Wie is de baas over je blaas: jij of moet je te pas en te onpas naar de wc, omdat je het anders bijna in je broek doet? Hoe staat het met jouw plasgedrag? Wat is normaal? Wanneer heb je een overactieve blaas? En, is dat hetzelfde als incontinent zijn? (Nee toch?)
Wat is normaal? Een gemiddeld mens moet doorgaans om de drie tot vier uur een plas doen. Dat komt neer op dagelijks zo’n vier tot zes tripjes naar wc. Wanneer ben je dan een ‘veelplasser’? Als je acht tot negen plasstops per dag maakt en er misschien zelfs ’s nachts ook nog uit moet, omdat je het anders niet droog houdt. In tijd uitgedrukt, zit je dan ongeveer om de twee uur op het toilet.
Houd een dagboek bij
Ben je werkelijk een veelplasser of denk je alleen maar veel tijd op de wc door te brengen?
Een plasdagboek kan duidelijkheid geven. Hierin houd je een of meerdere weken bij hoe vaak je naar het toilet gaat, hoeveel je drinkt en eventueel houd je bij hoeveel urine je uitplast. Deze informatie is handig om voor jezelf te weten. Stel je gaat naar de dokter, dan kan dit ook veel helpen.
Aandrang versus stress
Als je dus acht, negen keer per dag moet plassen en als de wc je leven begint te domineren, dan kan het zijn dat je een overactieve blaas hebt. Je hebt dan het gevoel dat je naar de wc móét en je weinig controle hebt over je blaas. Bij zo’n hyperactieve blaas wordt ook wel gesproken over aandrangincontinentie. Deze vorm van incontinentie heeft een andere oorzaak (overactieve blaas) dan stressincontinentie (of inspanningsincontinentie), die vooral opspeelt tijdens of na de zwangerschap, omdat de bekkenbodemspier dan slapper wordt.
Overactief of gewoon lui?
Zo’n overprikkelde blaas kan ook een beetje een verwende blaas zijn. Als je bij elk beetje aandrang al naar de wc rent, dan maak je hem als het ware lui. Je wc-bezoek wat langer uitstellen, is een goed begin om deze gewoonte af te leren. Wat kan helpen, is dat je de sluitspier rondom de uitgang van de blaas (in de plasbuis) en je bekkenbodemspier aanspant. Ga ook niet uit voorzorg naar de wc, maar echt alleen als je aandrang voelt. Probeer goed te luisteren naar je lijf. Maar als je moet, dan moet je. Want eerlijk is eerlijk: het is niet gezond om altijd maar je plas onnodig op te houden. Dan kan de blaas uitrekken en zijn knijpkracht verliezen. Daardoor kan het moeilijker worden goed uit te plassen en hem helemaal te legen, waardoor de kans op blaasontsteking toeneemt. Uiteindelijk kan de druk in de blaas zo groot worden, dat de nieren beschadigd raken. Maar maak je geen zorgen, dit gebeurt echt niet als je je plas zo af en toe eens ophoudt. Een bekkenfysiotherapeut kan je overigens hierbij helpen.
Blijven drinken!
Het is verleidelijk als je te pas en te onpas naar de wc moet om minder te gaan drinken, maar doe dat niet. Daarmee maak je het probleem alleen maar erger. Hoe geconcentreerder je urine, hoe meer de blaas geprikkeld raakt en hoe meer je ‘moet’. Blijven drinken – met name water en thee – is een aanrader en daarbij kun je anderhalf tot twee liter als maat nemen. Als je meer drinkt, is het niet meer dan logisch dat je meer moet plassen. Alcohol met name bier kun je beter vermijden bij een overactieve blaas en ook drankjes met cafeïne zoals koffie, cola en energiedrankjes kunnen de blaas onnodig prikkelen. Dat komt omdat er een hormoon in zit die je aanzet tot plassen. Je kunt eens twee weken cafeïnevrij aanhouden om te kijken of dat effect heeft. Soms helpt dat al.
Oorzaak overactieve blaas
Een overactieve blaas heeft niet altijd een heel duidelijke oorzaak. Het kan samenhangen met blaasontsteking of bestraling. Te gespannen bekkenbodemspieren kunnen de blaas onnodig prikkelen, waardoor die overactief wordt. Het kan ook een bijwerking zijn van medicatie. Medicijnen tegen een hoge bloeddruk kunnen er vaak toe leiden dat je regelmatig moet plassen. Ze zorgen er namelijk voor dat je nieren sneller meer urine produceren. Ook medicijnen tegen astma of angst kunnen ervoor zorgen dat je blaas niet compleet leegloopt wanneer je het toilet bezoekt. Daarnaast kan die blaas overprikkeld raken door fiks overgewicht. Als een dikke buik op de blaas drukt, dan heb je steeds het gevoel of je naar wc moet. Afvallen kan dan een verschil maken. Blijf niet te lang doorlopen met die overactieve blaas. Check altijd bij de huisarts of er niet meer aan de hand is. Veel moeten plassen kan ook een symptoom zijn van een aandoening zoals diabetes. Mocht de oorzaak niet gevonden worden en de bekkenfysiotherapeut je niet verder kunnen helpen, dan zijn er ook medicijnen die je blaas minder actief maken.