Hoewel de pil nog steeds de meest gebruikte anticonceptiemethode is, stappen veel (millenial) vrouwen over op een ander middel. En dat maakt het misschien wel een stuk gezelliger in het land. Want, wat blijkt: de pil kan effect hebben op onze mentale gezondheid. Hoe zit dat?
In Nederland gebruiken 1,2 miljoen vrouwen tussen de 15 en 48 jaar de anticonceptiepil. Voor hen biedt de pil uitkomst. Tegelijkertijd is dit voorbehoedsmiddel niet altijd prettig in gebruik. Niet alleen omdat je hem gemakkelijk vergeet te slikken, maar ook omdat het je psyche kan beïnvloeden. Hoe zit dat? Krijg je een andere persoonlijkheid als je de pil gebruikt?
Geen pieken en dalen
Ja, de pil heeft invloed op je lichaam. Dat is logisch, want ze moet voorkomen dat je zwanger wordt en dat is op zich al een ingenieus, complex systeem. Wat goed is om te realiseren voordat je start met de pil, is dat het ook je psyche kan beïnvloeden. Waar dat precies aan ligt, is nog helemaal duidelijk. Het vermoeden is dat de synthetische varianten van de hormonen oestrogeen en progesteron die in de pil zitten, er mee te maken hebben. Deze hormonen kunnen mogelijk invloed hebben op hersengebieden die belangrijk zijn voor het verwerken van emoties. Daarnaast daalt het testosteronniveau van vrouwen door pilgebruik met zo’n zestig procent, waardoor de geestelijke gesteldheid achteruit kan gaan. Bij vrouwen is testosteron namelijk van invloed op hoe ze zich voelen.
Depressief door de pil?
Sommige vrouwen die de pil gebruiken, voelen zich ‘anders’. Ze worden somber, moe of hebben vaker last van stemmingswisselingen. Die effecten van de pil op de stemming en het libido zitten niet tussen de oren, maar kunnen daadwerkelijk voorkomen. Een tot tien procent van de vrouwen krijgt last van depressieve stemming of stemmingsveranderingen, blijkt onder andere uit onderzoek van de Universiteit Utrecht. Bij gezonde vrouwen die starten met hormonale anticonceptie, neemt het gebruik van antidepressiva in de jaren daarna toe, blijkt uit een analyse die is gepubliceerd in het tijdschrift JAMA psychiatry.
De pil? Meer jaloezie
De pil wordt vaak ook in een adem genoemd met jaloezie. Is dat terecht? Deels wel. Zo bestudeerde evolutionair psycholoog Kelly Coby van de Rijksuniversiteit Groningen de effecten van het gebruik van de pil op jaloeziegevoelens en de mate van aantrekkelijkheid. Het resultaat: vrouwen die de pil gebruiken, ervaren jaloezie de hele cyclus in dezelfde mate. Voor de verschillende soorten anticonceptiepillen werd er een verband gevonden tussen toegenomen jaloezie en het gebruik van pillen met een hogere dosis synthetische oestrogeen. Vooral deze pillen kunnen dus van invloed zijn op intieme relaties door veranderingen in het gedrag als gevolg van jaloezie. Vrouwen die de pil niet gebruiken, ervaren alleen meer jaloezie tijdens de periode van vruchtbaarheid.
Natuurlijke cyclus is aantrekkelijker
Hetzelfde Groningse onderzoek keek naar het effect van pilgebruik op de mate van aantrekkelijkheid binnen relaties. Cobey concludeert dat mannelijke partners hun vrouwelijke partners aantrekkelijker vinden tijdens hun vruchtbare periode, maar ze concludeert ook dat mannen vrouwen minder aantrekkelijk vinden als ze de pil gebruiken. Verder blijkt dat voor een man de aantrekkelijkheid toeneemt als zijn partner een natuurlijke cyclus heeft.
Onderzoekers van het Karolinska Institutet in Zweden hebben bovendien ontdekt dat er een verband is tussen het slikken van de pil en het algemene welzijn van vrouwen. Vrouwen die de pil gebruiken hebben een lagere kwaliteit van leven op bepaalde gebieden, inclusief humeur, zelfcontrole en energie. Tegelijkertijd zijn er ook onderzoeken die aantonen dat hormonen in de anticonceptie geen invloed hebben op het humeur van vrouwen. Het laatste woord is hierover dus nog niet gezegd.
PMS kan verminderen
Het kan dus zo zijn dat de pil ook op mentaal vlak iets met je doet. Wat overigens niet betekent dat dit bij iedereen het geval is: een meerderheid van de vrouwen heeft geen last van mentale problemen door de pil. Vrouwen met PMS kunnen zelfs baat hebben bij het slikken van de pil. Het is dus zeker geen reden om de anticonceptiepil links te laten liggen. Het is wel een reden om jezelf en je mentale conditie in de gaten te houden en aan de bel te trekken als je veranderingen merkt. Maar dat is uiteraard altijd belangrijk, ongeacht of je de pil gebruikt of niet.