Voel je je ziek, zwak en misselijk? Of is je kind altijd druk? Grijp dan niet meteen naar de medicijnen. “Eerst voeding, dan medicijnen”, vindt apotheker en doctor in geneeskunde Gert Schuitemaker. Maar in de praktijk gebeurt dat vaak niet. “Ik stel vast dat er een pillengeneratie wordt gekweekt.” gezondNU werd nieuwsgierig naar de visie van Schuitemaker en ging met hem in gesprek.
In december kwam zijn nieuwe boek Voeding & Gedrag: van ADHD tot zinloos geweld uit over de gevolgen van onvolwaardige voeding op onze geestelijke gezondheid. Schuitemaker legt een verband tussen voeding en gedrag, op basis van tientallen onderzoeken en zestig jaar research. “Met dit boek hoop ik dat mensen weer wakker worden. Dat is hard nodig.”
We weten nog steeds te weinig over voeding en gedrag?
“Ja. Als het gaat om je beter voelen, nemen pillen steeds meer de plek in van goede voeding. In 2013 kregen bijvoorbeeld 25 duizend jongeren onder de tien jaar ritalin voorgeschreven. Maar is dat ook echt nodig? Ik betwijfel dat. We eten steeds meer lege calorieën; voeding waar weinig vitaminen en mineralen inzitten en juist veel suiker en vet. Voedingstekorten maken je lichamelijk ziek, maar hebben ook invloed op je gedrag en psychische gesteldheid. Pillen pakken de symptomen aan, maar niet de oorzaak.”
Wat voor effect heeft ongezonde voeding op je gedrag?
“Iedereen kent wel het gevoel dat je gaat trillen, gapen of druk wordt. Er ontstaat dan een hunkering. Veel mensen nemen een mars, glas cola of extra kop koffie. Op korte termijn werkt dat, maar op lange termijn versterkt hierdoor het gevoel juist. Het is een vorm van verslaving. Het leidt tot overgewicht, suikerziekte en gedragsproblemen. Kinderen worden bijvoorbeeld drukker. En wat doen ouders? Die gaan naar de huisarts. En die geeft ze ritalin mee. Daarin slaan ze een belangrijke stap over; voeding. Het moet zijn; eerst voeding, dan medicijnen. Maar nu is het; eerst medicijnen, dan nog geen voeding.”
Waarom grijpen artsen volgens jou zo snel naar medicijnen?
“Pillen hebben de overhand door het gemak. De gezondheid, waaronder de geestelijke gezondheid, begint in de baarmoeder. Eigenlijk al daarvoor. Als de moeder ook al problemen heeft met de suikerspiegel, dan krijgt een kind dat mee na zijn geboorte. En als een kind dat gaat ‘oplossen’ door snelle suikers te eisen, dan gaat dat van kwaad tot erger. Ouders gaan naar de huisarts, maar die heeft geen voeding in zijn gereedschapskist. Gedurende een artsenopleiding krijgen ze maar 25 lesuren over voeding. En het is veel makkelijker om een kind medicijnen te geven, dan de stofwisseling te corrigeren met goede voeding.”
Wat gebeurt er als pillen de overhand blijven houden en voeding geen kans krijgt?
“Kijk maar om je heen. Overgewicht, op vroege leeftijd diabetes, criminaliteit, asociaal gedrag. Voeding is niet de enige factor, maar wel de vergeten factor. En dat is een grote fout. Over tien jaar kijken we terug en denken we ‘waarom deden we niets’? Het gebeurt onder onze ogen. Niemand doet iets, we kijken allemaal toe. Mensen realiseren zich de ernst niet. Geef je kind het meest kostbare mee voor zijn verdere leven; een gezond lichaam. En goede voeding is de basis voor een gezond lichaam. Verdiep je erin. Laat je adviseren door mensen die verstand hebben van voeding. En niet de huisarts, die is op dat gebied niet deskundig.”