We zijn bang om fouten te maken. Zonde, want falen is gezond. Het haalt zelfs de scherpe kantjes van je perfectionisme en wapent je tegen een burn-out. Hoe faal je beter? Remko van der Drift, directeur van het Instituut voor Faalkunde deelt vijf inzichten. Zo haal je meer uit het leven en word je sterker.
“Ever tried. Ever failed. No matter. Try again. Fail again. Fail better.” Deze quote van Samuel Beckett mag je in grote letters op je spiegel plakken. Falen is goed. Maar toch, we houden er niet van. Mislukken, fouten en gezichtsverlies – jak! Toch is het goed om heel vaak flink te falen zegt Remko van der Drift, directeur van het Instituut voor Faalkunde. Vijf inzichten, zodat je de gezonde vruchten kunt plukken van falen.
1. Mogen falen geeft je vrijheid
Remko van der Drift: “Door faalangst kunnen we onszelf onnodig klein houden. Zo heb ik jarenlang een droom gehad om ooit een oude camper te bezitten. Ik heb het jaren afgehouden, want ik was totaal niet handig met auto’s en zo’n oldtimer vergt veel onderhoud. Tot ik dacht: wat houdt me tegen? Nou ja, het idee dat ik niet technisch ben en dat ook nooit zou kunnen worden. Toen ik dat scherp had, dacht ik: wat heb ik nodig om mijn droom te realiseren? Ik ben bij de ANWB een cursus motoronderhoud gaan doen en heb zo’n camper gekocht. Dat gaf me een ongelooflijk gevoel van vrijheid. Zelfs in het buitenland was ik minder bang om motorpech te krijgen. Het durven proberen en het falen geeft een ongekende vrijheid.”
2. Die innerlijke criticaster helpt je niet
“Vind je veranderen moeilijk? Stel jezelf de volgende vraag: wat weerhoudt je om iets nieuws te proberen? Is het angst? Is het luiheid? Is het gebrek aan zelfvertrouwen? Vaak zijn we snoeihard voor onszelf. Dat innerlijke stemmetje, die criticaster, heeft altijd wel commentaar. Maar word je daar gelukkiger van? Helpt het je verder? En heeft die criticaster gelijk? Soms wel, maar in heel veel gevallen kun je hem beter negeren. Durven doen. Doen is nu eenmaal de beste manier van denken.”
3. Dat je kunt falen, betekent dat je nog kunt groeien (hoera!)
“We zijn allemaal werk in uitvoering. Als je ergens (nog) niet goed in bent, wil dat niet zeggen dat je een sukkel bent. Het woordje ‘nog’ mag veel meer gebruikt worden. Het woordje ‘nog’ kan van onschatbare waarde zijn om te blijven proberen en te blijven leren. Met ‘nog’ leg je de nadruk op de mogelijke ontwikkeling, op groei. Meestal zeggen we echter als het op leren en schoolwerk aankomt dat kinderen goed moeten presteren. Ik zeg: sta daarnaast ook eens wat vaker stil bij wat is misgegaan. Vraag als je met elkaar aan de keukentafel zit: wat vond je vandaag moeilijk, waar ben je tegenaan gelopen? Wat lukte er vandaag nog niet? En waarom?”
4. Besef: het leven is een cursus
“We weten dat fouten maken menselijk is, een logisch onderdeel van het leven. Maar we negeren dat massaal. Eigenlijk zijn we continu aan het bewijzen hoe goed we wel niet zijn. We zien het leven als een test, niet als een cursus. Wanneer je de test niet haalt, dan faal je. Er is alleen goed of fout. Hallo, perfectionisme. Terwijl als je het leven als een cursus kunt zien, dan gaat het niet om het eindresultaat, maar om het ontwikkelingsproces. Je focust je op wat je nog niet begrijpt, weet of kent en je gaat onderzoeken hoe je dat het best kunt leren. Als je iets aan het leren bent, dan is het ook logisch dat je fouten maakt. Immers, fouten maken is onderdeel van dat leerproces dat het leven nu eenmaal is.”
5. Stop met denken in goed en fout
“Laatst had ik een gekneusde enkel. Toen die net verzwikt was, deed die zo’n pijn. Ik durfde hem niet te belasten. Nee, zei mijn haptonoom, je moet er juist voorzichtig op gaan staan en mee lopen. Door de pijn op te zoeken, komt de doorbloeding op gang en kun je gaan helen. Ook als je geestelijk vastzit, moet je naar de pijn toe bewegen en hem recht in de ogen aankijken. Alleen dan kun je patronen zien en doorbreken. Elke fout, elke misstap heeft je in feite iets te leren. Als je er echter meteen het label ‘goed’ of ‘fout’ opplakt en er niet nieuwsgierig en met zelfcompassie naar kunt kijken, dan is de kans groot dat je diezelfde fout blijft maken. Dan leer je er niet van.”
