Het eerste wat je doet als je wakker wordt: je telefoon checken. Vervolgens kruip je achter de laptop om te werken en ‘s avonds plof je op de bank voor je favoriete serie. Dat urenlang naar een scherm staren niet goed voor je is weet iedereen, maar wat is precies het effect? Dat zoeken we voor je uit.
Vroeger keek je af en toe tv en als je ‘geluk’ had kon je computeren. Nu staren we ons blind op onze smartphone, tablet, laptop, tv en ga zo maar door. Het is dan ook geen geheim dat we elke dag urenlang naar een scherm staren. Om precies te zijn: de helft van de Nederlanders kijkt dagelijks vier uur lang naar een beeldscherm en bijna een kwart zelfs meer dan acht uur, blijkt uit onderzoek. Veel te veel dus en dat is ongezond. Maar hoe dan precies? In het algemeen zorgt overmatig schermgebruik voor onrust, stress, slecht slapen, maar ook voor lichamelijke problemen. Om meer duidelijkheid te scheppen, zoomen we stuk voor stuk in op de effecten van de smartphone, tv en laptop.
Je smartphonescherm: bijziendheid en een appduim
Het smartphonescherm wint het van alle andere beeldschermen als we naar het gebruik krijgen. Dat is natuurlijk logisch, want je mobiel neem je overal makkelijker mee naar toe. Positief is dat niet. Zo blijkt dat steeds mensen meer stress ervaren door het continue krijgen van appjes, belletjes en mails. Een smartphoneverslaving ligt daardoor op de loer. Ook zorgt het urenlang naar je mobiel staren voor meer slaapproblemen. Door het blauwe licht van het scherm denkt ons brein dat het nog dag is dus vallen we moeilijker in slaap als we onze mobiel mee naar bed nemen. Voor je ogen zorgt het staren naar je mobieltje zelfs voor de kans op bijziendheid. Hoe? Omdat we te vaak én langdurig op korte afstand naar een smartphone kijken. Onze ogen raken daardoor steeds minder gewend om veraf scherp te kunnen zien. Dat is zelfs zo erg dat 20 procent van de kinderen bijziend wordt door smartphonegebruik.
Lichamelijk gezien doet een smartphone ook wat: we nemen verkeerde houdingen aan, waardoor we last krijgen van onze armen, rug, nek en schouder. Onze armen of vingers kunnen gaan tintelen, omdat ons bloed niet goed kan stromen. En naast dat we geïrriteerde ogen krijgen van al dat staren, kun je ook last krijgen van een ‘appduim’, zere polsen en handen.
Tip: Als je minder naar je scherm wilt staren, leg je telefoon dan uit het zicht en kijk alleen op je telefoon als je dit zelf bewust wilt doen. Stop ‘m op werk in je tas en leg je mobiel thuis in een andere ruimte als je iets voor jezelf wilt doen. Zo kun je makkelijker afkicken.
Je tv-scherm: slapeloosheid en een slechte weerstand
Kijk je alleen een tv-programma, dan is de verleiding nog wel te verstaan. Zet je je favoriete serie aan? Dan is de kans groot dat je zonder dat je het door hebt zo zes afleveringen verder bent. ‘Bingewatchen’ noemen we dat. Klinkt ontspannend, maar dat is het voor je lichaam alles behalve. Net als bij het staren naar je mobiel, kan ook urenlang serie kijken voor slapeloosheid zorgen. Uit onderzoek blijkt zelfs dat bingewatchers bijna 98 procent meer kans hebben om slecht te slapen dan mensen die niet aflevering na aflevering kijken. Het slaaptekort heeft ook gevolgen voor je concentratie en energielevel. Zelfs je weerstand neemt af, waardoor je minder goed bestand bent tegen virussen. Daar komt nog bij dat het vele zitten in steeds dezelfde houding een no go is voor je lijf, met nek en rugpijn tot gevolg.
Tip: Bepaal van tevoren hoeveel afleveringen je van jezelf mag kijken of kijk je serie alleen in het weekend. Zo wordt je geen slaaf van je tv.
Je computerscherm: hoofdpijn en duizeligheid
Je tv en smartphone hebben dus al een groot effect op je gezondheid, maar wie een kantoorbaan heeft doet daar nog een schepje bovenop. Als je urenlang geconcentreerd achter een laptop of computer moet werken (of veel gamed), neemt de kans op hoofdpijn flink toe. Die hoofdpijn veroorzaakt door je computerscherm heeft zelfs een naam: het ‘computervisie syndroom’. Hier krijg je last van als je te veel spanning op je ogen krijgt, door het lang staren naar je computerscherm. Naast hoofdpijn, kun je daar ook wazig door gaan zien, duizelig worden, vermoeid worden en rode en droge ogen krijgen.
Tip: Stoppen met werken hoeft niet, maar vaker pauze nemen wel. Leer jezelf aan om elk half uur even een minuut pauze te nemen. Doe je ogen dicht of ga even weg van je scherm. Zo kunnen je ogen even ontspannen én jij ook!
Volg ons ook op Instagram, Facebook en TikTok. Meer Gezondnu? Neem dan een kijkje in het magazine en schrijf je in voor de nieuwsbrief.