Volwassenen ontdekken vaak pas ADHD als ze zien dat hun kind ADHD heeft. Hoe kan het dat die link pas zo laat wordt gelegd? Psycholoog en deskundige van Fonds Psychische Gezondheid Baer Jonkers over ADHD bij volwassenen.
Lang werd gedacht dat ADHD overgaat als kinderen volwassen worden, maar dat idee is veranderd. “De manier waarop ADHD zich uit is anders bij kinderen en volwassenen. Kinderen komen voor andere problemen te staan dan volwassenen met ADHD. Bij kinderen zie je bijvoorbeeld dat het hyperactieve kenmerk van ADHD puur in het gedrag voorkomt, volwassenen zijn vooral hyperactief in hun hoofd.”
Gelijkenis
“Tien tot twintig jaar geleden werd ADHD niet bij volwassenen gediagnostiseerd”, zegt de psycholoog. “Dit zie je nu wel steeds meer gebeuren, omdat we erkennen dat ADHD ook in de volwassenheid doorgaat en we er steeds meer van weten.”
“In vijftig tot tachtig procent van de gevallen is ADHD erfelijk. Bij kinderen van nu wordt ADHD sneller gesignaleerd, omdat bijvoorbeeld schoolprestaties uitblijven of het kind erg druk is in de klas. Zodra bekend is dat een kind ADHD heeft, gaan de ouders terugkijken. Ouders denken soms: ik lijk behoorlijk op mijn kind, misschien heb ik het ook?”
Struikelblokken
“Volwassenen met ADHD lopen structureel tegen dezelfde dingen aan. Ze hebben relatieproblemen, schulden, verslavingen of ze maken hun opleiding niet af. ADHD’ers kunnen ook telkens slordigheidsfouten maken, waardoor ze vaak in conflict zijn met hun werkgever. Ze doen impulsief aankopen, kunnen plots stoppen met hun baan of een relatie verbreken. Het kan daarom een enorme opluchting zijn als de diagnose ADHD bekend is.”
Creatief en spontaan
Volwassenen met ADHD kunnen zich moeilijk concentreren en sommige ADHD’ers hebben ook last van hyperactiviteit. Zijn mensen met ADHD ook ergens beter in? “Veel mensen met ADHD zeggen dat ze snel dingen kunnen aanvoelen in een sociale setting. Ze zijn creatief, intuïtief, spontaan en kunnen ad rem reageren op onverwachte situaties. Meestal kunnen ADHD’ers met veel verschillende mensen gemakkelijk opschieten.”
“Bepaalde functies zijn uitermate geschikt voor mensen met ADHD. Geen kantoorbaan van negen tot vijf met elke dag dezelfde taken, maar een beroep waarbij je je creativiteit kwijt kunt. Voorbeelden zijn koken, schilderen, muziek maken of een beroep in de mediawereld. Het zijn in elk geval geen beroepen waarvoor je een ster moet zijn in plannen en organiseren.”
Leren focussen met ADHD
Stel je hebt ADHD, wat helpt dan om je beter te concentreren? Tips van psycholoog Jonkers:
- Begin met het bedenken dat je moeite hebt om je aandacht erbij te houden.
- Richt je werkomgeving zo in dat je zo min mogelijk afleiding hebt.
- Houd doordeweeks een vaste structuur aan.
