Raadpleeg je Dr. Google, dan kun je zomaar lezen dat spanningshoofdpijn veel ernstiger is dan een migraineaanval. Of dat spanningshoofdpijn door spierspanning komt. Onzin! Nogal wiedes dat het dan lastig wordt om te bepalen of je spanningshoofdpijn of migraine hebt. We delen zeven belangrijke feiten, zodat je niet meer hoeft te twijfelen.
Iedereen heeft weleens last van hoofdpijn. De twee meest voorkomende vormen zijn spanningshoofdpijn en migraine. Keert deze pijn vaker terug, dan is een voor de hand liggende vraag: Heb ik spanningshoofdpijn of migraine? Deze zeven feiten helpen je aan een dosis basiskennis:
Feit 1: Spanningshoofdpijn is een vergaarbak, migraine een duidelijke ziekte
Bij migraine is het bekend wat er in de hersenen gebeurt, terwijl dat bij spanningshoofdpijn niet zo is. Gisela Terwindt, hoofdpijnspecialist: “Hoofdpijn ontstaat door een prikkeling van de hersenvliezen. Daar zitten pijnreceptoren en die zorgen ervoor dat je pijn voelt. Ook bij migraine is dat het geval, maar bij migraine weten we dat de basis van de pijn begint met de activatie van een systeem waarvan de basis in de hersenstam zit, en waarvan de zenuwuitlopers in de hersenvliezen eindigen. Bij spanningshoofdpijn weten we niet waar de activatie begint.”
Feit 2: Spanningshoofdpijn heeft niets met spanning te maken
Spanningshoofdpijn is een term uit de 19e eeuw, volgens de huidige hoofdpijnclassificatie is het een aparte hoofdpijn. Echter, omdat er zo weinig over bekend is, is een soort vergaarbak voor hoofdpijnen die niet voldoen aan de criteria voor andere hoofdpijnen en die geen duidelijk aantoonbare oorzaak in je brein hebben. Terwindt: “Spanningshoofdpijn heeft overigens niets te maken met spanning. Spannigshoofdpijn kan wel, maar ook niet gepaard gaan met gespannen spieren. Het lijkt dus meer een bijkomend verschijnsel te zijn dan de oorzaak van de hoofdpijn. Wat wel de oorzaak is, is niet bekend.”
Feit 3: Hoofdpijn is maar één van de symptomen van migraine
Alsof hoofdpijn alleen niet vervelend genoeg is, gaat migraine ook nog eens gepaard met andere symptomen. Om de diagnose migraine te krijgen, heb je naast hoofdpijn ook minimaal twee van de volgende symptomen: de pijn is eenzijdig, de hoofdpijn is ‘bonzend’,bij inspanning verergert de pijn, de hoofdpijn is ernstig. Daarbovenop heb je last van ernstige misselijkheid of braken, of ben je overgevoelig voor licht en geluid waarbij je bijvoorbeeld in een donkere kamer zonder geluid wilt liggen of zitten Ongeveer een derde van de mensen heeft bij een migraineaanval een aura voorafgaande of aan begin van de hoofdpijn. Meestal hebben ze dan vooral last van het zien van sterretjes, zigzaglijnen, vlekken. Dit duurt tussen de vijf en zestig minuten.
Bij spanningshoofdpijn heb je matige tot milde hoofdpijn die niet erger wordt bij inspanning. Heb je last van heftige of chronische spanningshoofdpijn, dan kun je ook enigszins gevoelig zijn voor licht óf geluid of licht misselijk worden. “Door naar het verhaal van iemand te luisteren, bepalen we welke vorm van hoofdpijn diegene heeft op basis van een hoofdpijnclassificatiesysteem.”
Feit 4: Een migraineaanval betekent het bed in
Spanningshoofdpijn is een serieuze klacht, maar vaak milder dan migraine, vertelt Terwindt. “Mensen met spanningshoofdpijn zeggen vaak ‘Eigenlijk wil ik naar bed, maar dat gaat niet, dus ik ga maar door’. Meestal kan iemand doorgaan met zijn bezigheden, hoewel misschien op een wat lager tempo. Bij een migraineaanval is er geen discussie: diegene kan echt niet doorgaan en moet vaak in bed gaan liggen.”
Dat betekent overigens niet dat spanningshoofdpijn niet belemmerend kan zijn in het dagelijks leven. “Mensen kunnen het als heel ernstig ervaren, mede omdat een aanval enkele uren tot dagen kan duren, maar wij als hoofdpijnspecialisten horen vaak een milder verhaal als we het vergelijken met migraine.”
Feit 5: Het soort hoofdpijn verschilt
Mensen met migraine hebben vaak pijn aan een kant van het hoofd, terwijl mensen met hoofdpijn vaak pijn hebben aan beide kanten van het hoofd. Daarnaast wordt de pijn bij migraine vaak omschreven als ‘pulserend’, ‘bonzend’ of ‘kloppend’. Bij spanningshoofdpijn is er vaak een drukkende pijn, alsof er band om het hoofd heen zit.
Feit 6: Migraine en spanningshoofdpijn komen samen voor
Terwindt: “Mensen met migraine hebben soms tussendoor ook hoofdpijn die lijkt op wat we bij andere mensen diagnosticeren als spanningshoofdpijn. Ik vraag me dan af of die zogenaamde spanningshoofdpijn bij mensen met migraine niet een mildere vorm van migraine is. Bij iemand met migraine zou de spanningshoofdpijn dus mogelijk hetzelfde mechanisme kunnen hebben. Bij iemand die alleen spanningshoofdpijn heeft, zou het mechanisme wel eens heel anders kunnen zijn..”
Feit 7: Een teveel aan medicatie speelt vaak een rol
“De meeste mensen die bij ons komen met spanningshoofdpijn, gebruiken te veel pijnstillende medicijnen”, weet Terwindt. “Dat is echt een groot probleem. Ook chronische migraine ontstaat vaak door overgebruik van pijnmedicatie. Heb je spanningshoofdpijn of migraine en heb je zes tot acht dagen per maand acute medicatie nodig, ga dan eens naar de huisarts. Zo kun je kijken wat er precies speelt en voorkomen dat je in het overgebruik komt. Wij spreken van medicatie-overgebruikshoofdpijn als je meer dan vijftien dagen in de maand pijnstillers gebruikt of meer dan tien dagen acute migrainemiddelen (triptanen) of een combinatie van beide. Ook te veel caffeine kan tot hoofdpijn leiden; je hebt dit risico als je vijf of meer kopjes koffie of glazen cola drinkt.”
Wist je dat hoofdpijn vaker voorkomt tijdens de menstruatie? Lees er hier alles over.
