Schijnt de zon? Dan smeer je je in. Althans, dat is wel zo slim. Toch is er over zonnebrandcrème de afgelopen weken een hoop te doen. Dit beschermingsgoedje zou schadelijker zijn dan niet smeren. Is zonnebrandcrème echt schadelijk? We vroegen het aan dermatoloog Koen Quint.
Op social media is de laatste weken veel ophef ontstaan over zonnebrandcrème. Smeren met zonnebrandcrème zou schadelijker zijn dan je laten verbranden door de zon. De reden? De stoffen in zonnebrandcrème zouden kankerverwekkend zijn. En dus zeggen sommige mensen zich niet meer in te smeren en voortaan ‘zonnebrandcrème-vrij’ door het leven te gaan.
Dermatologen maken zich zorgen
De ophef op social media is ook Koen Quint, dermatoloog bij de Roosevelt Kliniek en het Leids Universitair Medisch Centrum, niet ontgaan. Hij maakt zich net als vele andere dermatologen grote zorgen. “Persoonlijk vind ik het beangstigend dat de awareness voor zonverbranding, die de dermatologen in al die jaren hebben opgebouwd, nu in twijfel wordt getrokken door ongenuanceerde berichtgeving op social media,” zegt hij. “Het is natuurlijk ieders vrij recht om niet te smeren, maar ouders die menen iets goeds te doen door hun kinderen niet te beschermen tegen de zon, zijn naar mijn mening niet verstandig bezig.” Juist verbranden op jonge leeftijd geeft op latere leeftijd een groot risico op het krijgen van een melanoom, de meest dodelijke vorm van huidkanker.
Stoffen in zonnebrandcrème
Is de ophef over zonnebrandcrème dan helemaal onterecht? Ja, zegt de dermatoloog. “Je laten verbranden is zoveel schadelijker dan je huid insmeren. De hype komt door een studie die onlangs in de JAMA (Journal of the American Medical Association, red.) is verschenen. Daarin werd aangetoond dat bepaalde stoffen in zonnebrandcrème in het bloed aantoonbaar waren. Alleen gaven de auteurs direct aan dat dit geen reden mag zijn geen zonnebrandcrème meer te gebruiken.”
Geen aanwijzingen voor schadelijke gevolgen
Volgens Koen zijn er geen enkele aanwijzingen dat de gevonden concentraties van de stoffen in het bloed schadelijk zijn. “Het ging om een bepaald type zonnebrandcrème die gebruik maakt van chemische zonnefilters. Er bestaan ook zonnebrandcrèmes die gebruik maken van minerale (fysische) filters. Deze smeren wel iets minder fijn, maar als je twijfelt over jouw zonnebrandcrème, kun je een variant met een minerale filter gebruiken. Nogmaals: je huid laten verbranden is veel schadelijker. Blijf vooral smeren.”
Het verschil tussen chemische en minerale zonnefilters
Wat is eigenlijk het verschil tussen chemische en minerale filters? Dat leggen we nog even kort uit. Kort gezegd trekken chemische filters in de huid en houden op die manier UV-straling tegen. Minerale filters leggen daarentegen een soort laagje op de huid en weerkaatsen het licht terug. Wil je het liefst een zo natuurlijk mogelijke zonnebrandcrème? Smeer je huid dan, wat ons betreft, in met een anti-zonnebrandmiddel met minerale filters. Studies tonen aan dat het gebruik van sommige chemische filters kan zorgen voor huidirritatie. En dobber je lekker in de zee, dan worden water- en zeedieren ook nog eens de dupe van deze filters. Minerale zonnefilters zijn dus beter voor je huid én het milieu.
Let hier op als je een natuurlijke zonnebrand wil gebruiken
Als je een zo’n natuurlijk mogelijke zonnebrand wil gebruiken, zijn er nog een aantal punten waar je op kunt letten. In de meeste zonnebrandcrèmes zitten verschillende chemische stofjes. Goed om te weten: er is geen wetenschappelijk bewijs dat bepaalde stoffen in anti-zonnebrandmiddelen schadelijk of kankerverwekkend zijn. Uit een studie met ratten en muizen is wel gebleken dat vooral de stoffen oxybenzone, titaniumdioxide en zinkoxide in extreem hoge hoeveelheden van korte duur hormoonverstorend kunnen werken. Er is wel een grote maar: de dosering was extreem hoog voordat er schadelijke effecten waren en de proefdieren kregen deze stoffen via hun voedsel binnen. Dat is dus niet te vergelijken met hoe – en in welke hoeveelheden – wij zonnebrand gebruiken. Wil je alsnog zoveel mogelijk chemische ingrediënten skippen? Er zijn genoeg zonnebrandcrèmes verkrijgbaar zonder deze stoffen.
Meer weten over zonnebrandcrème? We beantwoorden 7 belangrijke vragen.
