Slaapproblemen, een verhoogde bloeddruk, stemmingswisselingen en minder energie kan allemaal het gevolg zijn van hormonale disbalans. Gelukkig heb je een goede hormonale gezondheid voor een deel zelf in de hand. Het begint al met iedere dag bewegen en beter slapen. Met deze zes basisregels houd je je hormonen in topconditie.
1. Beweeg iedere dag
Kies iets wat je leuk vindt en/of wat functioneel is: doe alles binnen een straal van vijf kilometer op de fiets, ga lunchwandelen, voetbal met je kinderen, neem altijd de trap of stap eens een bushalte eerder uit. Deze tips helpen je ook op een eenvoudige manier meer te bewegen.
2. Eet gevarieerd, onbewerkt, vers en het liefst onbespoten
Zet vaker groene groente op het menu. Zo krijg je genoeg chlorofyl binnen, een stof die hormoon-onvriendelijke stoffen helpt afvoeren. Zorg ook voor een goede
inname van omega-3 vetzuren. In vette vis zit een aanzienlijke hoeveelheid omega-3. Plantaardige bronnen van omega-3 zijn onder andere: walnoten, lijnzaad, spruiten en chiazaad.
3. Zorg voor ontspanning en voldoende sociale contacten
Stress kun je lang niet altijd uitbannen, maar de gevolgen van chronische stress kun je wel beperken. Vriendschap is daarbij belangrijk, net als ontspanning. Vind de manier die voor jou het beste werkt om te ontspannen. Zet je een kruis in je agenda voor een avond helemaal niks, verander je mindset en maak een eind aan je piekergedachten.
4. Houd je bloedsuikerspiegel stabiel
Voedingsmiddelen hebben een verschillend effect op je bloedsuikerspiegel. Zo stijgt je bloedsuikerspiegel sneller door een witte boterham met hagelslag dan roggebrood met een gekookt ei. Feit is dat bijna iedereen zich beter voelt met een stabiele bloedsuikerspiegel. Je hebt dan langdurig energie, minder last van stemmingswisselingen en een betere hormoonproductie. Door minder snelle koolhydraten te eten uit (wit)brood of (witte)pasta houd je je bloedsuikerspiegel langer stabiel. Kies ook voor voedingsmiddelen waaraan geen suikers zijn toegevoegd.
5. Neem goed slapen serieus
Slaap is ontzettend belangrijk voor je hormonale evenwicht. Doe slecht slapen niet af als onzin. Ga serieus aan de slag om je nachtrust te verbeteren. Kleine aanpassingen in je slaapkamer kunnen al groot effect hebben. Neem je matras en kussen onder de loep, verhuis elektronica (smartphones, tablets en tv’s) naar een andere kamer, zorg voor verduisterende gordijnen en houd je slaapkamer tussen de 18 en 20 graden. Vergeet ook niet dat een goede nachtrust overdag al begint. Zoek overdag de buitenlucht op, zodat ’s avonds je ogen sneller dichtvallen.
6. Houd je darmen in topconditie
Je darmen ondersteunen een evenwichtige hormoonproductie. Om de darmen in goede conditie te houden, zijn vezels onmisbaar. Haal ze uit groente, fruit en granen. Zet voor een blije buik de volgende producten op je boodschappenlijstje: yoghurt, peulvruchten, lijnzaad, kruidenthee, gedroogd fruit, groenten. Gevarieerd eten doet je darmen goed!
Herken een hormoonprobleem – 3 vragen aan Rineke Dijkinga
1. Hoe weet je of je een hormoonprobleem hebt?
Als je last hebt van slaapproblemen, denk je misschien niet meteen aan een disbalans in je hormoonhuishouding. Toch veroorzaken hormonen soms klachten, die je niet zo snel in verband brengt met ‘hormonen’. En andersom ook. Zo denk je bij menstruatieproblemen misschien meteen aan het vrouwelijke hormoon oestrogeen, terwijl ook de oorzaak je darm of lever te vinden is. Niet alles is de schuld van je hormonen dus! Ook bij onverklaarbare depressiviteit of bij paniekaanvallen die zomaar uit de lucht komen vallen, kunnen hormonen een rol spelen. Rineke Dijkinga, orthomoleculair voedingstherapeut: “Zeker als medicatie niets uithaalt, kunnen deze klachten misschien te maken hebben met een vertraagde schildklierwerking of omdat er te weinig progesteron aangemaakt wordt.”
2. Zijn het de hormonen of niet?
“Soms is het een heel gepuzzel om de werkelijke oorzaak te achterhalen,” erkent Dijkinga. “Veel chronische klachten waarvoor de huisarts ook geen verklaring heeft, hebben een link met die hormoonhuishouding. En soms lukt het ook niet om een keiharde oorzaak te vinden.”
3. Wanneer moet er een belletje gaan rinkelen?
“Bij elke klacht die voor je gevoel te lang duurt, moet je eigenlijk zelf aan de bel trekken. Kijk dan eens of een ander eetpatroon of leefstijlveranderingen verbetering kunnen brengen. Mijn ervaring is dat mensen zelf vaak een idee hebben wat de oorzaak van die ongemakken kan zijn. Neem dat als uitgangspunt voor je zoektocht naar beterschap.”
