Je struikelt steeds vaker over de flesjes CBD-olie bij de drogist en ook als het gaat om de strijd tegen serieuze ziektes zoals kanker valt steeds vaker de term ‘medicinale wiet’. Wat zijn de kansen van wiet als medicijn? Is het wel bewezen werkzaam? Arno Hazekamp promoveerde aan de Universiteit Leiden op onderzoek naar cannabis voor onze gezondheid en geeft zijn visie.
1. In hoeverre is de werkzaamheid van medische cannabis bewezen?
Arno Hazekamp: “Wat wetenschappelijk als een paal boven water staat, is dat slapeloosheid, misselijkheid, overgeven, chronische pijn, gebrek aan eetlust, angst en onrust sterk kunnen verminderen door het gebruik van cannabis. Vooral voor mensen die chronisch ziek zijn en bij wie geen enkele therapie of medicatie aanslaat, kan wiet de kwaliteit van leven sterk verbeteren. Het geneest niet, maar vermindert symptomen. Als je altijd chronische pijn hebt of continu misselijk bent en niets helpt, dan is het toch mooi dat medicinale wiet de ruwe randjes eraf haalt. Vergis je niet, het gaat hier om tienduizenden Nederlanders. Mensen met kanker, MS, epilepsie, chronische pijn, parkinson. Zij krijgen overigens niet zomaar een receptje voor medicinale cannabis, dat gebeurt pas als je alle andere behandelingen en medicijnen zonder succes hebt geprobeerd en er geen vooruitzicht bestaat op beterschap. Het zijn vaak mensen die wanhopig zijn.”
2. Vind je dat cannabis als medicijn ingeburgerd is in Nederland?
“Nee, er wordt nog steeds vaak lacherig over gedaan en die CBD-oliën bij de drogist met vrolijke wietblaadjes op de verpakking houden dat stigma van cannabis als lifestyledrug alleen maar in stand. Patiënten zijn daarvan de dupe. Medicinale wiet kun je namelijk alleen op doktersrecept krijgen, maar niet elke arts in Nederland is bereid om het voor te schrijven, omdat ze denken dat je er high van wordt of er verslaafd aan raakt. Nu word je van wiet ook high en is het gebruik ervan ook mogelijk verslavend, maar dat is bij bijvoorbeeld morfine ook het geval en dat schrijven artsen wel voor als pijnstiller. In CBD-olie zit helemaal geen THC en toch denken sommige artsen dat je ook daar high van kunt worden. Vanwege die vooroordelen moeten mensen die al chronisch ziek zijn en weinig energie hebben, vaak ook nog in discussie met hun arts.”
3. Welke rol zou medicinale cannabis wat jou betreft moeten hebben?
“Ik hoop dat patiënten die aangewezen zijn op medicinale cannabis minder hoeven te strijden. Het zou mooi zijn als het geen laatste redmiddel was, maar veel eerder ingezet kon worden in het ziekteproces. Mensen grappen nog steeds dat ze na een paar biertjes ook geen pijn meer voelen. Maar wiet grijpt op neurologisch niveau in en heeft ook invloed op je afweersysteem.”
4. Wat staat erkenning voor medicinale wiet in de weg?
“Cannabis zit in een soort niemandsland. Het is geen erkend medicijn, maar ook geen ‘onschuldig’ kruidje. Het huidige medische systeem weet zich er daardoor geen raad mee. En omdat cannabis net als echt medicijnen bijwerkingen kan hebben, staan artsen heel afwachtend tegenover het voorschrijven van cannabis. Normaal wordt per persoon gekeken of de voordelen van medicatie opwegen tegen de nadelen. Van alles wordt voorgeschreven in de hoop dat de juiste combinatie van geneesmiddelen gevonden wordt. Leren door te proberen. Zo zouden artsen ook met medicinale cannabis moeten omgaan. Dat gebeurt nu te weinig. Dat komt mede doordat de uitkomsten van wetenschappelijk laboratoriumonderzoek vaak zwaarder wegen dan de ervaringen van patiënten, terwijl beide even waardevol zijn. Niet alle antwoorden komen uit een laboratorium. ”
5. De wetenschap en de geneeskunde moeten dus minder bevooroordeeld naar cannabis kijken?
“Ja! Als bijvoorbeeld een stam in het Amazonegebied op blaadjes kauwt tegen de pijn, dan zijn onderzoekers supergeïnteresseerd en willen ze weten om welke plant het gaat. Maar zodra drugs in beeld komen die mogelijk pijn verlichten, dan gaan alle ‘wetenschappelijke deuren’ dicht. We zijn vergeten dat opium eeuwen gerookt werd als drug en tegenwoordig een van de krachtigste pijnstillers is die we kennen: morfine. De grootste en de moeilijkste ziektes van onze tijd zijn hersenaandoeningen: dementie, gedragsstoornissen zoals ADHD, psychische aandoeningen zoals depressie of PTSS. Juist drugs zoals cannabis, maar ook MDMA of paddo’s, grijpen in op het functioneren van onze hersenen. Toch worden deze ‘stoute stoffen’ nauwelijks onderzocht. Een gemiste kans voor de wetenschap en de patiënt.”