Ongeveer 1,4 miljoen huishoudens met vooral jonge kinderen krijgen deze maand jodiumpillen thuisgestuurd. De afzender: de overheid. Waartegen beschermen deze pillen en waarom krijg jij ze wel in de brievenbus en een ander niet? De feiten op een rij.
Het is een voorzorgsmaatregel
Allereerst: er is geen reden tot paniek. Tussen nu en 25 oktober krijgt een deel van Nederland jodiumpillen in de brievenbus. De overheid stuurt deze pillen voor het geval er iets misgaat met een kerncentrale. Die kans is klein, het gaat dus om een voorzorgsmaatregel. De kerncentrales waar de overheid op doelt zijn die in in het Zeeuwse Borsele, de Belgische plaatsen Doel en Tihange en onderzoekscentrum Euratom Mol, onder de rook van Eindhoven.
Mocht er in de toekomst toch een kernramp plaatsvinden, dan heeft de grootste risicogroep de jodiumpillen al in huis. Het is de bedoeling dat je de goed pillen bewaart en in geval van nood bij de hand hebt.
De pillen verkleinen de kans op kanker
Bij een kernramp komt namelijk een gevaarlijke stof vrij: radioactief jodium. Bij mensen en dieren wordt dit opgenomen in de schildklier. Jaren later kan dit kanker veroorzaken. Neem je meteen na een ramp een jodiumtablet in, dan raakt je schildklier tijdelijk verzadigd met (ongevaarlijk) jodium. Hierdoor kan je schildklier minder radioactief jodium opnemen. En dat is belangrijk: het verlaagt het risico op het ontwikkelen van schildklierkanker enorm. Jodium is een mineraal dat belangrijk is voor de productie van schildklierhormonen. Deze hormonen zijn nodig voor een goede groei, de ontwikkeling van het zenuwstelsel en de stofwisseling.
Het nut van de pillen is bewezen tijdens de kernramp in Tsjernobyl. De gevaarlijke radioactieve stof kwam namelijk ook vrij in Polen. De overheid is toen meteen jodiumpillen gaan verspreiden. Jaren later bleken de Poolse mensen niet vaker schildklierkanker te hebben gekregen dan anders. In gebieden waar de pillen niet zijn gebruikt, bleek dit juist wel het geval.
Kinderen en jongeren lopen het meest risico
Toch zal niet iedereen in ons land een doosje pillen per post krijgen. Alleen mensen onder de 40 jaar die binnen een straal van 10 tot 20 kilometer van een kerncentrale wonen krijgen de pillen. Binnen de straal van 100 kilometer geldt dat voor iedereen onder de 18 jaar. Op jonge leeftijd loop je het meeste risico op schildklierkanker als je blootgesteld worden aan radioactief jodium. Vandaar dus dat vooral kinderen en jongeren kunnen rekenen op een doosje pillen in de brievenbus.
Veertigplussers hoeven geen jodiumpillen te slikken
Wie de veertig gepasseerd is, krijgt geen jodiumpillen. Er is namelijk geen bewijs dat veertigplussers door blootstelling aan radioactief jodium een verhoogde kans op schildklierkanker hebben. Ook is het zo dat de kans op bijwerkingen toeneemt bij het slikken van deze pillen als je ouder bent dan veertig. Als je zwanger bent en in de buurt woont van een kerncentrale, is het wel belangrijk om jodiumpillen in huis te hebben. Zo kun je je baby beschermen. De pillen zijn ook te koop bij de drogist.
Belangrijk: luister naar advies van de overheid
Misschien wel het meest belangrijke feit: slik de pillen pas als de overheid dit adviseert. Die boodschap zal worden overgebracht via een NL-alert, radio, TV of op crisis.nl. Alleen als je de pillen op het juiste moment slikt zal het genoeg effect hebben. Het heeft dus geen zin om ze eerder te slikken.
Ben je benieuwd of jij de jodiumpillen thuis krijgt gestuurd? Kijk dan op de website van de Rijksoverheid.
