E-nummers zijn goed, kant-en-klaar is beter dan een zelfgekookte maaltijd. En mensen die kiezen voor ambachtelijk en onbewerkt eten, zijn ‘gelovigen’ en ‘gekkies’. De discussie over gezond eten piekte deze week rond schrijver Rosanne Hertberger. gezondNU haalde even voor jou adem. Op welke punten heeft Rosanne gewoon gelijk en waarom is het dan toch beter om zelf te koken?
Rosanne Hertzberger is microbioloog en schreef het boek Ode aan E-nummers. In het boek is ze heel positief over kant-en-klaarmaaltijden en conserveermiddelen. Ze beledigt bovendien iedereen die wel kiest voor pure, onbewerkte producten en zelfgekookte maaltijden. “Het zijn echt niet alleen foodgekkies die geloven in de mythe van ambachtelijk, natuurlijk en onbewerkt voedsel, ook in mijn vriendenkring heb ik gelovigen. Daar zitten zelfs huisartsen tussen.”
Ode aan de E-nummers?
Waarom moeten E-nummers volgens haar een ‘ode’ krijgen? E-nummers zorgen dat voedsel langer houdbaar is en gaan om die reden voedselverspilling tegen. E-nummers zijn bovendien onschadelijk, omdat ze zo grondig getest zijn door de EU, stelt ze. Dus waar maakt iedereen zich zo druk over –aldus Rosanne? In hetzelfde boek stelt ze ook dat ze koken ‘haat’. Gelukkig dus dat ze niet twijfelt aan kant-en-klaar!
Zijn E-nummers veilig?
Peter Voshol, medisch fysioloog en senior onderzoeker aan het Louis Bolk Instituut, onderzoeksinstituut op het gebied van duurzame landbouw, voeding en gezondheid: “Je kunt niet zeggen dat alle E-nummers giftig zijn, maar dat ze helemaal veilig zijn weet je ook niet. Mijn grootste punt is dat E-nummers altijd in enkelvoud worden getest, maar als je kijkt op de gemiddelde verpakking dan zit er nooit één E-nummer in. Het is altijd een combinatie. Daarnaast worden E-nummers getest voor bewerking, niet nadat een product gekookt, gepasteuriseerd of gesteriliseerd is. Of E-nummers nog steeds veilig zijn als je ze bij elkaar worden gegooid en in een bewerkt product zitten, kun je dus niet vaststellen.”
Henny de Lint, diëtist en natuurvoedingsdeskundige: “Niets is gif! Dezelfde E-nummers zitten ook in biologische producten, maar dan met de naam voluit geschreven. Het zijn best onderzochte stoffen, waarbij één vraag altijd open blijft en ook niet zomaar te onderzoeken is: wat doen ze samen in ons lijf? Het kan positief zijn, maar mogelijk ook negatief.”
Anouk Berends, diëtist: “E-nummers zijn geen gif. Ze zijn immers niet voor niets een E-nummer. Met andere woorden, een goedgekeurd en goed gecontroleerde stof, die zelfs als je er meer dan gemiddeld van binnenkrijgt, niet schadelijk is. Dat is zeker weten goed onderzocht. E-nummers kunnen verschillende functies hebben. Denk aan: conserveren, kleurstoffen, geur- en smaakstoffen en drijfgassen. Zo is conserveren handig om iets wat langer dan gewoon te kunnen bewaren en zijn kleurstoffen handig omdat we liever zwarte cola drinken dan groene. Maar zijn we daarmee eigenlijk niet ontzettend verwend? Er wordt namelijk van alles aan onze voeding toegevoegd om het voor ons makkelijker en mooier te maken. Daar komt bij: vaak is een E-nummer niet de enige toevoeging aan een bewerkt product. Wat dacht je van suiker en zout, alles ‘ten goede’ van de smaak?”
Is kant-en-klaar net zo gezond als vers?
Peter Voshol, medisch fysioloog en senior onderzoeker aan het Louis Bolk Instituut: “Dat bewerkte voeding minder gezond is dan vers, staat vast. Zelfs de Wereldgezondheidsorganisatie zegt dat zeventig tot negentig procent van de chronische ziektes in onze moderne maatschappij wordt veroorzaakt door (over)consumptie van bewerkt voedsel. Het bevat te veel suiker, te veel zout, te veel vet en te weinig groente. Daar zou ik me meer op focussen dan op E-nummers. Als je zelf kookt, weet je tenminste wat je bakt, stooft of kookt. Dat is altijd gezonder.”
Henny de Lint, diëtist en natuurvoedingsdeskundige: “Kant-en-klaar hoeft niet altijd negatief te zijn. Veel is zonder toegevoegde suikers en zout is gereduceerd.”
Anouk Berends, diëtist: “Een nadeel aan kant-en-klaar producten is vaak de toevoeging van suiker en zout. Bij E-nummers heb je nog een wettelijk vastgesteld maximum, daar mag de fabrikant absoluut niet overheen gaan. Maar hoe zit dat eigenlijk met suiker en zout? Daarnaast is zelf eten klaarmaken super leuk. Je krijgt er honger van, leert hoe je met producten om kunt gaan, je ziet wat er in je maaltijd terecht komt en je kunt je maaltijd helemaal naar eigen smaak aanpassen en inspelen op het seizoen.”