Terwijl tachtig procent van de vrouwen ergens in haar leven te maken krijgt met klachten gerelateerd aan PMS, komt PMDD veel minder voor. Toch worden ze vaak door elkaar gehaald. Weet jij wat deze termen betekenen? En wat het verschil is tussen PMS en PMDD? Gynaecoloog Barbara Havenith legt het uit.
Wat is PMS?
PMS komt vaker voor dan PMDD. PMS is de afkorting voor premenstrueel syndroom. Volgens Thuisarts krijg je bij PMS elke keer lichamelijke en psychische klachten voordat je ongesteld wordt. De klachten zijn zo erg dat je niet je dagelijkse dingen kunt doen. Wanneer je ongesteld bent, verdwijnen de klachten weer. Voorbeelden van deze klachten zijn:
- Snel boos
- Gespannen
- Depressieve klachten
- Pijn in de borsten
- Een opgeblazen gevoel
- Weinig energie
Wat is PMDD?
PMDD staat voor het PreMenstrueel Dysphoric Disorder. Volgens de website van PMDD Nederland is er bij PMDD geen sprake van hormonale disbalans. PMDD is een heftige negatieve reactie op het natuurlijke stijgen en dalen van oestrogeen en progesteron. Mogelijke klachten kunnen zijn:
- Stemmingswisselingen
- Prikkelbaarheid
- Depressieve stemming
- Angstklachten
- Verminderde interesse in gebruikelijke activiteiten
- Moeite met concentreren
- Vermoeidheid
- Veranderingen in eetlust
- Hypersomnia (overmatige slaperigheid) of slapeloosheid
- Overweldigd of onbeheerst voelen.
- Lichamelijke symptomen zoals gevoelige borsten of zwelling, gewrichts- of spierpijn, opgeblazen gevoel of gewichtstoename
Wat is het verschil?
Barbara Havenith, gynaecoloog: “Het ingewikkelde van PMS en PMDD is dat een eenduidige omschrijving van beide stoornissen niet vindbaar is. Bij beide syndromen is sprake van lichamelijke en psychische klachten. Een groot misverstand wat nog altijd heerst is dat PMDD een ergere variant is op PMS. Dat is niet zo. Beide syndromen kunnen van even grote invloed zijn op het dagelijks leven van de vrouw.”
De verschillen tussen PMS en PMDD zijn niet duidelijk afgekaderd. Barbara: “De complexiteit in het diagnostiseren heeft te maken met de manier waarop de omschrijving de wereld in gekomen is. De kenmerken van PMS zijn omschreven door gynaecologen en psychologen, terwijl PMDD omschreven is door psychiaters. Scherp onderscheid is niet mogelijk. In mijn ogen gaat het ook niet zo zeer om de diagnose PMS of PMDD. Bovendien uiten de klachten van zowel PMS als PMDD bij de ene vrouw heel anders dan bij de andere vrouw. Het is persoonsgebonden. Voor mij gaat het eerder om de juiste balans vinden in je leven, waardoor de klachten van PMS of PMDD beter hanteerbaar zijn. De juiste aanpassingen in je leefstijl kunnen een positief effect hebben in de mate waarin je klachten ervaart. Overigens zie ik in mijn praktijk dat veel vrouwen die PMS of PMDD hebben ook hoogsensitief zijn. Dit is nog niet wetenschappelijk onderzocht, maar zeker iets om in je achterhoofd te houden wanneer je klachten van PMS of PMDD ervaart.”
Hoe weet je of je PMS of PMDD hebt?
Barbara: “Er bestaat geen bloedonderzoek dat vaststelt of je PMS of PMDD hebt. De gebruikelijke wijze om dit vast te stellen is daarom om je klachten drie maanden lang bij te houden in een dagboek. Ervaar je twee van de drie maanden klachten die gerelateerd zijn aan PMS of PMDD, dan kan er sprake van zijn dat je één van de twee syndromen hebt. Vermoed je dat je hier last van hebt? Bezoek dan je huisarts.”
Wat kun je doen er tegen doen?
Barbara: “Ik adviseer vrouwen om met een professional te kijken welke positieve veranderingen zij kunnen aanbrengen. Denk bijvoorbeeld aan een leefstijlcoach, diëtist, hormoonfactortrainer of leefstijlarts. Bijna altijd zijn er verbeteringen mogelijk in de huidige leefstijl, waardoor de vrouw minder klachten kan ervaren. Zo kun je kijken of er je iets kun verbeteren in je voedingspatroon – zoals meer groenten eten en minderen met suiker -, mate van beweging, slaap, alcoholgebruik of mate van ontspanning. Tegenwoordig ligt er vanuit de gezondheidszorg vaak de nadruk op medicatie, zoals de anticonceptiepil of antidepressiva, om klachten van PMS of PMDD te verminderen. Ik pleit echter voor om in de eerste plaats meer aandacht te geven aan leefstijl. Je ziet dat hierdoor vaak al veel verbetering mogelijk is.”
Meer Gezondnu? Volg ons ook op Instagram, Facebook en TikTok. Ook leuk: neem een kijkje in het magazine en schrijf je in voor de nieuwsbrief.
