Leken we de Deltavariant van het coronavirus net een beetje onder controle te hebben, is er weer wat nieuws: de Omikron-variant. Deze nieuwe variant zorgt wereldwijd voor flink wat paniek. Hoe terecht is dat? En ben je als je gevaccineerd bent voldoende beschermd? We geven antwoord op de vijf meest gestelde vragen.
Een virus kan steeds een klein beetje veranderen. Soms zorgt een verandering, ook wel mutatie genoemd, ervoor dat het virus zich anders gedraagt en ineens makkelijker verspreid kan worden. Nieuwe varianten van het coronavirus worden daarom goed in de gaten gehouden. In ons land hebben we al meerdere varianten van het virus voorbij zien komen. Inmiddels zelfs meer dan tien! De bekendste twee zijn de Alfa- en Deltavariant. Nu is daar opnieuw een variant bijgekomen: de Omikron-variant. Wat weten we tot nu toe over deze mutatie? We geven antwoord op vijf vragen.
1. Waar komt de Omikron-variant vandaan?
De nieuwe variant van het coronavirus, waarvan de wetenschappelijke naam B.1.1.529 is, dook voor het eerst op in Zuid-Afrika. Hier zijn ook de meeste besmettingen met de Omikron-variant vastgesteld. In andere Afrikaanse landen, zoals Zimbabwe en Namibië, zijn ook mensen besmet geraakt met deze variant. Het virus is waarschijnlijk ontstaan in Afrika. De reden hiervan is het extreem lage aantal gevaccineerden. Als maar een klein deel van een bevolking antistoffen heeft, kan een nieuwe mutatie makkelijker ontstaan. Inmiddels duikt het virus in verschillende landen op. Vrijdag werd het eerste geval gemeld in België, maar inmiddels is de Omikron-variant ook ontdekt in Engeland, Duitsland, Italië, Denemarken en Australië. Sinds zondag is de virusmutatie ook gesignaleerd in ons land.
2. Hoeveel mensen zijn er nu mee besmet?
In Nederland zijn inmiddels veertien mensen positief getest op deze nieuwe variant van het coronavirus. Het merendeel van deze mensen heeft dit opgelopen in Zuid-Afrika en is bij terugkomst positief getest. Toch heeft de variant zich al binnen Nederland verspreid, en waarschijnlijk ook al eerder en vaker dan we nu weten, zegt het RIVM. De reden: één van de mensen die besmet is geraakt met de Omikron-variant was niet op reis geweest en heeft de variant dus opgelopen in Nederland. Waar is nog niet duidelijk. De verwachting is dat het officiële aantal besmette mensen dus in werkelijkheid hoger ligt. Het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) telde op 30 november 44 Omikron-besmettingen in elf EU-landen.
3. Is deze variant van het coronavirus gevaarlijk?
Deze vraag houdt iedereen bezig. En terecht! De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) noemt deze variant van het coronavirus ‘zorgelijk’. Uit onderzoek blijkt dat de Omikron-variant besmettelijker is dan andere varianten. Omikron is daarmee de vijfde variant die de stempel ‘zorgelijk’ krijgt. Eerder gebeurde dat al met de Alfa-, Bèta, Gamma- en Deltavariant. Toch hoeft dat niet meteen te betekenen dat de virusmutatie ook gevaarlijker is. In Zuid-Afrika lijken mensen er tot nu toe niet ernstig ziek van te worden. De klachten vallen mee. De meeste mensen hebben alleen een paar dagen last van extreme vermoeidheid, gevolgd door hoofdpijn. Dat is goed nieuws, maar we mogen niet te vroeg juichen. De bevolking daar is namelijk niet helemaal te vergelijken met die van Nederland of Europa.
4. Ben je beschermd als je gevaccineerd bent?
Het valt nog niet te zeggen over de coronavaccins effectief zijn tegen de Omikron-variant. Daar is meer onderzoek voor nodig. De geluiden zijn tegenstrijdig. Veel virologen geven aan dat ze verwachten dat de vaccins nog wel voldoende beschermen tegen ernstige gevallen van het coronavirus. Volgens de topman van het vaccin Moderna is dit juist onwaarschijnlijk, omdat het maanden duurt om vaccins zo aan te passen dat ze beschermen tegen nieuwe varianten. De vaccins bleken eerder wel al effectief tegen andere varianten, zoals bijvoorbeeld de variant Delta.
5. Hoe voorkom je dat je besmet raakt?
Door je aan de basisregels te houden, kun je voor een groot deel voorkomen dat je besmet raakt. Was je handen, houd afstand en hoest altijd in je elleboog. Blijf thuis als je klachten hebt en laat je testen. Deze adviezen zijn er niet voor niets. Helemaal voorkomen dat je besmet raakt, kan dus niet, maar wel een klein beetje. In dit artikel delen we de vijf gouden tips om een besmetting met het coronavirus te voorkomen.
