief eten is precies dat: geen dieet, maar een benadering die je helpt om weer in contact te komen met je lichaam en je natuurlijke signalen. Geen zorgen, dit is niet nóg een lijstje met do’s en don’ts, maar juist een uitnodiging om anders naar eten te kijken.
Wat is intuïtief eten?
Intuïtief eten is geen dieetplan, maar een benadering van eten die gebaseerd is op jouw eigen interne behoeften. Het idee achter intuïtief eten is dat je leert luisteren naar signalen van je lichaam en deze herkent. Zo maak je keuzes die passen bij je behoeften van dat moment. De nadruk ligt dus niet op specifieke voedingsmiddelen, het bereiken van een bepaald aantal calorieën, of het volgen van een strikt eetpatroon op vaste tijden.
Het begrip intuïtief eten werd in 1995 geïntroduceerd als titel van een boek van de geregistreerde diëtisten Evelyn Tribole en Elyse Resch. Het concept staat haaks op gecontroleerd, restrictief eten, waarbij je je houdt aan strenge regels en maaltijdplannen met voorgeschreven porties. Intuïtief eten gaat uit van het principe dat je lichaam weet wat het nodig heeft, maar dat we het vaak hebben afgeleerd om te luisteren naar signalen van honger en verzadiging. Door emotionele prikkels zoals schuldgevoel, schaamte, verveling en stress los te koppelen van eten, leer je weer te luisteren naar je lichaam en bouw je een gezonde relatie met voedsel op.
Intuïtief eten betekent niet alleen maar alles eten waar je zin in hebt. Een belangrijk aspect is het verschil leren herkennen tussen emotionele en lichamelijke ‘honger’. In onze samenleving is fysieke honger niet de enige reden waarom we eten. Onze eetlust en verlangens worden continu gestimuleerd door visuele prikkels (kookprogramma’s, advertenties), emotionele prikkels (verdriet, eenzaamheid, stress, verveling), geurprikkels (de geur van versgebakken brood) of sociale prikkels (gezellige familiediners, uit eten met vrienden). Het doel van intuïtief eten is om de specifieke oorzaak van de ‘honger’ te identificeren en hier bewust en met intentie op te reageren.
Hoe leer je intuïtief te eten?
Intuïtief eten wordt vaak samengevat met de eenvoudige regel: eten als je honger hebt en stoppen als je vol zit. Maar voor veel mensen is dat niet zo eenvoudig als het klinkt. Misschien ben je iemand die altijd je bord helemaal leeg eet omdat je geen voedsel wil verspillen. Of misschien dat je in een verveelde bui al snel richting de koelkast loopt, of zorgt stress er juist voor dat een hele zak chips altijd in één keer leeg gaat. Het idee dat je minder of gezonder gaat eten door jezelf juist helemaal geen restricties op te leggen voelt misschien ongeloofwaardig, waardoor je er niet aan durft te beginnen.
De eerste stap is het loslaten van negatieve associaties met voedsel en aangeleerde overtuigingen uit de dieetcultuur. Bijvoorbeeld dat bepaalde voedingsmiddelen of voedingsstoffen ‘slecht’ zijn, of dat er op bepaalde momenten van de dag niet gegeten mag worden. Daarbij is het ook belangrijk dat afvallen niet je belangrijkste doel is, maar dat je juist wil werken aan een beter lichaamsbeeld en een gezonde relatie met eten.
Het proces van intuïtief eten kun je heel eenvoudig zelf beginnen. Voor je iets eet, sta even stil bij jezelf. Waar heb je echt trek in? Voel je de honger in je maag, of is het eerder een gevoel van verveling of stress dat de behoefte aan eten veroorzaakt? Spelen er negatieve gevoelens van schuld of schaamte rondom de gedachte aan eten, en waar komen die vandaan? Als je jezelf hebt aangeleerd gevoelens van honger of verzadiging te negeren, of deze bent gaan verwarren met andere gevoelens, kan het moeilijk zijn om weer op je intuïtie te gaan vertrouwen. Een coach in Amsterdam kan je in dit proces ondersteunen en je helpen om weer in contact te komen met jezelf. Zo leer je de signalen van je lichaam herkennen en onderscheid maken tussen fysieke en emotionele sensaties.
Wat levert het op?
Het doel van intuïtief eten is dat je een gezonde relatie met voedsel en een positief lichaamsbeeld opbouwt. Het is vooral positief voor mensen die een schommelend lichaamsgewicht hebben door jojo-diëten, regelmatig te veel of juist te weinig eten, eetbuien hebben of veel schuldgevoelens ervaren rondom bepaalde etenswaren of eten in het algemeen. Hoewel gewichtsverlies niet het primaire doel is, kan het verminderen van het eten door emotionele prikkels leiden tot gewichtsverlies als een natuurlijk gevolg. Traditionele diëten voor gewichtsverlies, waarbij voedselinname bewust en langdurig wordt beperkt, hebben vaak negatieve mentale en fysieke gezondheidseffecten. Intuïtief eten is ontwikkeld als een alternatief voor deze schadelijke methoden en biedt een manier om keuzes te maken op basis van interne signalen in plaats van strikte regels.
