Stoppen met roken. Het is makkelijker gezegd dan gedaan. Longarts Wanda de Kanter wil niet voor niets de tabaksindustrie en niet de roker aanpakken. Aan de hand van vijf stellingen legt ze uit waarom het zo lastig is om die sigaret vaarwel te zeggen. Ontdek je valkuilen en geef het stoppen niet op.
Niet waar: roken is net zoiets als ondeugend zijn
Longarts Wanda de Kanter: “Roken wordt nog steeds gebagatelliseerd. Mensen realiseren zich niet dat er jaarlijks 20.000 mensen aan overlijden. Ja, hier in Nederland. Dat zijn er elke dag meer dan vijftig. En natuurlijk is het óók belangrijk dat we allemaal gezonder gaan eten, meer bewegen en wat afvallen. Maar de ziektelast van roken is groter dan die van overgewicht, hoge bloeddruk en inactiviteit samen. Dát realiseren veel mensen zich niet.”
Waar: tabaksverslaving is een hersenziekte
“Het wordt afgeschilderd als een rottige gewoonte, waarmee je zomaar even kunt stoppen. Maar als je net als ik zwangere vrouwen huilend van wanhoop bij je hebt gehad in de Rook-stop-polikliniek, omdat ze met de grootst mogelijk moeite nog niet kunnen stoppen, terwijl ze weten wat de impact op de gezondheid van hun ongeboren kind is, dan geeft dat wel aan dat je geen vrije keuze meer hebt. De tabak bepaalt. Dus ik blijf erop hameren: roken is een verslaving. Een hersenziekte. En nog een verdomd hardnekkige ook.”
Niet waar: stoppen is een kwestie van wilskracht
“Rokers zien zichzelf vaak als zwak. Geen sigaret opsteken is toch gewoon een kwestie van ruggengraat, wordt al snel geroepen. Maar stoppen met roken heeft helemaal niets met ruggengraat te maken. De tabaksindustrie doet er alles aan om sigaretten zo verslavend mogelijk te maken. Er zitten stoffen in die voorkomen dat je hoest. Zoetstoffen en ammoniak zorgen ervoor dat de nicotine in een wip in je hersenen belandt. En dan de filters, daar is zó mee gesjoemeld! Er zijn stiekem hele kleine, vrijwel onzichtbare gaatjes in de filters gemaakt. Wanneer die sigaretten getest worden in de rookmachine, dan voldoen ze aan de wettelijke marges. Maar zodra je ze aan je lippen zet, gaan die onzichtbare gaatjes open en krijg je vijf keer zo veel teer en nicotine binnen als wettelijk is toegestaan. Gemiddeld levert dat meer kanker per sigaret op. Dat zien longartsen ook terug in de spreekkamer. Vanwege die sjoemelsigaretten ontstaat sneller longkanker en andere soorten die lastig te behandelen zijn.”
Waar: afkicken doet iedereen anders
“Om rokers te helpen met stoppen, heb ik met collega-longarts Pauline Dekker het boek Nederland stopt! Met roken geschreven. We zijn ook in de theorie van motiverende gespreksvoering gedoken, zodat rokers vol wilskracht en met de juiste mindset aan de slag gingen en we hebben een ‘Stoppen met roken-poli’ opgericht. Maar zelfs met de beste munitie in handen lukt het maar 28 procent om te stoppen met roken. Slechts vijf procent kan in één keer cold turkey afkicken. En, om het nog ingewikkelder te maken: er is niet één manier die voor iedereen werkt. Je moet ontdekken wat bij jou past en dat duurt soms lang. Heel lang. In de praktijk hebben mensen vijf à zes stoppogingen nodig om voorgoed van het roken af te komen.”
Niet waar: er is in Nederland goede verslavingszorg voor rokers
“De verslavingszorg in Nederland is prima geregeld als je aan de drugs of alcohol bent, maar niet als je rookt. De kwaliteit van hulp wisselt zo. Vaak komt het erop neer dat je maar in je eentje van het roken moet afkomen, terwijl het net zo verslavend is als cocaïne en heroïne. Met dit verschil: sigaretten kun je overal voor een paar euro kopen. Roken is niet strafbaar. Je gaat je er niet gek of agressief door gedragen. Het is veel meer geaccepteerd. Dat is ook exact de reden waarom bijna vier miljoen Nederlanders roken. Vier miljoen! Het is vrijwel onmogelijk om zo veel mensen de begeleiding te geven die ze nodig hebben om te kunnen stoppen met roken.”
Meer weten over de strijd van Wanda de Kanter tegen de tabaksindustrie? Zie sickofsmoking.nl
Heeft stoppen met roken op elke leeftijd zin? Je leest het hier.
