In de wereld van zoet, is er sinds een jaar een nieuwe speler op het veld: stevia. Het zou een lekkere, gezonde zoetstof zijn. Want: weinig calorieën en natuurlijk. Maar snoep je echt gezonder met stevia? Of kun je net zo goed voor een suikerklontje kiezen? gezondNU vroeg twee suikerexperts om hun tips en trucs.
Elke Nederland eet jaarlijks gemiddeld 40 kilo suiker. Als schepjes suiker in de koffie, in de stroopwafel bij de thee en het zit zelfs in de kipfilet op je boterham en de kidneybonen uit blik. Zelfs wie weinig suiker wil eten, zal daarom merken dat suiker (bijna) ongemerkt je voedingspatroon insluipt.
Voor de bewuste zoetekauwen is er sinds 2011 stevia op de markt, een zoetstof afkomstig van een plantje uit Paraguay. Ongeveer veertig keer zoeter dan tafelsuiker en caloriearm. Te mooi om waar te zijn? Misschien wel. De Consumentenbond ontdekte dat aan veel producten met stevia ook nog synthetische zoetstoffen en gewone suiker wordt toegevoegd. Daarom vragen we orthomoleculair geneeskundige Juglen Zwaan en orthomoleculair voedingsdeskundige Anne Marie Reuzenaar om hun tips en trucs.
Is stevia een goed en gezond alternatief voor suiker?
Juglen: “Het is beter om de zoete smaak te ontwennen. Dit kost even, maar de smaakpapillen vernieuwen zich om de paar weken en stellen zich dan opnieuw in. Geraffineerde suiker moeten we zoveel mogelijk vermijden, dan is stevia (eventueel in combinatie met andere onbewerkte suikers zoals palmsuiker) een mooi hulpmiddel om suiker te ontwennen.”
Anne Marie: “Stevia is geen synoniem voor natuurlijk, laat staan voor gezond. Wees daarom altijd kritisch als het om producten gaat met toegevoegde stevia. Het is nog niet duidelijk of het lichaam na het gebruik van stevia, als reactie op de zoete smaak, via de smaakpapillen een signaal krijgt om insuline uit de alvleesklier vrij te maken. Dit gebeurt wel na het gebruik van zoetstoffen. Als dat het geval is zal dit, bij gebrek aan energie, de bloedsuiker laten dalen waardoor het lichaam om energie (eten) zal vragen. Op die manier zou de behoefte aan eten juist toe kunnen nemen. Daarom raad ik het gebruik van stevia in dranken, waarin geen andere energiebron zit, af. Combineer het gebruik van stevia altijd met (liefst de goede) koolhydraten of andere energiebronnen.”
Waar moet je op letten als je stevia koopt?
Juglen: “Zorg dat je pure stevia te pakken krijgt. In de supermarkt is veel stevia gemengd met vulstoffen, waardoor het product slechts 3 procent stevia bevat. De mengstof is meestal maltodextrine.”
Anne Marie: “Stevia kun je in verschillende vormen kopen. Helaas zijn dat dus niet alleen zuivere producten. Omdat stevia zoveel zoeter is dan suiker en je er dus maar weinig van nodig hebt, wordt er vaak een ‘bulkmiddel’ aan toegevoegd. Dit doen ze om het product extra volume te geven. Wanneer het bijvoorbeeld wordt gecombineerd met het bloedsuikerverhogende maltodextrine, dan gaan daardoor de gunstige eigenschappen van stevia verloren. Er zijn veel kwalitatief slechte steviaproducten op de markt, dus let goed op wat je koopt.”
Wat is een goed stevia-product?
Juglen: “Groene stevia heeft nog de vitamines, mineralen en chlorfyl. De zoetkracht is 30 – 40 keer zoeter dan suiker, dat is natuurlijker dan de witte geraffineerde die 600 keer zoeter is en geen gezonde stoffen bevat.”
Anne Marie: “Ik gebruik in mijn recepten de zuivere stevia, zoals ruw ongeraffineerd steviaextract (stevia-concentraat) of gemalen steviablad. Gebruik steviablad als het enigszins groene kleur van je gerecht geen probleem is. Gebruik in de andere gevallen stevia-concentraat. Koop het in de natuurvoedingswinkel of bij een betrouwbare internetwinkel.”
Minderen met suiker? Lees het boek ‘Zonder suiker’, van Anne Marie Reuzenaar.
