Ogen die voelen als schuurpapier, alsof er zandkorrels in zitten. Of ogen die zo droog zijn dat ze branderig voelen. Herkenbaar? Het is een logische gedachte dat je dan meer moet knipperen en iets moet doen aan de luchtvochtigheid in huis. Maar er zijn nog meer oorzaken, die net iets minder voor de hand liggen.
Je beseft pas hoe vervelend droge ogen zijn als je het hebt. Het gevoel dat je een Sahara aan zand in je ogen hebt, is niet te negeren. En zelfs door fanatiek te knipperen blijft het branderige gevoel. Droge ogen kunnen er zelfs voor zorgen dat je ogen rood zijn, moe voelen, je wazig ziet, je niet kunt stoppen met tranen en minder goed tegen licht kunt. Maar wat zijn de meest voorkomende oorzaken van droge ogen? En wat kun je zelf doen?
Je traanvocht is de schuldige
Als er iets belangrijk is voor je ogen dan is het wel traanvocht. Het beschermt je ogen tegen uitdroging en infecties, het voedt het hoornvlies en zorgt ervoor dat het glad blijft. Droge ogen ontstaan als er onvoldoende traanvocht wordt aangemaakt of als het traanvocht van onvoldoende kwaliteit is. Hierdoor kan het sneller verdampen. Prikken of branden je ogen? Of zijn ze droog? Dan is je traanvocht de schuldige.
Je vergeet te knipperen
Wie drogen ogen heeft, krijgt vaak het advies om meer te knipperen. Geen slecht advies, want door te knipperen wordt het traanvocht over je oog verspreid. Gemiddeld knipperen we zo’n twintig keer per minuut. Dat lijkt misschien veel, maar dat is het niet. Vooral voor mensen met een kantoorbaan is het lastig om voldoende te knipperen. Doordat je geconcentreerd naar een beeldscherm kijkt, ga je automatisch minder knipperen. Hetzelfde geldt voor lang kijken naar het scherm van je telefoon, lezen en televisie kijken. Kijk daarom regelmatig even weg van je beeldscherm of boek, een post-it op je computer met: ‘vergeet niet te knipperen’, is een handige reminder. Let er wel op dat je knippert op een ontspannen manier, dus ga niet knijpen met je ogen. Heb je een kantoorbaan én draag je (zachte) lenzen? Dan is de kans dat je last hebt van droge ogen nog groter.
Je gebruikt medicijnen
Er zijn medicijnen die de aanmaak van traanvocht remmen, zoals antihistaminica en bètablokkers. Als je veel last van hebt van deze bijwerking, is het verstandig om dit met de huisarts te overleggen. Misschien is er een alternatief medicijn. Bij onder andere het syndroom van Sjögren, de ziekte van Cröhn, schildklierziekte en reumatoïde artritis zijn droge ogen een bekend probleem.
Je bent niet de jongste meer
Het klinkt misschien een beetje treurig: hoe ouder je wordt, hoe minder traanvocht je traanklier produceert. Dit is een heel normaal proces. Helaas is er weinig aan te doen.
Je hormoonhuishouding is veranderd
Denk aan de overgang of het gebruik van de pil. Als je hormonen veranderen, kan dit ook effect hebben op je ogen. Zelfs tijdens de zwangerschap kun je plotseling droge ogen krijgen.
Je bent veel in een omgeving met een droge lucht
Op je werk kun je niet stoppen met tranen en zijn je ogen kurkdroog, maar thuis heb je nergens last van. Dit is een teken dat je waarschijnlijk in een (hele) droge lucht werkt. Een luchtbevochtiger zorgt ervoor dat er geen vocht uit je ogen verdampt. De luchtvochtigheid kan het het beste tussen de 45 en 65 procent liggen. Onder de 45 procent zien de experts als een droge lucht.
Voorkom droge ogen
Om droge ogen te voorkomen, is het belangrijk dat je ervoor zorgt dat er zo min mogelijk vocht uit je ogen verdwijnt. Zo doe je dat:
- Gebruik een (zonne)bril om je ogen te beschermen tegen de wind en zon.
- Eet voedsel rijk aan vitamine A, C, E en omega-3-vetzuren.
- Rook niet en blijf bij rokers uit de buurt.
- Gebruik natuurlijke oogdruppels of kunsttranen.
- Ventileer, ook als het buiten koud is.
- Drink genoeg water.