Terwijl velen snakken naar de eerste zonnestralen van de lente, worden sommige mensen er niet energiek maar moe van. Zij moeten juist wennen aan dit nieuwe seizoen. Wij vroegen ons af: bestaat voorjaarsmoeheid, net als een winterdip, echt?
In de winter ligt het gevaar op de loer dat je je somber kunt gaan voelen. De ‘winterdip’ of ‘winterblues’ noemen we dat. Het is een logisch gevolg van de koude en korte dagen waarbij we minder daglicht zien, veel binnen zitten en minder actief zijn. Maar hoe zit dat met de lente? Waarin we juist weer meer naar buiten gaan, de eerste zonnestralen op ons gezicht voelen en het langer licht is. Kun je daar ook een dip van krijgen en juist vermoeid door raken?
Verstoring van je gemoedstoestand
Lentemoeheid of voorjaarsmoeheid, bestaat volgens slaapcoach Irma Leijten echt. “Het valt onder de zogenaamde Seasonal Affective Disorder (SAD), een seizoensgebonden verstoring van je gemoedstoestand. Het is te vergelijken met de ‘winterblues’.” Volgens Irma hebben de meeste mensen last van lentemoeheid in de maanden maart en april. Het komt het meest voor in de landen die in het Noordelijk halfrond liggen, ver boven de evenaar. Dit zijn de landen in Noord-Amerika en Europa, dus ook Nederland. “Vrouwen hebben er wel vaker last van dan mannen en ouderen meer dan jongeren. Als je fit bent, kun je de seizoenswisseling ook beter opvangen. Ook persoonlijkheidsfactoren kunnen een rol spelen. De een kan zich makkelijker aanpassen dan de ander en de een heeft dus meer last van vermoeidheid dan de ander.”
Hoe ontstaat deze vermoeidheid in de lente?
Onze hormonen spelen een rol bij het ontstaan van de voorjaarsmoeheid. Als de dagen weer langer en warmer worden, dan wordt in ons lichaam automatisch de hormoonspiegel aangepast. “We maken meer serotonine aan, wat je actiever maakt. De melatoninespiegel, die je wat slaperiger maakt, daalt. Die verandering van de hormoonhuishouding helpt ons om uit de, vaak minder actieve, winterstand te komen. Je groeit zo naar het lentegevoel toe, maar dat kost ook energie.” Serotonine zorgt niet alleen voor alertheid, maar heeft ook effect op je stemming, eetlust en geheugen. “Wetenschappers denken dat mensen die last hebben van vermoeidheid in de lente moeite hebben met het reguleren van dit stofje in deze periode, wanneer de aanmaak ervan toeneemt.” Ook de wisselende temperaturen tijdens het voorjaar spelen een rol. Het kost ons lichaam simpelweg energie om zich hieraan aan te passen en dat kan resulteren in een moe gevoel.
Vermoeidheid, energieloos en hoofdpijn
Dat je last kunt krijgen van een lentedip, juist als de zon begint te schijnen, is dus helemaal niet raar. Maar hoe weet je of het om een lentemoeheid gaat of iets anders? Je kunt een voorjaarsmoeheid herkennen aan, zoals de naam al zegt, vermoeidheid en minder energie hebben, ook al slaap je goed. Daarnaast kun je meer prikkelbaar zijn, somber en je futloos voelen. Sommige mensen hebben ook hoofdpijn, pijnlijke spieren of gewrichten. Je kunt het daarnaast aan je slaap merken: je bent meer of minder slaperig of hebt moeite met uit bed komen. Minder of meer eten dan normaal, is ook een klacht die voorkomt bij lentemoeheid.
Zo word je de lentemoeheid de baas: 3 tips
Het goede nieuws is: de klachten, die wel een aantal weken kunnen aanhouden gaan vanzelf weer over. Gelukkig kun je zelf veel doen om het te voorkomen of die vermoeidheid de baas te worden. De slaapcoach deelt haar drie beste tips.
1. Breng daglicht in je leven tegen vermoeidheid
“Ga elke dag minimaal dertig minuten naar buiten. Het verbetert je hormoonbalans. Kun je niet naar buiten? Zet dan je bureau of eettafel bij het raam, zodat je wel daglicht opvangt. Of ga regelmatig even voor het raam staan en geniet van de voorjaarszon die op je huid schijnt.”
2. Maak je lichaam wakker met beweging
“Door regelmatig te bewegen maak je je lichaam wakker ‘uit de winterslaap’. Ga wandelen, maak de tuin klaar voor het voorjaar, fiets naar je werk of ga te voet boodschappen doen.”
3. Besteed aandacht aan je slaap
“Besteed aandacht aan een gezonde slaap. Slaap is en blijft de belangrijkste energieleverancier.”
Last van de zomertijd? Ook dat is niet gek. Ons lichaam werkt namelijk op interne klokken. Allerlei biologische processen regelen onder andere onze lichaamstemperatuur, bloeddruk en stofwisseling. Wordt er een uurtje weggesnoept van onze nachtrust, dan merken we dat vrijwel meteen. Met deze tips haal je je energie terug.
Volg ons ook op Instagram, Facebook en TikTok. Meer Gezondnu? Neem dan een kijkje in het magazine en schrijf je in voor de nieuwsbrief.