Je hebt vast weleens gehoord dat je naar de zon moet kijken als je moet niezen. Moet jij niezen van fel licht? Je bent niet de enige. Ongeveer een kwart van de mensen heeft hier last van. Maar hoe kan dit?
Niezen is een reflex. Een automatische reactie van je lichaam op een prikkel van buitenaf. Meestal niezen we omdat er iets is dat ons neusslijmvlies irriteert. Dit kunnen pollen, stofjes, virussen of allergieën zijn. Maar licht irriteert dit slijmvlies niet. Hoe kan het dat we alsnog moeten niezen wanneer we in de zon kijken?
Genetische aanleg voor niezen
Niezen door licht kan echt. Dit fenomeen heet het fotische reflex. In dit onderzoek onder de Chinese bevolking lezen we dat het fotische niesreflex genetisch is bepaald. Heb jij dit reflex? Dan ben je waarschijnlijk niet de enige in de familie die hier last van heeft. Door welke genen dit reflex veroorzaakt wordt is nog niet bekend. Hoe erg dit reflex is verschilt per persoon. De een niest maar twee tot drie keer bij het zien van fel licht, bij de ander kan het tot een niesbui van twintig keer niezen leiden.
Niezen door lichtverandering
Het niesreflex wordt niet getriggerd door fel licht, maar door een plotselinge verandering in lichtintensiteit. Gelukkig, want mensen met dit reflex zouden op zonnige dagen anders de hele dag door moeten niezen. Wanneer je ‘s ochtends de gordijnen opent of een tunnel uitrijdt kun je een niesbui verwachten als je het fotische niesreflex hebt. Waarom de verandering in lichtintensiteit het niesreflex triggert is onbekend. Wel zijn er verschillende theorieën.
Het heeft niks met je neus te maken
Een Zweeds onderzoek toont in ieder geval aan dat de oorzaak niet in de neus ligt. Verschillende onderzoekers vermoeden dat het niesreflex met zenuwen in de hersenen te maken heeft. Zo wordt er gedacht dat de oogzenuw een heftige verandering in lichtintensiteit niet aankan. De binnenkomende lichtprikkel wordt hierdoor ook onbedoeld doorgegeven aan zenuwen die in de buurt van de oogzenuw liggen. Waaronder de zenuwen die naar de neus toe lopen. Een andere theorie is dat een plotselinge hoge lichtintensiteit zorgt voor traanogen, die tranen komen via je neusholte in je neus terecht. En dit irriteert je neusslijmvlies waardoor je gaat niezen.
Volg ons ook op Instagram, Facebook en TikTok. Ook leuk: neem een kijkje in het magazine en schrijf je in voor de nieuwsbrief.
