Eet jij koolhydraatarm? Dan is de kans groot dat je het tarwebrood links laat liggen en gaat voor koolhydraatarm brood. gezondNU vraagt zich af: hoe koolhydraatarm is dit brood eigenlijk? We vragen aan diëtist Harriët Verkoelen hoe zij hierover denkt.
Wat betekent koolhydraatarm?
Harriët Verkoelen, diëtist: “We hebben drie macronutriënten in onze voeding: vetten, eiwitten en koolhydraten. Onze spieren halen energie uit suikerverbranding en vetverbranding. Koolhydraten in de voeding zorgen ervoor dat we teren op suikerverbranding. Eten we geen of weinig koolhydraten, dan gaan we over tot vetverbranding. Suikerverbranding gaat sneller dan vetverbranding. Je hebt dus meer voeding nodig voor dezelfde hoeveelheid energie. Plus: eten we koolhydraten, dan piekt onze bloedsuikerspiegel. Ons lichaam dient insuline aan te maken om de glucose (koolhydraten) weer weg te werken. Hierdoor slingert je bloedsuikerspiegel. Wil je afvallen of heb je diabetes? Dan is het slim om minder koolhydraten te eten en bijvoorbeeld te kiezen voor koolhydraatarm brood. Je slingert hierdoor minder in de bloedsuikerspiegel en hebt minder voeding nodig voor dezelfde hoeveelheid energie.”
Hoeveel koolhydraten heb je nodig?
“We eten al snel te veel koolhydraten. Daarvoor kijk ik naar het glucose in ons bloed: dat is vijf gram. En die vijf gram kan ons lijf zelf produceren; we hoeven het dus niet uit voeding te halen. Ter vergelijking: dat is dezelfde hoeveelheid koolhydraten als in één suikerklontje. Eén sneetje brood bevat gemiddeld zo’n vijftien gram suiker, waardoor je daarmee al drie keer je dagelijkse behoefte aan glucose binnen krijgt. Ik vind het daarom verstandig om je brood te vervangen door koolhydraatarm brood.”
De Gezondheidsraad adviseert dat bij volwassenen tussen de veertig en zeventig procent van alle calorieën uit koolhydraten wordt gehaald.
Hoe koolhydraatarm is koolhydraatarm brood?
“Hoe koolhydraatarm brood is, verschilt per soort en merk. Over het algemeen bevat een normale (wit, bruin, volkoren) boterham zo’n vijftien gram koolhydraten. Kies je voor koolhydraatarm of koolhydraat verlaagd brood dan zit je per sneetje op zo’n vijf gram koolhydraten. Dat is dus zo’n tweederde minder koolhydraten. Ofwel: twee klontjes suiker minder per snee brood. Om het beeldender te maken: een sneetje brood vraagt dezelfde insuline aanmaak als drie suikerklontjes. Kies je voor een sneetje koolhydraatarm brood? Dan vraagt dit slechts de insuline aanmaak van één suikerklontje. Wat mij betreft dus een behoorlijke winst!”
Hoe zit het met koolhydraatarme bolletjes en broodjes?
“Koolhydraatarme varianten van luxe broodjes, kadetjes, bolletjes, puntjes of andere broodjes bevatten vaak alsnog veel koolhydraten. Ze hebben weliswaar minder koolhydraten dan reguliere varianten, maar vergis je niet. Een normaal luxe broodje bevat zo’n twintig gram koolhydraten. Bij een koolhydraatarme variant kun je denken aan zo’n vijftien gram koolhydraten. Het koolhydraatarme luxe broodje staat dus gelijk aan een normale boterham! Kies daarom liever voor een koolhydraatarme boterham, in plaats van een broodje. Er zijn wel koolhydraatarmere varianten van broodjes te vinden, maar het is belangrijk om goed het etiket te lezen.”
Bevatten zuurdesem- en speltbrood minder koolhydraten dan normaal brood?
“Nee, deze varianten bevatten niet minder koolhydraten dan een doorsnee tarwebrood op basis van gist. De koolhydraten uit zuurdesem- en spelbrood worden wel iets langzamer verbrand door je lichaam, maar dit verschil is niet significant.”
Hoe koop je het perfecte koolhydraatarme brood?
“Wil je koolhydraatarm brood kopen? Let er dan op dat er zo min mogelijk geraffineerde plantaardige oliën zijn gebruikt, zoals zonnebloemolie. Deze oliën zie ik als ongezond. Kies ook gezond broodbeleg: ga voor roomboter in plaats van margarine. En voor hartig beleg, zoals (pinda)kaas of groentespreads. Vermijd zoet beleg zoals hagelslag, chocopasta of jam. Ik adviseer om meer beleg te gebruiken, en minder brood. Liever één sneetje brood met twee plakjes kaas, dan twee sneetjes brood met één plakje kaas.”
Heb je ook een tip als je zelf wilt bakken?
“Absoluut: wees je vooral bewust dat het bakmeel koolhydraatarm is. Er zijn voldoende recepten te vinden met alternatief, koolhydraatarm bakmeel of recepten waarbij gebruik gemaakt wordt van eieren, courgette of andere alternatieven. Snijd de plakken van je zelfgemaakte brood bovendien niet te dik. Bewaar het brood in de koelkast of vriezer, want koolhydraatarm brood bederft vaak sneller.”
Wist je dat je meer vetten moet eten als je koolhydraatarm eet? Lees hier hoe dat zit.