In Azië zijn ze al jarenlang niet weg te denken uit het straatbeeld: mondkapjes. In Nederland zal dat per 1 juni ook een beetje gaan gelden, want dan zijn mondkapjes verplicht in het openbaar vervoer. Maar, wat is een goed mondkapje? Kun je hoofdpijn krijgen van het kapje? En moeten longpatiënten er ook eentje dragen? We zetten 6 feiten op een rij.
Hoewel niet-medische mondkapjes de drager zeer beperkt lijken te beschermen tegen besmetting, heeft de politiek het besluit genomen om per 1 juni mondkapjes in het openbaar vervoer verplicht te stellen. Waarom? Vooral omdat het in de (nabije) toekomst waarschijnlijk niet mogelijk is om in het OV de 1,5 meter afstand van elkaar te houden. Wat moet je weten over het dragen van een mondkapje in combinatie met je gezondheid?
Geheim 1: Draag geen mondkapje met CE-keurmerk
Allereerst is het goed om te weten dat er drie typen mondmaskers zijn:
- FFP-maskers, ook wel beschermende maskers of ademhalingsbeschermingsmaskers genoemd
- Medische mondmaskers, ook wel chirurgische maskers genoemd
- Niet-medische mondmaskers
De zorg gebruikt de eerste twee varianten en het is dus niet de bedoeling dat die gebruikt worden voor het openbaar vervoer. Het gaat dan om alle beschermende maskers FFP1 t/m FFP3 en alle medische maskers typen I, II en IIR. Deze maskers zijn herkenbaar aan onder meer de CE-markering. Waar FFP-maskers de drager beschermen tegen stofdeeltjes en virussen in de lucht, beschermt het medische masker vooral de ander tegen besmetting.
Het is dus de bedoeling om in het OV een niet-medisch mondkapje te dragen. Denk aan eentje van katoen of een bouwmasker. Je kunt kiezen uit een kapje voor eenmalig gebruik – die mag bij het restafval – of een (zelfgemaakte) wasbare variant. De tweede optie is de meest duurzame optie, zeker als je kiest voor duurzaam materiaal.
Geheim 2: Hoe je het masker opzet, bepaalt of die werkt
Een stoffen of papieren kapje houdt een korte tijd druppels tegen, maar als je het kapje verkeerd gebruikt, heeft het geen zin om er eentje te dragen. De kans op besmetting met virussen wordt dan juist vergroot, waarschuwt onder andere het Rode Kruis. Volg de volgende stappen bij het opzetten van het mondkapje:
- Was je handen met water en zeep
- Bepaal wat de voorkant en bovenkant is van het mondkapje
- Pak het kapje bij de elastieken vast en zet het kapje op je neus. De elastieken gaan achter je oren.
- Bedek je mond, neus en kin met het masker en zorg ervoor dat er geen openingen zijn tussen het gezicht en masker
- Raak je gezicht niet aan terwijl je het draagt
Wil je het mondmasker afzetten en weggooien of wassen? Doe dit dan ook via de elastieken. Pas bij het verwijderen op dat je je ogen, neus en mond niet aanraakt. En was je handen direct nadat je het masker hebt aangeraakt.
Geheim 3: Draag het mondkapje maximaal drie uur
Hoe lang je een mondkapje kunt dragen, is niet helemaal duidelijk. Het Rode Kruis en het RIVM raden aan om het masker maximaal drie uur per keer te dragen. Het kapje moet ook worden vervangen als je merkt dat ademen moeilijker wordt, het masker nat voelt, beschadigd is of als je tussendoor iets eet of drinkt.
Zelfgemaakte mondkapjes kun je in de wasmachine doen, bij voorkeur op 60 graden op een volledig wasprogramma. Let op: gebruik geen chemicaliën zoals bleekmiddel of waterstofperoxide, die kunnen de textielvezels afbreken waardoor het masker minder effectief wordt.
Geheim 4: De maatregel geldt ook voor mensen met longaandoeningen
Heb je een longziekte, dan denk je waarschijnlijk wel twee keer na voordat je in de trein stapt. Niet alleen omdat je tot de risicogroep voor het coronavirus behoort, maar ook omdat zo’n mondkapje niet prettig voelt. Maar juist als je een longziekte hebt en met het OV wilt reizen, is een mondkapje belangrijk. Veel mensen met een longziekte hoesten regelmatig en kunnen daardoor anderen sneller besmetten als ze zelf besmet zijn. Ben je bang voor een benauwd gevoel? Kies een mondkapje van dichtgewoven, dunne stof en oefen thuis met het dragen.
Geheim 5: Het dragen kan zorgen voor hoofdpijn of een benauwd gevoel
Het dragen van een mondkapje is nieuw en de eerste keer kan behoorlijk onwennig en beklemmend voelen. Een mondkapje kan een soort kleine stressfactor zijn, zeker in het begin. Wellicht heb je het idee niet genoeg lucht te krijgen, waardoor je gaat overademen of hyperventileren. Een mondkapje kan gedurende de dag ook zwaarder worden door condens; de ademweerstand neemt dan ook toe en dat kan leiden tot een versnelde ademhaling. Dit – en de stress die het met zich kan meebrengen – kan ook zorgen voor hoofdpijn of een duizelig gevoel. Probeer zoveel mogelijk door je neus te ademen en je mond gesloten te houden. Hiermee voorkom je dat je gaat overademen.
Geheim 6: Oefen met het dragen van een mondkapje
We gaven het al even aan: mondkapjes kunnen onwennig voelen en voor extra stress zorgen. Hoe voorkom je dat? Het kan helpen om te oefenen, bijvoorbeeld binnenshuis. Overwin met kleine stapjes en wees lief voor jezelf. En vooral: let op je buikademhaling en blijf normaal ademhalen.
