Niemand hoort een geluid, alleen jij. Nooit is het écht stil, want er is altijd dat gesuis, gepiep, gebrom, geklop of gesis. Om gek van te worden en funest voor je nachtrust, concentratie en je gemoedstoestand. Wat kun je doen als je last hebt van oorsuizen? We vroegen het KNO-arts Diane Smit van het Universitair Medisch Centrum Utrecht.
‘Ik hoor ook wel eens een piep in mijn hoofd’, wordt vaak gezegd tegen mensen met tinnitus. Als je niet dag in dag uit hetzelfde zeurende geluid hoort, is het moeilijk voor te stellen hoe vervelend dat is. Maar er zijn ook veel mensen die wél weten hoe het is om iedere dag last te hebben van oorsuizen. “Uit onderzoek is gebleken dat zeven tot negentien procent van alle volwassenen chronische tinnitus heeft. Het is een maatschappelijk probleem”, vertelt KNO-arts Diane Smit van het Universitair Medisch Centrum Utrecht. “We spreken van chronische tinnitus als je hier langer dan twee maanden last van hebt. Gelukkig hebben niet al deze mensen er evenveel last. Er is wel een klein deel dat zoveel last van tinnitus heeft, dat ze er ernstig door worden gehinderd in hun dagelijkse bezigheden.”
De oorzaak van oorsuizen
Tinnitus, ook wel oorsuizen genoemd, is het horen van geluiden zonder dat hier een bron voor is. Smit: “Vaak wordt het omschreven als een suis, maar het kan ook een piepend, brommend, fluitend of sissend geluid zijn en zowel in het oor als ergens in het hoofd worden gehoord. Naast de verschillen in locatie en omschrijving kan het op nog meer gebieden verschillen. Het kan plotseling of geleidelijk ontstaan, de toonhoogte kan hoog of laag zijn en het geluid hard of zacht.”
De meest voorkomende oorzaak van oorsuizen is gehoorverlies, vertelt Smit. “Er wordt gedacht dat het geluid door het brein gemaakt wordt. Bij gehoorverlies, bijvoorbeeld door blootstelling aan lawaai, muziek of door veroudering, valt de zenuwprikkel naar de gehoorschors in het brein weg. Naburige zenuwcellen worden hierdoor extra actief, met tinnitus als gevolg. Er kan ook een andere oorzaak zijn, zoals het gebruik van bepaalde medicijnen, aandoeningen of afwijkingen van het middenoor of de gehoorgang, problemen aan het kaakgewricht of een hoge bloeddruk.”
Van maskeertoestellen tot psychische hulp
Is er een manier om van oorsuizen af te komen? Smit: “Bij een klein deel van de mensen met tinnitus kan de oorzaak medisch worden behandeld en daardoor kan het verdwijnen. Dit kan een behandeling van een ontsteking zijn of het verwijderen van een prop oorsmeer. Vaak is dit alleen niet mogelijk. In dat geval kan geprobeerd worden de tinnitus zelf óf de bijkomende problemen te behandelen, waardoor de last die de tinnitus veroorzaakt, mogelijk vermindert.”
Wie minder last van tinnitus wil hebben, kan volgens Smit het volgende overwegen:
- Een hoortoestel. “Een deel van de mensen heeft baat bij het dragen van een hoortoestel om het horen te verbeteren. Door het versterken van het omgevingsgeluid is het daarmee soms mogelijk om de tinnitus minder op de voorgrond te laten zijn en de last te verminderen.
- Een maskeertoestel. “Dit is een toestel dat een continue ruis afgeeft en helpt om de aandacht van de tinnitus af te leiden.”
- Psychosociale begeleiding. “Deze behandeling richt zich op voorlichting, wennen aan het geluid en minder bewust worden van de tinnitus door het toepassen van bepaalde technieken.
De kans dat er in de toekomst meer behandelingen zijn voor tinnitus, is groot. “Binnen de tinnitus zorggroep van het UMC Utrecht wordt uitgebreid wetenschappelijk onderzoek gedaan naar nieuwe vormen van behandeling. We kijken naar implantaten en nieuwe vormen van psychosociale begeleiding. Ook wordt er onderzoek gedaan om veel gerichter te kunnen bepalen wélke patiënten nu voor wélke behandeling het meest geschikt zijn.”
Tinnitus voorkomen? Bescherm je gehoor
Wie geen last heeft van oorsuizen, wil waarschijnlijk na het lezen van dit artikel er alles aan doen om het te voorkomen. Volgens Smit is het voorkomen van gehoorverlies het belangrijkste. “Door de blootstelling aan lawaai en muziek is er een groot risico op gehoorverlies met oorsuizen als gevolg. Als je verstandig omgaat met lawaai en muziek is het risico op tinnitus veel kleiner. Mensen moeten zich bewuster worden van de schade die ze kunnen oplopen en gehoorbeschermers moeten gepromoot worden. Dat is niet alleen belangrijk voor volwassenen, maar juist ook voor tieners.”
