85 procent van chronische longziektes (COPD) en longkanker kan voorkomen worden als we met elkaar de sigaret uitbannen. Artsen en wetenschappers zetten in het boekwerk Tabak van Tabak feiten en cijfers op een rij, die schrikbarend zijn als je rookt of als je van iemand houdt die niet zonder zijn sigaret kan. Deze schokkende feiten zijn voor iedereen die wil stoppen met roken en een stok achter de deur zoekt.
1. Nederland loopt achter met zijn tabaksbeleid
Sinds de jaren zeventig is het aantal rokers gestaag gedaald. Toch zitten we in Nederland vrij hoog: 22,4 procent van de volwassenen rookt wel eens (CBS, 2018). We kunnen een goed voorbeeld nemen aan Canada en Australië, waar slechts zestien procent van de bevolking rookt. Bovendien hebben andere landen een duidelijke ambitie als het gaat om tabaksgebruik. Zo streeft Nieuw-Zeeland ernaar om het aantal rokers in 2025 op vijf procent te krijgen en Finland heeft een wet aangenomen die tabaksgebruik moet uitbannen.
2. Door te roken loop je verjaardagen mis
Dat roken je ziek maakt, is geen nieuws. Toch is het schokkend om je te realiseren dat 500.000 Nederlanders aan COPD lijden, zoals longemfyseem of chronische bronchitis. En net als longkanker is COPD voor 85 procent te voorkomen. Niet gaan roken geeft enorme winst. Van de kinderen die ooit een sigaret opsteekt, wordt tweederde een dagelijkse roker. Van die groep overlijdt twee op drie aan de gevolgen van tabaksverslaving en op een gemiddeld veel jongere leeftijd dan degene die niet roken. In Nederland gaat het om 20.000 tabaksdoden per jaar; dat zijn meer dan vijftig mensen per dag. Tegenover elke tabaksdode staan vijftig tabakszieken. Zware rokers verliezen (meer dan twintig sigaretten per dag) dertien levensjaren, matige rokers (minder dan twintig sigaretten per dag) negen levensjaren. Mensen die niet dagelijks roken verliezen vijf levensjaren.
3. De sigaret vergroot het verschil tussen arm en rijk
Het aantal hoogopgeleide rokers neemt steeds verder af, terwijl het aantal laagopgeleide rokers gelijk blijft. De kloof tussen arm en rijk wordt steeds meer een kloof tussen ongezond en gezond, tussen rokers en niet-rokers. Hoogopgeleide mensen leven gemiddeld dertien jaar (!) langer dan laagopgeleide mensen. Het verschil in gezonde levensjaren is nog groter: twintig jaar.
4. Stoppen met roken is ingewikkeld
De wil om te stoppen met roken is groot: 78 procent van de rokers geeft aan in de toekomst te willen stoppen. Gemakkelijk is dat niet. Zelfs met de juiste hulp lukt het maar 28 procent van de mensen om succesvol te stoppen met roken. Slechts vijf procent kan in één keer cold turkey, dus zonder hulpmiddelen, afkicken. Er is bovendien niet één manier die voor iedereen werkt. Je moet echt ontdekken wat bij jou past en dat duurt soms lang. In de praktijk hebben mensen vijf tot zes stoppogingen nodig om voorgoed van het roken af te komen. Van de rokende Nederlanders heeft het afgelopen jaar 27 procent geprobeerd te stoppen. Op jaarbasis lukt het ongeveer een miljoen mensen om van de sigaretten af te blijven. Zeven procent van de rokers die een stoppoging doet, heeft een jaar na dato nog steeds geen tabak aangeraakt.
5. Binnen twintig minuten heb je al winst van afkicken
De winst van stoppen met roken is geweldig en je lichaam profiteert er al binnen twintig minuten van in de vorm van een lagere bloeddruk. Binnen twee tot twaalf weken na de laatste sigaret verbetert je longfunctie en je bloedsomloop. Na negen maanden krijg je meer lucht en na een jaar daalt het verhoogde risico op hart- en vaatziekten. Als je tien jaar zonder sigaretten bent doorgekomen, is de kans op longkanker gehalveerd en ook het risico op andere vormen van kanker is dan verminderd. Na vijftien jaar is het risico om hart- en vaatziekten te ontwikkelen net zo klein als dat van iemand die nog nooit een sigaret heeft gerookt. Als je trouwens voor je dertigste stopt, dan kun je de schadelijke gevolgen van het roken compleet ongedaan maken.
6. Je rookt een sjoemelsigaret
“Stoppen met roken heeft helemaal niets met ruggengraat te maken”, liet Wanda de Kanter weten in een artikel in gezondNU. “De tabaksindustrie doet er alles aan om sigaretten zo verslavend mogelijk te maken. Er zitten stoffen in die voorkomen dat je hoest. Zoetstoffen en ammoniak zorgen ervoor dat de nicotine in een wip in je hersenen belandt. En dan de filters – daar is zó mee gesjoemeld! Ook zijn er hele kleine, vrijwel onzichtbare gaatjes in de filters gemaakt. Wanneer die sigaretten getest worden in de rookmachine, dan voldoen ze aan de wettelijk marges. Maar zodra je ze aan je lippen zet, gaan die onzichtbare gaatjes dicht en krijg je vijf keer zo veel kankerverwekkend teer binnen dan de rookmachine meet. Vanwege die sjoemelsigaretten ontstaat sneller longkanker en bovendien andere soorten longkanker die lastig te behandelen zijn.”
Stoppen met roken lukt de meeste mensen niet in een keer. Maar geef niet op! De winst is groot voor je longen, je hart, je bloedvaten en voor het risico op zeventien verschillende soorten kanker. Wie voor zijn dertigste afkickt van de sigaretten kan vaak alle schadelijke gevolgen ongedaan maken.
