Afvallen, stoppen met roken, beginnen met sporten of liever zijn voor jezelf. We willen allemaal wel iets in ons leven veranderen, alleen is dat nog niet zo makkelijk. Hoe lukt het je wél om een goede gewoonte eigen te maken? Psycholoog Lidewy Hendriks en antropoloog Geertje Couwenberg delen hun beste tips om succesvol te veranderen. En ja, een ritje in de achtbaan hoort daar ook bij!
1. Ga voor de coldturkeymethode
Psycholoog Lidewy Hendriks: “Als je wilt veranderen, moet je aan het begin echt streng zijn voor jezelf en niet te veel sjoemelen. In bijna alle gevallen werkt de coldturkeymethode het beste. Dat toonden wetenschappers via duivenonderzoek aan. In dit onderzoek kregen duiven graan als ze op een knopje of ruitje tikten. Wanneer een deel van de duiven ondanks hun getik geen beloning meer kreeg, stopte het snel met het getik. De duiven die nog af en toe, te pas en te onpas, graan kregen, bleven tikken ondanks dat dit bijna nooit meer beloond. Voor de mens, zo denken sommige wetenschappers, werkt het niet anders. Als je radicaal in een keer stopt met snoepen of roken, dan is dit in het begin heel moeilijk. Maar als je er eenmaal doorheen bent, is het ook klaar. Als je sjoemelt, ben je net die duif die maar blijft tikken op dat ruitje in de hoop op die beloning.”
2. Kijk naar jezelf met een beginnersmentaliteit
Om te veranderen is het volgens antropoloog en yogaliefhebber Geertje Couwenberg belangrijk dat je met een gezonde houding naar jezelf kijkt: “Met een beginnersmentaliteit. Zonder voordelen, zonder verwachtingen. Bijna alsof je jezelf voor het eerst ziet. Want het enige wat je hebt is het nu. Wat kun je nu voor jezelf doen of betekenen? Als je je daarop focust, worden alle opties ineens kleiner en beperkter. Die zee van mogelijkheden is nog maar een plasje. Dat klinkt misschien teleurstellend, maar alles wordt ook helder en overzichtelijker, waardoor je sneller in actie komt en beter keuzes kunt maken.”
3. Maak veranderen leuk
Hendriks: “Veranderen kost onwijs veel energie en is ontzettend moeilijk, dus – hallo – je moet het vooral ook een beetje leuk maken. Dat betekent jezelf belonen, afleiding zoeken en misschien ook wat meer spanning en sensatie in je leven doorvoeren. Dat laatste kun je ook gebruiken bij het realiseren van je goede voornemens. Als je je doel niet behaalt? Dan ga je iets doen wat je eigenlijk doodeng vindt, zoals zo’n bungeejump of met je kinderen in de achtbaan in Walibi. Dat is dan een mooie stok achter de deur!”
4. Vervang een nare gewoonte door iets fijns
“Zonder gekheid: de kunst is die nare gewoonte te vervangen door iets fijns, iets leuks”, vertelt Hendriks. “Vergroot de lolfactor in je leven. Dat klinkt simpel, maar als ik vraag wat mensen nou écht leuk vinden, dan staren ze me vaak heel glazig aan. Ontdekken waar je een goed gevoel aan overhoudt, kun je oefenen. Bedenk aan het einde van de dag: wat heeft mij vandaag een glimlach opgeleverd? Waar werd ik blij van? Op die manier open je bewust je blik voor datgeen wat jou gelukkiger maakt en komt vanzelf dat moment dat je weet en voelt dat de wereld groter en leuker is dan dat stuk chocolade, op de bank hangen of weer een sigaret opsteken. Ontdekken wat je leuk vindt, is eigenlijk al een goed voornemen op zich.”
5. Vaar je eigen koers
Couwenbergh: “Iedereen is goed zoals die is. Ook als je ziek bent, een handicap hebt, als je dik of juist dun bent. Veranderen moet je doen omdat je het zelf wilt. Niet voor de dokter, niet voor je geliefde, niet voor de maatschappij, maar voor jou. Als die wens echt uit jezelf komt, vind je wel een weg. Die eigen weg vinden is heel belangrijk in een tijd dat iedereen altijd, overal een mening over heeft. Als je daar niet in kunt of wilt meegaan, dan loop je vaak tegen een muur van schuldgevoelens en schaamte die je alleen maar in de weg staan bij het veranderen. Dus stel jezelf de vraag: wat is voor mij op dit moment het gezondste om te doen? En blijf daarbij. Dat klinkt als een open deur, maar in de praktijk blijkt het heel lastig te zijn om je eigen koers te varen.”
