Een nieuw jaar biedt kansen voor nieuwe gezonde gewoontes en het veranderen van je voedingspatroon. Foodtrends kunnen je daarbij inspireren. Daarom vroegen wij aan fooddesigner en trendwatcher Marielle Bordewijk wat de gezondste foodtrends zijn in 2022.
Marielle: “We zien heel duidelijk dat één thema tegenwoordig domineert: eco-optimistisch eten. Steeds meer mensen worden zich bewust van de druk die we op het klimaat en milieu leggen met onze voedselkeuzes. Voedselproductie is verantwoordelijk voor maar liefst 30 procent van de broeikasgassen en 50 procent voor de druk op biodiversiteit. Het aantal organismes op aarde neemt decennialang af. Dit komt voor een groot deel door onze landbouw. Wat ooit bos was, waar veel verschillende dieren konden leven, maakt steeds vaker plaats voor akkers waarop we vooral één gewas verbouwen. Dat drukt op onze biodiversiteit. Waar we 20 jaar geleden hier nog nauwelijks mee bezig waren, zie je nu steeds meer bewustwording. Onder deze zogeheten meta-trend van eco-optimistisch eten, hangen drie kleinere trends die we in 2022 steeds meer gaan zien.”
Foodtrend 1: Minder vlees, en vooral ander vlees
“We drukken de milieudruk steeds vaker uit in cijfers. Behalve mooie plaatjes en praatjes, willen we tegenwoordig cijfers zien en wetenschappelijke onderbouwing. Het is best een ingewikkelde wetenschap om milieudruk uit te drukken in cijfers. Maar je kunt met vrij veel zekerheid zeggen dat rundvlees (met name biefstuk en steaks) met stip op nummer één staat als je het hebt over de milieudruk. Plantaardige voeding kent een kleinere milieudruk dan vlees. Dat komt doordat al gauw 8 tot 10 kilo plantaardige voeding nodig is voor slechts één kilo rundvlees. Dit verschilt per diersoort. Ook de hoeveelheid water, de uitstoot van broeikasgassen door de mest, het transport van veevoer, de pesticides en kunstmes om het veevoer te verbouwen maakt vlees milieuvervuilender. Waar de meeste mensen zich (nog) niet bewust van zijn, is dat de milieudruk per categorie vlees erg verschilt. De precieze cijfers verschillen afhankelijk van welke berekening je doorvoert. Maar rundvlees is over het algemeen acht keer vervuilender dan kip. De grootste verrassing hierin is dat kaas óók milieuvervuilend is. Mensen vervangen vlees vaak door kaas, maar dit is niet altijd beter voor het milieu. Zo kent kaas vaak een hogere milieudruk dan kip of vis. Tot slot zie je dat koudbloedige dieren (vis, schaal- en schelpdieren) gemiddeld gezien een lagere eco-druk kennen dan warmbloedige dieren (runderen, kip en varken). Wil jij of je partner dus niet minder vlees eten, kijk dan eens wélk vlees je eet.”
Hoe introduceer je deze trend in je keuken?
“Plantaardige voeding kent de laagste eco-druk. Als je niet minder vlees wilt eten, kies dan eens wat vaker voor kipgehakt in plaats van rundergehakt. Of ga voor vis, schelp- en schaaldieren. Vervang vlees in elk geval niet lukraak door kaas, want daar schiet je vaak weinig mee op.”
Foodtrend 2: Meer variëren zorgt voor meer bio-diversiteit
“Over het algemeen eten we vrij monotoon. Met een gevarieerd voedingspatroon zorg je automatisch voor meer variatie in de akkers. Dit heeft weer een positieve invloed op de bio-diversiteit: het is beter voor het bodemleven en de insecten. De cijfers van Nederland weet ik niet, maar in de VS bestaat gauw 40 à 50 procent van het voedingspatroon uit tarwe. Als er iéts gezond is, is het wel gevarieerd eten. Voor jezelf – je krijgt immers veel meer verschillende vitamine, mineralen en voedingsstoffen binnen – maar ook voor de aarde. Ook biologisch eten speelt hierin een belangrijke rol. Doordat de biologische landbouw geen gebruik maakt van bestrijdingsmiddelen en kunstmest is dit een vriendelijkere keuze voor de natuur, de rijkere flora én de insecten en het bodemleven.”
Hoe introduceer je deze trend in je keuken?
“Breng meer variatie aan in je eetpatroon, door minder vaak te kiezen voor tarwe, rijst en aardappels. Maak bijvoorbeeld eens je pannenkoek van boekweit, kook een pasta gemaakt van kikkererwten of kies voor een paddenstoelenmix, in plaats van alleen champignons. Denk ook aan nieuwe recepten en groentes die je nog nooit hebt gegeten. Tot slot kun je vaker kiezen voor biologisch om de biodiversiteit te stimuleren.”
Foodtrend 3: Het beperken van foodwaste
“Een foodtrend die ook een belangrijkere rol gaat spelen in 2022, is het beperken van onze foodwaste. Wist je dat 30 procent van ons voedsel weggegooid wordt? Dat zijn enorme aantallen. Die verspilling zit in de hele keten, op het land, bij de supermarkt en restaurants. Maar ook binnen onze huishoudens is de verspilling groot. Bewuster inkopen en doseren kan ervoor zorgen dat we deze aantallen verkleinen. Het afwegen van ons voedsel draagt bij aan het beperken van verspilling en zorgt voor bewustwording in wat we eten. Als we te veel rijst koken, eten we al gauw te veel. Kant-en-klare voeding is vaak minder lang houdbaar, en dit is ook een belangrijke bron van verspilling. De kortere houdbaarheid van gesneden groenten maakt dat we veel weg moeten gooien. Als we bewuster omgaan met onze voeding zorgt dit ervoor dat we minder verspillen en ons minder overeten. Bovendien zorgt het beperken van kant-en-klare voeding en pakjes en zakjes ervoor dat je meer regie hebt over de bereidingswijze. Dat bespaart je een hoop conserveringsmiddelen, suiker en zout.”
Hoe introduceer je deze trend in je keuken?
“Wees je bewust van hoeveelheden. Weeg je voedsel eerst af, voor je het bereidt. Zo weet je precies hoeveel je nodig hebt, en verspil je automatisch minder eten. Afwegen van voedsel is niet alleen bruikbaar voor mensen die kilo’s kwijt willen. Iedere consument heeft er baat bij. Door niet te veel klaar te maken, weet je ook zeker dat je je niet overeet. Kook met minder pakjes, zakjes en kant-en-klare producten. Maak je voedsel het liefste zelf vanaf de basis.”
