Waarschijnlijk sta je bekend als kluns, onhandig of een beetje lomp. Waarom? Omdat je áltijd onder de onverklaarbare blauwe plekken zit. Goed nieuws: dit heeft niets met klunzigheid te maken. Minder goed nieuws: het kan verschillende oorzaken hebben. Een daarvan is dat je als vrouw meer ‘pech’ hebt.
Je kent het wel: je hebt rustig een film gekeken en als je de volgende ochtend wakker wordt zit er ineens een blauwe plek op je been. Ineens! Je kunt je niet herinneren dat je gestoten hebt, maar kun je wel zomaar een blauwe plek krijgen? Ja, dat kan dus echt.
Zo ontstaat een blauwe plek
Voordat we uitleggen hoe dat komt, is het eerst goed om te weten hoe een blauwe plek ontstaat. Een blauwe plek is eigenlijk een onderhuidse bloeding. Door een trauma, bijvoorbeeld door stoten, vallen, knijpen of slaan, lekt er bloed uit een bloedvat. Het lekkende bloed gaat zich vervolgens ophopen onder de huid. Bloed is natuurlijk rood, maar net als de blauwe adertjes die zichtbaar zijn op je huid, krijgt dit opgehoopte bloed ook een blauw-paarse kleur. Daarom heet het een blauwe plek.
Van blauw naar groen
Een blauwe plek blijft overigens niet blauw van kleur, weet Arina ten Cate, arts-klinisch epidemioloog en hoofd van de trombosedienst van het Maastricht UMC+. “Het begint met een rood-paarse plek die beurs aanvoelt. Zodra de plek verandert van kleur, is het lichaam begonnen met het opruimen van de bloedcellen onder de huid. Dit gaat gepaard met het vormen van een stolsel, zodat het bloedvat kan worden afgesloten en de bloeding stopt. De plek wordt dikker doordat het bloed zich ophoopt. Na een paar dagen wordt de plek pas echt blauw of zelfs bijna zwart. Na vijf tot tien dagen verandert dit in groengeel. Daarna wordt de plek lichtbruin en steeds lichter totdat je er niets meer van ziet. Al deze veranderingen van kleuren zijn normaal en horen erbij.” Een belangrijke tip: koelen helpt echt. “De zwelling en de beschadiging kan worden beperkt door de blauwe plek snel te koelen met bijvoorbeeld een ice-pack. Hierdoor trekken de kleine bloedvaatjes samen en stopt het bloeden sneller.”
Vrouwen krijgen sneller blauwe plekken
Terug naar de belangrijkste vraag: waarom heeft de één sneller een blauwe plek dan de ander? Daar zijn meerdere verklaring voor, zegt Ten Cate. Het is in ieder geval geen toeval dat je als vrouw sneller en vaker onder de blauwe plekken zit dan een man. “Dit komt omdat vrouwen over het algemeen een dunnere huid hebben met minder onderhuids vetweefsel. Daardoor zijn vrouwen gevoeliger voor het beschadigen van de onderhuidse bloedvaatjes. Je ziet dit ook bij ouderen; ook zij hebben vaak een hele dunne huid met weinig onderhuids vetweefsel.”
Een minder goedwerkende bloedstolling
Wanneer je bloed minder goed kan stollen, is de kans ook groter dat je sneller blauwe plekken krijgt. Dit komt bijvoorbeeld voor bij mensen die een erfelijk tekort hebben aan bepaalde stollingseiwitten zoals bij de ziekte van von Willebrand of bij hemofilie. Daarnaast hebben bepaalde medicijnen invloed. “De bloedstolling kan minder goed werken bij het gebruik van antistollingsmedicijnen om trombose te voorkomen. Door de medicijnen wordt het maken van een stolseltje iets vertraagd, waardoor het iets langer duurt voordat het bloedvat weer is afgesloten. De kans op meer en grotere blauwe plekken is dan groter. Vergeet ook de aspirine en ibuprofen niet. Die werken bloedverdunnend.”
Tot slot kan het vaak hebben van blauwe plekken betekenen dat je een vitaminetekort hebt. “Het gaat dan met name om vitamines die nodig zijn om een goede bloedstolling in stand te houden. Bij een gebrek aan vitamine B12, foliumzuur, vitamine C of vitamine K kan het langer duren voordat het bloeden onderhuids stopt en dus zit je ook langer onder de blauwe plekken.”