Langs de Nederlandse kust komt meer huidkanker voor en in stedelijke gebieden meer longkanker, blijkt uit de kankeratlas van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL). Het doel van de kaart? Inzichtelijk maken hoe vaak bepaalde kankersoorten in bepaalde regio’s voorkomen.
Op de kaart worden de 24 meest voorkomende kankersoorten in Nederland in kaart gebracht. Per regio geeft de atlas aan of het aantal diagnoses van een bepaalde kankersoort hoger, lager of gelijk is aan het Nederlandse gemiddelde.
Hoe werkt de kankeratlas?
Maar first things first: hoe werkt die kankeratlas precies? Alle regio’s in Nederland krijgen, afhankelijk van de kankersoort die je selecteert, een kleur. Blauw betekent dat een bepaalde kankersoort hier, in vergelijking met het landelijk gemiddelde, weinig voorkomt. Rood betekent het tegenovergestelde: in vergelijking met het Nederlands gemiddelde komt een bepaald soort kanker hier vaak voor. Selecteer je bijvoorbeeld ‘huidkanker’, dan zie je de kustgebieden oranje en rood kleuren.
De data is gebaseerd op waar mensen woonden toen ze de diagnose kregen. Daarbij worden cijfers gebruikt van de Nederlandse Kankerregistratie van 2011 tot 2020.
Regionale verschillen
Bij sommige kankersoorten is een duidelijk verschil per regio te zien, bij andere vormen van kanker niet of nauwelijks. Hierbij ziet het kankercentrum regionaal al verschillen, maar in grote steden zijn zelfs verschillen tussen wijken. In achterstandswijken komt longkanker bijvoorbeeld vaker voor dan in wijken met meer welvaart. “Dat maakt helder dat omgevingsfactoren een belangrijke rol spelen bij deze ziekte”, aldus onderzoeker en bestuurder van het IKNL, Valery Lemmens tegen de NOS.
Ook bij huidkanker zijn er dus verschillen per regio te zien. Zo komt de kankersoort vaker voor in gebieden langs de kust. Hoe dat kan? Een mogelijke verklaring van het IKNL is dat er langs de kunstgebieden een hogere zonkracht gemeten wordt en dat mensen zich meer blootstellen aan de zon.
Baarmoederhalskanker en borstkanker
Kijk je naar baarmoederhalskanker dan lijken de regio’s te verschillen op basis van het bevolkingsonderzoek. In het oosten van het land doen bijvoorbeeld veel mensen mee aan het bevolkingsonderzoek, waardoor baarmoederhalskanker al in een voorstadium kan worden opgemerkt en erger kan worden voorkomen. Bij borstkanker worden er geen grote verschillen gemeten.
Risico op kankersoort niet groter
Goed om te weten: het IKNL benadrukt dat de kankeratlas niet het risico op kanker laat zien. Als je in een rood gebied woont, is de kans op deze vorm van kanker dus niet groter. In de atlas zie je hoe vaak een bepaalde kankersoort voorkomt in een specifiek gebied. Dit kan afhankelijk zijn van allerlei factoren, zoals leefstijl, omgevingsfactoren of blootstelling aan risicofactoren. De kaart is volgens Lemmens dan ook niet bedoeld om angst te zaaien, maar om een inzicht te geven in de risico’s en oorzaken. “We proberen het in perspectief te plaatsen.”
Klik hier om de interactieve kankeratlas van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) te bekijken. In de atlas vind je een knop ‘info kankersoorten’, waarbij per kankersoort een toelichting gegeven wordt op wat je ziet op de kaart.
Meer Gezondnu? Volg ons ook op Instagram, Facebook en TikTok. Ook leuk: neem een kijkje in het magazine en schrijf je in voor de nieuwsbrief.
