Waar sommige voedingsmiddelen ontzettend goed voor je zijn en zelfs kunnen helpen bij het verminderen van ontstekingen, kunnen andere voedingsmiddelen juist ontstekingen veroorzaken of verergeren. Welke voedingsmiddelen kan je beter vermijden in de strijd tegen ontstekingen? Spoiler: je eet (of drinkt) ze waarschijnlijk meer dan je hoopt.
1. Suiker
We eten met z’n allen veel te veel suiker. De gemiddelde Nederlander eet dagelijks 57 gram aan toegevoegde suikers. Dat zijn 14 suikerklontjes per dag! Vaak gebeurt dit onbewust, omdat suikers in ongelofelijk veel producten verwerkt zijn. Ze zitten vaak zélfs in producten waarvan we denken dat ze gezond zijn, zoals yoghurt, pindakaas of brood.
Hoe moeilijk het ook is, je lichaam zal je dankbaar zijn als je mindert met suiker. Suiker is namelijk een belangrijke veroorzaker van ontstekingen. Bovendien kan suiker leiden tot insulineresistentie, en dat kan weer leiden tot diabetes type 2. Daarnaast kan suiker ook nog eens zorgen voor een snellere veroudering van je hersenen, disbalans in je darmen, huid- en gebitsproblemen, vermindering van energie en nog veel meer ellende. Oeps, geen goed nieuws in de feestmaand december.
Weetje
Wist je dat jouw lichaam geen onderscheid kan maken tussen toegevoegde suiker en natuurlijke suiker? Wel is het bijvoorbeeld beter om een appel te eten dan een colaatje te drinken: de appel bevat namelijk nuttige voedingsstoffen; de cola niet.
2. Zuivel
Ook zuivel kan ontstekingen veroorzaken. Dat komt ten eerste omdat zuivel lactose bevat. Ons lichaam kan lactose alleen in de eerste vier jaar goed verdragen. Daarna is het voor mensen niet meer de ‘bedoeling’ om grote hoeveelheden zuivel binnen te krijgen. Dat kan zorgen voor spijsverteringsproblemen. Daarnaast bevat zuivel caseïne, een stof die net als gluten je immuunsysteem kan triggeren en ontstekingen kan veroorzaken2.
Weetje
Wist je dat het vermijden van (koe)zuivel en gluten kan bijdragen aan het verminderen van pijn en ontstekingen bij endometriose?1
En dat rauwe zuivel, in tegenstelling tot gepasteuriseerde en gesteriliseerde zuivel, juist heel gezond kan zijn? Hier lees je meer over rauwe zuivel.
3. Alcohol
We weten allemaal wel dat alcohol slecht is voor je gezondheid. Maar wist je dat zelfs een paar drankjes per week al negatieve gevolgen kunnen hebben voor je gezondheid op de lange termijn? Alcohol is een giftige stof die de darmwand en de hersenen beschadigt, insulineresistentie kan veroorzaken, de opname van voedingsstoffen tegengaat én een belangrijk ontstekingsremmend molecuul (glutathion) uitput. Daarom zorgt het drinken van alcohol voor méér ontstekingen in je lichaam.
Weetje
Wist je dat één glas alcohol al effect heeft op je darmen? Dat lees je hier.
4. Gluten
Gluten is een groep eiwitten die van nature voorkomt in sommige granen. Zo komt gluten voor in tarwe, rogge, gerst en spelt. Gluten kán bij sommige mensen zorgen voor ontstekingsreacties. Of je gevoelig bent voor gluten, hangt onder andere af van genetische aanleg en de gezondheid van je darmflora1. Ongeveer 1% van de Nederlanders kan gluten helemaal niet verdragen. Bij hen veroorzaakt gluten namelijk ontstekingsreacties in de dunne darm. Door deze reactie van het afweersysteem kunnen klachten ontstaan als diarree, buikpijn, allergieën, vermoeidheid of depressie. Dit wordt ook wel coeliakie genoemd1.
Ook als je geen coeliakie hebt, kan je nog steeds een probleem hebben met gluten. Je kan namelijk ook last hebben van glutensensitiviteit. Bij glutensensitiviteit kan je last hebben van spijsverteringsproblemen, maar het kan ook zo zijn dat je juist géén last hebt van de spijsvertering en andere klachten ervaart. Dit zijn klachten als depressie, mondzweren, migraine, hersenmist, gewrichts- en spierpijn, gevoelloosheid van armen en benen, eczeem of psoriasis. Deze klachten kunnen dagen of zelfs weken ná het eten van gluten ontstaan.
Gluten zorgt niet bij iedereen voor ontstekingsreacties. Twijfel je of jij tegen gluten kan? Dan kan je je laten testen op coeliakie met een bloedtest. Wil je weten of je last hebt van glutensensitiviteit? Daar is helaas nog geen goede test voor. De beste manier om dat te testen, is het vermijden van gluten voor minimaal 8 weken. Bij serieuze klachten is het altijd verstandig om een afspraak te maken bij de dokter.
Waar zit gluten in?
Onder andere in brood, beschuit, crackers, gebak, couscous, pasta en bier. Er zit géén gluten in aardappelen, rijst, quinoa of mais. Hier vind je een uitgebreide lijst.
Weetje
Wist je dat tarwe kan bijdragen aan premenstruele hoofdpijn?1
Overige bronnen:
1Briden, L. (2018). Period Repair Manual: Natural Treatment for Better Hormones and Better Periods. Greenpeak Publishing.
2Labee, C. (2024). Onrustige darmen, overprikkeld brein: Herstel je nervus vagus en heel je trauma; door voeding en rust naar een optimale brein-darmconnectie. Kosmos Uitgevers.
Volg ons ook op Instagram, Facebook en TikTok. Meer Gezondnu? Neem dan een kijkje in het magazine en schrijf je in voor de nieuwsbrief.
