De Body Mass Index (BMI) lijkt als maat der maten verheven tot heilige standaard voor (over)gewicht. En o wee wie niet tussen de lijntjes past van het ideale gewicht. Die krijgt het stempel ‘ongezond’ mee. Maar wat zegt je BMI eigenlijk over je gezondheid? En is het wel betrouwbaar?
De BMI, die alleen een indicatie moet zijn van of je al dan niet te zwaar bent, wordt steeds vaker automatisch gekoppeld aan gezondheid. Zeker in de verzekeringsbranche. Zo kan de hoogte van je BMI de hoogte van je premie of hypotheek bepalen. Is dat terecht? Is je BMI een maat voor je gezondheid? Voedingstherapeut Anne Marie Reuzenaar en epidemioloog en voedingsdeskundige Marjolein Visser gaven eerder in gezondNU antwoord op deze vragen. Wij geven een handig overzicht van alles wat je moet weten over de BMI:
Je BMI is een algemene indicatie
Je BMI is een algemene indicatie van hoe je er met je gewicht voorstaat. Orthomoleculair voedingstherapeut Anne Marie Reuzenaar: “Je BMI houdt geen rekening met je geslacht, leeftijd en de verhouding van vet- en spierweefsel in je lichaam.” Het geeft dus alleen de verhouding weer tussen je lengte en gewicht. Stel dat je veel sport en hierdoor veel spiermassa hebt, kun je volgens de BMI-methode zelfs overgewicht hebben.
Je postuur en vetrollen vertellen meer
Het postuur van mensen en waar precies vetrolletjes zitten, zegt volgens Reuzenaar meer dan welke BMI dan ook. Je middelomtrek is een veel betere indicatie. Epidemioloog en voedingsdeskundige Marjolein Visser: “We weten dat vet op en met name in de buik schadelijker is voor je gezondheid, vooral met het oog op hart- en vaatziekten en diabetes. Gewicht en lengte opnemen zijn mensen in de gezondheidszorg gewend te doen. Het accuraat opnemen van de middelomtrek is net iets ingewikkelder, het zit minder in ons systeem. Daarom wordt het minder gedaan.”
Fitheid is een belangrijkere gezondheidsindicator
“Mensen die te zwaar zijn, maar wel goede conditietesten afleggen, hebben een grotere kans om langer te leven dan mensen die er conditioneel minder goed voorstaan, ook al hebben zij een betere BMI”, vertelt Visser. Hoe fit je bent, vertelt dus veel over je gezondheid.
Je BMI kan je scherp houden
Visser: “Voor mensen van 65 jaar en ouder weten we dat een BMI tussen de 25 en de 27 het gezondst is. Dus dat je met de jaren ietsepietsie in gewicht toeneemt, lijkt nog niet zo verkeerd. Maar dat geeft je geen vrijbrief om op je veertigste al een beetje overgewicht te accepteren. Het is verleidelijk, dat begrijp ik. Want in het spitsuur van je leven neem je minder tijd om te sporten en gezond te eten en dan zitten die kilo’s er zo aan. Toch moet juist deze groep hun gewicht op peil zien te houden als investering in hun gezondheid. En zeker voor twintigers geldt: houd jezelf scherp in de gaten als je een BMI rond de 25 hebt, want op die leeftijd kun je er beter iets onder zitten.”
Het zegt niets over je geestelijke gezondheid
Eten is emotie. Wie zich goed voelt en geestelijk stabiel is, kan beter de verleiding weerstaan. Je BMI vertelt helemaal niks over je geestelijke gezondheid, terwijl dat juist een belangrijke rol speelt bij dik worden en afvallen. Visser: “Mensen die wat aan de zware kant zijn en onvrede voelen met hun lichaam gaan soms snoepen om zichzelf te troosten. Daardoor word je steeds dikker, steeds meer ontevreden en ga je weer meer eten om te compenseren. Wie een slecht lichaamsbeeld heeft, is zelfs gevoeliger voor het ontwikkelen van een depressie.”