Bij stress is meditatie nuttig, blijkt uit onderzoek. Volgens onderzoek zou dagelijks dertig minuten mediteren zorgen voor minder angst en stress. Maar toch … is mediteren niet iets voor vage, zweverige types die tijd over hebben? gezondNU nam de proef op de som en geeft eerlijke antwoorden op al je meditatievragen.
Ik kan niet eens stilzitten!
Volgens Amerikaans wetenschappelijk onderzoek verandert meditatie je hersenstructuur, waardoor je mogelijk minder angst en stress ervaart. Onderzoekers van het Massachussets General Hospital lieten zestien proefpersonen acht weken lang elke dag dertig minuten mediteren. Voorafgaand en na het onderzoek werden hersenscans gemaakt. Wat bleek? De dichtheid van de amygdala nam af, dit gebied is verantwoordelijk voor de ervaring van angst. Mediteren lijkt dus echt wat op te leveren, reden genoeg om het uit te proberen.
Rustig en sereen
Badlakens en yogamatjes liggen op de grond, kaarsjes branden. Vijftien mensen zitten in een donkere ruimte op een klein, rond kussen. Het is nog even wachten op Gerjan Schoemaker, eigenaar van ‘Meditatie Zwolle’ en begeleider van deze les. Tot zover lijken alle clichés over mediteren te kloppen: het is hier rustig en sereen, alleen de wierook ontbreekt nog. Als nieuweling in meditatie spreid ik mijn handdoekje tussen de anderen en bereid ik mij voor op de les.
1. Mediteren is zweverig en vaag
Nee, want de opdracht is duidelijk: we moeten ons focussen op het rijzen en dalen van de buik als we ademhalen. Je denkt alleen daar aan, aan niets anders. Toch zijn de termen wel vaag, want dit rijzen en dalen van je buik noemt Gerjan ‘je anker’.
Gerjan: “Je intentie is om bij je anker te blijven. Je gedachtes zullen afdwalen, je zult aan andere dingen denken. Dat is niet erg, natuurlijk zelfs. Probeer het te zien als een toeschouwer: je ziet iets, maar je doet er niks mee. Je kijkt alleen. Focus je dan weer op het rijzen en dalen van je buik, je anker, dat is tenslotte continu je intentie.” Zweverig? Nee, helemaal duidelijk.
2. Mediteren is moeilijk
Ja! Focussen op je ademhaling klinkt simpel. Maar links van mij schuift een buurvrouw en mijn andere buurvrouw laat een botje kraken. Ik hoor auto’s. Mijn aandacht is weinig bij mijn ademhaling, ondanks dat ik dit toch écht probeer. Dan moet je vervolgens ook nog accepteren dat je concentratievermogen nihil blijkt.
Gerjan: “Mediteren in een serene ruimte leidt minder af, misschien is dat makkelijker. Toch leer je ook veel van de afleiding, hoe ga je er mee om?” Bovendien moet je volgens hem ook niet gaan mediteren met een doel. “Mediteren zodat je je dan beter voelt lukt vaak niet. Net zoals je niet in slaap valt als je er echt aan denkt.”
3. Mediteren is niets voor mij, ik kan niet eens stilzitten!
Denk je aan meditatie, dan denk je aan zitten op een kussen in kleermakerszit. Stiltemeditatie is inderdaad zitten op een kussen, maar er bestaat ook actieve meditatie.
Gerjan: “Het ziet er wat gek uit misschien. We gaan heel bewust lopen. Lopen gaat normaal vanzelfsprekend, je denkt er niet eens over na. Nu denk je heel bewust: staan, rechterknie omhoog, rechtervoet neer, linkerknie omhoog, linkervoet neer, staan, intentie om te draaien, draaien.”
4. Mediteren is saai
Ja, want het is en blijft stilzitten. Gerjan geeft toe dat het inderdaad saai kan zijn: “Het vergt veel discipline om het elke dag te doen. Ik heb soms periodes dat ik elke dag mediteer, maar ook periodes dat dit niet het geval is. Samen met anderen mediteren helpt, zodat je een vast moment hebt.” Ondanks het stilzitten gebeurt er wel ontzettend veel in je hoofd.”
5. Meditatie houdt op na de les
Nee, want het helpt je om te focussen op dingen in het normale leven. Gerjan: “Meditatie oefen je op je kussen tijdens de les, maar pas je toe in je leven. Je kunt vaker iets doen met je volle aandacht. Ook leert het je om gevoelens te accepteren en los te laten. “Als je ruzie hebt, kun je daar na afloop nog erg in blijven hangen. Maak je zelf bewust van je emoties. ‘Ik ben boos’, bijvoorbeeld. Daarna laat je de identificatie los: er is boosheid. Vervolgens laat je het concept van ‘boos’ los: er zijn gevoelens. Je kijkt naar wat deze gevoelens doen in je lichaam: een versnelde hartslag, spanning in je schouders. Die boze gevoelens worden zo heel zacht, ze gaan naar de achtergrond.”
6. Meditatie levert niets op
Nee. Gerjan: “Meditatie draait om ‘zien wat er is, zijn met wat er is’. Je merkt op wat er gaande is en accepteert dit. Dit werkt heel bevrijdend. Je ‘glijdt’ door het leven. Je hebt minder starheid, omdat je niet blijft hangen in bepaalde gevoelens.”
De lessen bij Patipada, Meditatie Zwolle zijn gebaseerd op Vipassana meditatie. Deze vorm van meditatie draait om bewustwording, het ontwikkelen van opmerkzaamheid. Daarnaast leer je je beter te concentreren. Is meditatie wat voor jou? Ontdek het met deze online, begeleidende meditatieles »
Teks: Jeanine Bakker
