Yoghurt, skyr, kwark. Het is logisch dat je door de talloze zuivelproducten soms met keuzestress in de supermarkt staat. Kefir wint tegenwoordig zelfs steeds meer terrein in het zuivelschap, maar wat is kefir en hoe gezond is het drankje eigenlijk?
Het populaire zuivelproduct komt oorspronkelijk uit het Kaukasusgebergte, gelegen in het gebied van Zuidoost-Europa en West-Azië. Het wordt vaak bestempeld als superfood. Zo zou het een ‘wondermiddel’ zijn voor de spijsvertering en het immuunsysteem.
Probiotische drank
Maar first things first: wat is kefir eigenlijk? Kefir lijkt op een yoghurtachtige drank en heeft een lichtzure, frisse smaak. Het is een gefermenteerd melkproduct, wat betekent dat er bacteriën zijn toegevoegd die het drankje bederven. Dat klinkt misschien vies, maar het proces zorgt ervoor dat het uiteindelijk goede bacteriën bevat. De bacteriën worden toegevoegd met behulp van kefirkorrels. Deze korrels bevatten precies de juiste hoeveelheid bacteriën en melkzuren om kefir te maken. Daarom wordt kefir ook wel een probioticum genoemd, een voedingsmiddel dat goede bacteriën en andere micro-organismen bevat die gunstig zijn voor je darmen.
Bob Th. Hornstra, arts voor klassieke homeopathie en integrale geneeskunst legt uit: ”Als kefir wordt gemaakt van rauwe melk, afkomstig van biologische grasgevoerde koeien, dat minimaal 24 uur is gefermenteerd, dan heb je te maken met een probiotische drank.” Yoghurt is ook een probioticum, maar door de grote hoeveelheid goede bacteriën heeft kefir een krachtigere werking.
Vier gezonde voordelen
Klinkt interessant, maar wat doet deze drank dan precies voor je lichaam? We sommen een paar gezondheidsvoordelen voor je op:
1. Goed voor je spijsvertering
Je maag en darmen hebben goede bacteriën nodig om onder anderen voedsel te verteren. Zijn er te weinig van deze bacteriën aanwezig? Dan kan je last krijgen van darmkrampen. Doordat kefir de goede bacteriën in je maag en darmen aanvult, kan het drankje helpen bij buikpijn, winderigheid en een opgeblazen gevoel. Het kan dus spijsverteringsproblemen verhelpen.
2. Bevat vitamine K2
Zuivel houdt je botten sterk door vitamine K2. Kefir bevat ook vitamine K2 en zorgt er dus voor dat er meer calcium wordt opgenomen door je lichaam, waardoor je botten sterk blijven.
3. Geschikt voor mensen met lactose-intolerantie
In zuivelproducten zit lactose, waar veel mensen niet goed tegen kunnen. Heb je lactose-intolerantie? Dan breekt je lichaam deze stof slecht af en kun je last krijgen van buikpijn. ”Kefir bevat ook lactose, maar het grootste deel wordt door de bacteriën omgezet in melkzuur. Op deze manier kan het dus een geschikte zuiveldrank zijn voor mensen met lactose-intolerantie”, zegt Hornstra. ”In rauw gefermenteerde kefir zit ook nog het enzym lactase. Dit enzym wordt afgebroken bij het pasteuriseren en als de kefir dan ook nog 24 uur gefermenteerd wordt, vormt het zelden een probleem bij mensen met lactose-intolerantie.”
4. Positief effect op je immuunsysteem en huidverbetering
Je darmen hebben een grote invloed op je gezondheid. Zo zorgen gezonde darmen voor een sterker immuunsysteem en een betere weerstand. Indirect heeft kefir dus een positief en ontstekingsremmend effect op je immuunsysteem, waardoor het ook allergische klachten kan verminderen. Volgens Hornstra kan het zelfs een gunstige werking hebben op de huid: ”Doordat de darmflora verbetert zie ik bij mensen met huidproblemen ook vaak verbetering.”
Suiker in waterkefir
Het klinkt veelbelovend, maar heeft het drinken van dit wonderdrankje ook nadelen? En is het drankje voor iedereen geschikt of kunnen we met z’n allen aan de kefir? Allereerst is het goed om te weten dat kefir op waterbasis suiker bevat. Het drankje wordt namelijk regelmatig op smaak gebracht met rietsuiker of suikerstroop. Waterkefir leeft dus voornamelijk van suiker en melkkefir van melksuiker en dat is nogal een verschil. ”De melksuikers in melkkefir zijn in deze samenstelling voor een groot gedeelte verteerd, waardoor diabetespatiënten de drank ook goed kunnen verdragen”, aldus Hornstra. Let wel op als je lichaam niet goed tegen gist kan. ”Mensen die gisten niet goed kunnen verdragen, kunnen daardoor soms ook geen kefir drinken.”
Kefir tijdens zwangerschap
Het zuivelproduct kent dus verschillende samenstellingen, maar mag je dan wel een rauw melkproduct drinken als je zwanger bent? Ja, volgens het Voedingscentrum kun je kefir veilig drinken tijdens de zwangerschap. Ook Hornsta geeft aan dat de kefir die gemaakt is van rauwe melk en gedurende 24 uur gefermenteerd is, een veilig product is. ”De Listeria- en Salmonellabacteriën kunnen dit fermentatieproces niet overleven. Dit is ook de reden dat rauwe gefermenteerde producten altijd een pH-waarde onder de 4,5 hebben.” Het is dus belangrijk om te weten of het product voldoende is aangezuurd, zoals bij de Raw Milk Company.
Kefir uit supermarkt misleidend?
En hoe zit het dan met die talloze soorten kefir in het zuivelschap? Uit onderzoek van Keuringsdienst van Waarde blijkt dat de meeste kefir uit Nederlandse supermarkten helemaal geen gist bevat. Gisten produceren koolzuur en vitamines die de bacteriën in het product helpen groeien, een belangrijk proces bij kefir. Het koolzuur in kefir zorgt voor een bolle verpakking, maar omdat dit voor de consument oogt als een daadwerkelijk bedorven product, zijn supermarkten niet van plan om het zuivelproduct in dit soort verpakkingen te verkopen. Omdat kefir geen beschermde term is en de supermarkt geen bolle verpakkingen in haar schap wil, kom je in de schappen uiteindelijk alleen kefir zónder gisten tegen. De kefir die jij dus in het zuivelschap spot, lijkt meer op karnemelk dan op de originele kefir..
Gevoelig product
Dus, is kefir een superfood? Het is vooral een gevoelig product, waar je geen liters van moet drinken. Ook is het belangrijk dat je échte kefir (met gist) gebruikt. Heb je een zwak immuunsysteem of een lactose-intolerantie? Dan is het goed om te checken welke soort kefir bij je past. ”Als je een sterk verzwakte bacteriehuishouding hebt, bijvoorbeeld door langdurig gebruik van antibiotica, kun je beter met een paar kleine slokjes beginnen. Verspreid over de dag kun je dit langzaam opbouwen naar meerdere slokjes per keer en vervolgens naar een glas per dag”, zegt natuurgeneeskundig- en orthomoleculair therapeut Rineke Dijkinga hierover. Drink je met mate een glas, dan kan het drankje dus zeker een handje helpen bij je gezondheid en bepaalde gezondheidsklachten verminderen.
Meer gezondnu? Volg ons op Instagram en Facebook en neem een kijkje in het magazine.
