Als de zon schijnt, trekken we snel onze korte broek aan en maken we een mooie boswandeling. Maar wacht eens: denk jij wel aan teken? In deze maanden zijn ze het meest actief. Die tekenbeet kun je maar beter voorkomen, want maar liefst twintig procent van deze bloeddorstige diertjes is besmet met het Borrelia bacterie.
In Nederland wonen er zo’n 100 duizend per vierkante kilometer: teken. Het zijn kleine spinachtige beestjes van ongeveer een halve tot enkele millimeters groot. Teken leven van bloed dat ze opzuigen bij mensen en dieren.
Bacteriën
Meer dan twintig procent van deze bloeddorstige diertjes is besmet met het Borrelia bacterie die de ziekte van Lyme kan veroorzaken. Per jaar raken ongeveer 25 duizend Nederlanders besmet. Een behoorlijk aantal. Heeft de teek jouw lijf gevonden dan zuigt hij zich niet alleen vol, maar laat hij ook bacteriën achter. En is de teek besmet met Borrelia, dan ligt de ziekte van Lyme op de loer.
Ziekte van Lyme
De ziekte van Lyme is een infectieziekte veroorzaakt door de Borrelia bacterie. De bacterie kan koorts veroorzaken, moeheid, dubbelzien, pijn in de gewrichten en spieren, constante hoofdpijn, zenuwpijnen, problemen met denken, een stijve nek en plotselinge doofheid. De ziekte van Lyme is in principe in een vroeg stadium goed te behandelen met antibiotica, maar kan ook chronische klachten veroorzaken.
Drie stadia van Lyme
Lyme kent drie opeenvolgende stadia, namelijk:
Eerste stadium: bij minder dan vijftig procent ontstaat binnen drie weken na de beet een rode ringvormige plek die een paar maanden zichtbaar blijft.
Tweede stadium: een paar weken tot maanden na de tekenbeet kunnen aandoeningen aan het zenuwstelsel, de gewrichten en het hart ontstaan: pijn in de armen of benen, hoofdpijn, dubbel zien.
Derde stadium: de neurologische verschijnselen en gewrichtsklachten worden chronisch.
5 feitjes over teken
- Vanaf acht graden Celsius worden teken actief.
- In de maanden maart t/m oktober is het risico op tekenbeten het hoogst.
- Jaarlijks worden 1,2 miljoen Nederlanders gebeten door een teek.
- De kans op besmetting neemt toe, wanneer de teek is volgezogen of pas de volgende dag wordt verwijderd.
- Het aantal teken die de Borrelia bacterie meedragen, neemt fors toe. En er zijn niet alleen meer teken, maar ook meer nakomelingen. In 2013 was het aantal larven en nimfen bovengemiddeld: maar liefst 6 procent hoger dan voorgaande jaren.
Teek verwijderen
Het is belangrijk om een teek zo snel mogelijk te verwijderen. Bij verkeerd verwijderen van de teek kan hij zijn maaginhoud dumpen inclusief schadelijke bacteriën en virussen. Gebruik geen brandende lucifer, zeep of alcohol maar een tekentang. Probeer de kop van de teek vast te pakken, zo is de kans groot dat je de teek in zijn geheel verwijderd. En dat is noodzakelijk. Ga dus niet hard trekken. Pak met de tang de teek in zijn nek vast en draai voorzichtig, na enige tijd laat de teek vanzelf los. Ontsmet de plek met jodium of alcohol.
Praktische tips om tekenbeten te voorkomen
- Blijf altijd op de wandelpaden; loop vooral niet door struikgewas en hoog gras.
- Draag liever geen korte broek en korte mouwen in wandelgebieden.
- Controleer s’avonds op teken bij je haarlijn, bilnaad, oksel, knieholte en lies.
- Hond mee tijdens de wandeling? Controleer die dan ook. Honden lopen een grotere kans een teek op te lopen dan jij.
