Melatonine is populair als hét natuurlijke slaapmiddel. Maar is het slikken van dit middel wel zo onschuldig? We vroegen het aan slaapdeskundige Aline Kruit.
Allereerst: wat is melatonine? Het is een hormoon. In 1953 werd het ontdekt door de wetenschapper Aaron B. Lerner. Tijdens zijn zoektocht naar een stof die de huid bleker kan maken, ontdekte hij dat melatonine hier verantwoordelijk voor is. Pas later werd ontdekt dat deze stof kan helpen bij het inslapen. Het hormoon zorgt er simpel gezegd voor dat je lichaam weet dat het nacht is. Daarom noemt men het ook wel ‘het hormoon van de nacht’.
Melatonine, wat is dat?
De pijnappelklier, een kleine klier aan de achterkant van de hersenen, maakt melatonine aan en geeft dit af aan het bloed. Overdag maakt je lichaam dit niet of nauwelijks aan. Zodra het donker is, stijgt de melatoninespiegel echter. Midden in de nacht is er een melatoninepiek, waarin de grootste hoeveelheid wordt afgegeven. Onder andere door het vrijkomen van melatonine daalt je lichaamstemperatuur, terwijl de temperatuur van de huid een beetje stijgt. Hierdoor word je slaperig. De melatonineproductie wordt geregeld door de biologische klok. Het zorgt er dus voor dat je weet wanneer het tijd is om te gaan slapen.
Is melatonine schadelijk?
Is de slaapkwaliteit of melatonine-aanmaak niet opperbest, dan grijpen mensen vaak naar een melatoninepilletje. Hoe onschuldig is dit? Melatonine is in kleine hoeveelheden niet schadelijk als geneesmiddel: het veroorzaakt geen hormonale ontregelingen. Maar het is zeker geen pilletje om zomaar te gaan slikken. Neem je kunstmatige melatonine op een verkeerde wijze in, dan kan het je slaapprobleem juist groter maken. Het kan ook leiden tot vermoeidheid, meer dromen en hoofdpijn.
Waar kun je het kopen?
Hoewel (online) drogisten het verkopen als voedingssupplement, zou het volgens veel deskundigen alleen op recept verkrijgbaar moeten zijn. Het is namelijk erg belangrijk om te weten wanneer je precies de melatonine moet innemen en wat de juiste dosis is. Dat hangt af van het eigen melatonineritme en dat is niet voor iedereen gelijk. Als je het te laat, dus vlak voor het slapen, of op onregelmatige tijden inneemt, verschuif je je slaapritme. Hierdoor val je uiteindelijk nog moeilijker in slaap, waardoor je biologische klok in de war raakt.
Wanneer kun je melatonine innemen?
Ook goed om te weten: melatonine is geen slaapmiddel. Het is een middel dag het dag-en-nacht-ritme kan verschuiven. Daarom lijkt het gebruik voornamelijk nuttig bij mensen met chrono-biologische problemen, zoals mensen die te maken hebben met nachtdiensten of een jetlag. Tegelijkertijd moet je wel veel kennis hebben met betrekking tot de juiste timing van inname voor het gewenste resultaat. Er zijn ook aanwijzingen dat melatonine de slaap bij mensen met dementie kan verlengen en bij ouderen het risico op een delier bij opname op de IC-afdeling kan verkleinen, is te lezen in een artikel in Psyfar. Slaapcoach Aline Kruit: “Mensen met insomnie, ofwel slapeloosheid, hebben in de meeste gevallen geen gebrek aan melatonine, dus voor hen is het onnodig om dit in te nemen.”