Angst beheerst je leven

Angst kan je gewone leven sterk ontregelen. Je durft bijvoorbeeld het huis niet uit omdat je bij voorbaat al bang bent dat je op straat angstig zult zijn. De oorzaak van een angststoornis is niet altijd duidelijk en kan zelf zomaar ineens ontstaan.
Een op de vijf Nederlanders krijgt in zijn leven te maken met een angststoornis.

Zweten en hartkloppingen

Als je angst voelt, reageert je lichaam op dreigend gevaar. Angst bestaat uit twee delen: het lichamelijke deel met symptomen als spanning, zweten en hartkloppingen, en het psychologische deel: de angst die in je hoofd plaatsvindt.

Bang voor niets

Angst is niet hetzelfde als vrees. Vrees is angst voor een object. Bij een angststoornis ben je feitelijk bang voor niets; het angstgevoel overspoelt je. Je hebt verschillende angststoornissen:

Sociale fobie

Wie een sociale fobie heeft, is bang dat anderen je zeer kritisch beoordelen of dat mensen je zullen afwijzen. Ook voel je je vaak onzeker over jezelf en ben ze bang dat anderen je zullen uitlachen of pesten. Mensen met een sociale fobie voelen zich opgelaten tijdens sociale contacten, zoals feestjes, vergaderingen of boodschappen doen. Met een sociale angst ga je ‘gewoon’ contact het liefst uit de weg om deze spanning te verminderen. Feitelijk houdt dat de angst in stand, omdat je steeds eenzamer wordt.

Piekerstoornis

Voel je je altijd gespannen, zenuwachtig of overbezorgd? Dan kan wijzen op een piekerstoornis. Het piekeren en de bezorgdheid gaat meestal over alledaagse gebeurtenissen; Is mijn kind wel veilig? Heb ik de deur wel op slot gedaan? Heb ik het gas wel uitgedraaid? Een piekeraar kost het grote moeite de piekergedachten onder controle te houden en dat kan een grote invloed hebben op het sociale leven en werk.

Straatvrees

Wanneer je bang bent om op bepaalde plekken te komen, heb je straatvrees. De straatvrees kan toe slaan als je gewoon buiten bent, maar bericht zijn ook tunnels, pleinen, bruggen of een rij waarin je moet wachten en niet uit kunt. Je hebt het gevoel dat de situatie of de plek je de stuipen op het lijf jaagt. Uit angst voor een paniekaanval ga je deze plekken en situaties zo veel mogelijk vermijden.

Smetvrees

Angst voor bacteriën, de hele dag poetsen en heel vaak je handen wassen. Als schoonmaken en handenwassen dwangmatig wordt, kun je ervan uitgaan dat je smetvrees hebt. Smetvrees is feitelijk geen angststoornis, maar een dwangstoornis. Als je smetvrees hebt, ben je geobsedeerd door schoonmaken. Je dwingt jezelf om schoon te maken, uit angst voor besmetting met bacteriën en virussen. Ook vind je het een vies idee om bijvoorbeeld iemand een hand te geven of een deurkruk aan te raken.

Posttraumatische stressstoornis

Na een traumatische gebeurtenis zoals een ongeluk, gewapende overval of een dierbare die onverwacht is overleden, kan een posttraumatische stressstoornis ontstaan. Deze angst wordt veroorzaakt door de sterke gevoelens van machteloosheid, ongeloof en verbijstering die je hebt ervaren.

Ziektevrees (hypochonder)

Soms ben je veel, of zelfs voortdurend bang, dat je een ernstige ziekte hebt zoals kanker of hart- en vaatziekten, zonder dat daar een echte aanleiding voor is. Dit wordt hypochondrie genoemd, ook wel ziektevrees. Je voelt voortdurend spanning, zodat je daadwerkelijk lichamelijke klachten krijgt, zoals maagzuur, duizeligheid of hartkloppingen. Wie ziektevrees heeft, gaat vaak naar een dokter en heeft het gevoel dat de klachten niet serieus genomen worden. Dit betekent opnieuw spanning. Als er niks wordt gevonden, is (helaas) de opluchting van korte duur.

Body Dismorphic Disorder (BDD)

Mensen met deze stoornis zijn er sterk van overtuigd dat ze erg lelijk zijn. Net zoals bij sociale fobie zijn mensen met BDD bang om negatief beoordeeld te worden. Vaak zijn ze niet tevreden met hun neus, oren, ogen, huid en mond. Mensen met BDD denken dat ze zeer onaantrekkelijk, misvormd of walgelijk zijn.