Kan een lactose-intolerantie overgaan? Wat eet ik dan? Soms kan ik wel goed tegen melk en soms weer niet, ben ik dan lactose-intolerant? De 12 belangrijkste vragen over lactose-intolerantie lees je hier.
1. Hoezo kan ik niet tegen melk – als baby dronk ik toch ook moedermelk?
Klopt! Lactose zit in moedermelk en bijna elke baby maakt voldoende van het enzym lactase aan om de lactose uit de moedermelk goed te verteren. Soms ontstaan als je opgroeit toch problemen; als je ouder wordt neemt de productie van lactase iets af en soms helemaal af.
2. Welke klachten heb ik door de lactose-intolerantie?
Als lactose uit de voeding niet verteerd wordt, komt het onveranderd in de dikke darm terecht en trekt daar vocht aan. De ontlasting kan daardoor dun worden. Lactose kan ook in de dikke darm worden afgebroken door darmbacteriën. Hierbij ontstaan vetzuren en gassen en dit veroorzaakt allerlei darmklachten zoals een opgeblazen gevoel, winderigheid, darmkrampen en een buik die flink rommelt. Ook je ontlasting is niet normaal; het kan dun, zurig en schuimend zijn en soms zelfs iets groen kleuren.
3. Ik denk dat ik niet goed tegen melk kan, maar ik drink toch amper melk. Moet ik een test doen?
Nee hoor. Er zijn veel mensen die zo weinig zuivel consumeren dat ze nergens last van hebben en niet eens weten dat ze lactose-intolerant zijn. Ook als je lactose-intolerant bent, is het niet per se schadelijk als je iets melk drinkt of lactose als ingrediënt binnenkrijgt. Maar vermoed je dat je niet tegen melk kan, laat dan ook eens alle kaas en toetjes met zuivel staan. We vergeten soms dat daar ook veel melksuikers inzitten.
4. Klopt het dat als ik niet tegen melk kan, wel yoghurt kan eten?
Ja. Zure melkproducten, zoals kwark, yoghurt en karnemelk bevatten minder lactose dan melk, vla en room en kun je met een lactose-intolerantie vaak goed verdragen. Meestal is het dus niet nodig om zeer strikt alle zuivel te vermijden als je lactose-intolerant bent.
5. Lactose of lactase – wat is wat?
Lactose is een suiker dat voorkomt in melk en melkproducten (vla, slagroom en kwark). Het wordt ook melksuiker genoemd. Om lactose te verteren heb je een enzym nodig, dit is lactase. Lactase wordt in de dunne darmwand aangemaakt. Als lactase niet (of niet voldoende) wordt aangemaakt kan de lactose niet goed worden verteerd. De lactose komt dan onverteerd in de dikke darm terecht. Daar gaan de darmbacteriën de lactose vergisten. Hierdoor kunnen klachten ontstaan zoals buikpijn, krampen, diarree, winderigheid en een opgeblazen gevoel. Als je die klachten ervaart, ben je lactose-intolerant.
6. Is een intolerantie hetzelfde als een allergie?
Nee! Een intolerantie betekent dat een bepaalde stof niet goed verdragen wordt, maar het is geen allergie.
7. Ik denk dat ik niet tegen melk kan, maar hoe kom ik daar achter?
Veel mensen worden niet per se ziek van melk, maar hebben toch klachten als ze melk drinken of kaas eten. Je kunt door middel van een proefdieet kijken hoe je reageert als je een tijd geen lactose binnenkrijgt. Start met voeding zonder melk, kaas, vla en room. De hoeveelheid lactose in de voeding kan je opvoeren. Zo kom je erachter wat voor jou de juiste hoeveelheid is. Als je iets lactose kunt verdragen, kun je het bijvoorbeeld over de dag te spreiden.
8. Wat eet ik als ik lactose-intolerant ben?
Het makkelijkste alternatief voor melk zijn de verschillende lactosevrije koemelkproducten, zoals lactosevrije halfvolle melk en lactosevrije yoghurt.
9. Is sojamelk een goed alternatief bij lactose-intolerantie?
Plantaardige eiwitdranken (zoals sojadrank) zijn soms verrijkt met calcium en vitamine B12 en zijn daardoor een alternatief voor koemelk. In 100 ml gewone, halfvolle melk zit 4 gram eiwit, 0,03 mg vitamine B1, 0,17 mg vitamine B2 en 120 mg calcium, daaraan moet ook je vervanger voldoen.
10. Kan ik lactose intolerant zijn zonder dat ik het weet?
Ja. Het kan zijn dat je niet meteen klachten ervaart na het eten van lactose, maar dat je lichaam wel moeite heeft om lactose te verteren. Dan ben je niet ‘officieel’ lactose-intolerantie maar wordt gesproken van een lactosemalabsorptie. Het hangt dan af van hoeveel melkproducten je eet of drinkt en of je lichaam moeite heeft met de lactose. Een schaaltje yoghurt kun je soms prima verdragen, maar drie glazen melk echt niet.
11. Soms reageer ik sterk op melk en soms niet. Hoe kan dat?
De lactase-productie, die je nodig hebt om lactose te verteren, kan verminderen als je darmflora minder goed in conditie is. Als de juiste bacteriestammen niet genoeg aanwezig zijn, kan dat de lactase productie doen afnemen. Als je darmflora wel in goede conditie is, verteer je lactose dus beter. Andersom geldt dit ook: gefermenteerde melkproducten zijn makkelijker te verteren omdat de melkzuurbacteriën al buiten je lichaam een deel van het werk hebben gedaan. Dit is de reden dat je zure melkproducten (zoals kefir of yoghurt) zoveel beter kunt verteren – ook als je lactose-intolerant bent.
12. Ik heb last van melk, maar ben niet lactose-intolerant. Wat is dat wel?
Niet alleen de lactose in melk kan problemen veroorzaken, ook het melkeiwit caseïne geeft bij sommige mensen klachten. Bij een koemelkallergie reageert het lichaam op de melkeiwitten (caseïne). Het lichaam ziet het melkeiwit als lichaamsvreemd waardoor het immuunsysteem in actie komt. Hele kleine hoeveelheden caseïne kunnen dan al tot een reactie leiden. Een koemelkallergie is dus niet hetzelfde als een lactose-intolerantie! Bij een koemelkallergie ben je allergisch voor het eiwit uit koemelk en bij lactose-intolerantie kun je de melksuiker (lactose) niet verteren.
