Na Duitsland, Frankrijk en België is het apenpokkenvirus nu ook echt opgedoken in Nederland. Virologen maken zich zorgen over het zeldzame virus, vooral omdat de verspreiding ervan in een snel tempo gaat. Wat weten we tot nu toe over dit virus?
Nu het coronavirus langzaam maar zeker op de achtergrond blijft, is er aandacht voor een nieuw opmerkelijk virus: het apenpokkenvirus. Apenpokken zijn niet nieuw, maar komen normaal gesproken alleen voor in Centraal- en West-Afrika. Normaal gesproken dus, want inmiddels is het virus aan een opmars bezig in Europa. Onder meer mensen in Portugal, Spanje, Frankrijk, Duitsland, België en nu ook Nederland zijn besmet geraakt met het virus. Hoe kan dit? We delen vijf belangrijke feiten.
1. Het apenpokkenvirus is overdraagbaar van dier op mens
Apenpokken is een ziekte die wordt veroorzaakt door het zogeheten monkeypox-virus. Het is een virus dat kan overspringen van dier naar mens. Het komt vooral voor in Centraal- en West-Afrika bij bijvoorbeeld apen, maar ook knaagdieren. Het kan zich ook onder mensen verspreiden, maar dat gebeurde tot voor kort (bijna) niet. Apenpokken hebben iets weg van waterpokken, maar dan ernstiger.
2. Steeds meer mensen in Europa raken besmet
Het aantal mensen dat in Europa, dus ook in ons land, besmet raakt met apenpokken neemt toe. Het merendeel van de mensen die het virus oplopen zijn mannen die seks hebben met mannen. Al is dat niet de enige groep. Zo bleken in Engeland ook een vrouw en kind besmet met het virus. Het apenpokkenvirus is zoals eerder gezegd niet nieuw, maar de verspreiding ervan wel. In de afgelopen jaren is het virus zo nu en dan opgedoken bij enkele mensen die kort daarvoor in Afrika waren geweest. Nu lijkt er, opvallend genoeg, geen link met de gebieden in Afrika. Voorheen werd ook gedacht dat het virus zich nagenoeg niet onder mensen kan verspreiden. En dat is nu wél het geval. Virologen staan daarom nog voor een groot raadsel.
3. Het apenpokkenvirus verspreidt zich via slijmvliezen
Normaal gesproken lopen mensen het virus op na contact met een besmet dier. Het virus kan het lichaam binnendringen via onze slijmvliezen, zoals onze mond of neus en via wondjes. Het virus kan zich ook verspreiden via druppels uit blaasjes en uit de mond- en keelholte. Nu steeds meer mensen andere mensen besmetten gaat de verspreiding ervan snel. Als je apenpokken hebt, ben je besmettelijk zodra je symptomen hebt. Dit kan zo’n twee tot vier weken duren.
4. De symptomen beginnen meestal met koorts
Als je besmet raakt met het apenpokkenvirus, krijg je meestal last van koorts, hoofdpijn, spierpijn, rugpijn, vermoeidheid, opgezette klieren en huiduitslag. Vooral de huiduitslag is een typisch kenmerk van de ziekte. De uitslag begint meestal binnen één tot drie dagen nadat je koorts hebt. Je kunt dan last krijgen van vlekken die overgaan in blaasjes. Daar kun je over je hele lichaam last van krijgen, maar het merendeel krijgt bultjes in het gezicht, op de handpalmen en op de voetzolen. De blaasjes blijven besmettelijk totdat deze ingedroogd zijn. Dat gebeurt meestal binnen twee tot drie weken. De korstjes vallen dan van de huid af.
5. De meeste mensen genezen vanzelf
De meeste mensen die het apenpokkenvirus oplopen worden vanzelf weer beter. Het virus kan alleen gevaarlijk zijn voor mensen met een lage weerstand, kinderen en zwangere vrouwen. Toch is dat risico klein. Er bestaat al een vaccin tegen het virus. Tot 1974 kreeg iedereen in Nederland een algemene vaccinatie tegen pokken. De mensen die deze toen nog hebben gehad, zijn nu waarschijnlijk nog steeds goed beschermd. Tot nu toe gaat er niet extra gevaccineerd worden, omdat dat nog niet nodig lijkt. Alleen mensen die risico lopen vanwege hun beroep of bijvoorbeeld net een besmetting hebben opgelopen, kunnen in sommige gevallen een prik krijgen. Toch worden bijvoorbeeld in Engeland al mensen die een verhoogd risico lopen voor de zekerheid gevaccineerd. Mocht dat in Nederland ook gaan gebeuren, dan is er in ieder geval voldoende voorraad aan vaccins.
