Komt er eindelijk een echte oplossing voor mensen met een allergie? Als het aan onderzoekers van het Erasmus MC ligt wel. Tijdens een allergie-onderzoek ontdekten zij hoe je de afweercellen kunt vinden die ervoor zorgen dat je een allergische reactie krijgt. Deze cellen waren eerst bijzonder lastig te vinden, maar zijn nu blootgelegd. Die ontdekking kan een sleutel zijn voor tot nieuwe therapieën die allergieën de mond snoeren.
Wat gebeurt er precies in je lichaam als je ineens allergisch reageert op huisstof of op pinda? Het is een eenvoudige vraag waarop gek genoeg nooit echt het antwoord bestond. Onderzoeker Menno van Zelm en arts-onderzoeker Jorn Heeringa van Erasmus MC afdeling immunologie ontdekten met welke methode je de cellen in het bloed kunt blootleggen. Zij zagen daardoor exact welke cellen ervoor zorgen dat het lichaam overdreven reageert met een dikke keel, jeuk, slijm op een pinda, pol of plant.
Ze publiceerden hun bevindingen in The Journal of Allergy and Clinical Immunology. Met deze ontdekking kunnen in de toekomst nieuwe therapieën worden ontwikkeld.
Overdreven reactie = allergie
Ongeveer een kwart van alle Nederlanders heeft een allergie. Het is een overdreven reactie van het immuunsysteem op voedingsmiddelen, planten of dieren. Zo kan het dat je keel wordt dichtgesnoerd door een pinda of dat je spontaan eczeem krijgt als de pollen door de lucht vliegen.
Een allergische reactie zit ongeveer zo in elkaar: op het moment dat je lichaam in contact komt met een pol of een pinda, maken afweercellen van het immuunsysteem, speciale B-cellen, de antistof Immunoglobuline E (IgE) aan. Die zorgt dat je jeuk krijgt of een opgezette keel.
Onderzoeker Menno van Zelm: “De antistof IgE maakt iedereen aan. Maar alleen mensen met een allergie maken deze antistof ook aan tegen een onschuldig product zoals pinda, pollen of huistofmijt. Mensen zonder een allergie niet.”
Allergiecellen eindelijk zichtbaar
Die speciale afweercellen heeft iedereen, maar waren lange tijd niet te zien voor onderzoekers. Enerzijds omdat iedereen maar heel weinig van deze speciale cellen in zijn bloed heeft, anderzijds omdat ze heel veel op de andere cellen lijken. Met de nieuwe methode flow cytometrie kunnen onderzoekers de cellen in beeld brengen, scheiden van andere cellen en meten. Hoe? Ze voegen kleurstof toe aan een beetje bloed. Die kleurstof maakt de eiwitten zichtbaar op het membraam (het vliesje dat de cellen bij elkaar houdt). Daarna voegen de onderzoekers antistoffen toe die zich hechten aan dat eiwit totdat alleen de speciale cellen overblijven.
Voor mensen met een voedselallergie, astma, hooikoorts of eczeem betekent deze ontdekking veel. Doordat onderzoekers de allergiecellen kunnen meten, zouden ze de allergiegeheimen kunnen ontrafelen en werkzame therapieën ontwikkelen die allergieën de mond snoeren.
“Deze ontdekking opent de weg naar betere immunotherapieën. Nu werken de vaak drie-jarige therapieën maar matig en is het effect pas na anderhalf jaar van allergische reacties doorstaan, te meten. Nu de allergiecellen wel zichtbaar zijn kunnen we waarschijnlijk binnen twee maanden al meten of de therapie baat heeft,” aldus Joyce de Bruijn, persvoorlichter van Erasmus MC.
