Je ligt zwetend in bed met koorts, overal liggen tissues die vol zijn gesnoten, de gordijnen zitten dicht en je hoofd, tja, ook dicht. Als je je iets beter voelt, vraag je je af hoe je dit voortaan kunt voorkomen. Door je weerstand te verhogen. Maar doe je dat door meer sinaasappels te eten? Vroeger in bed te kruipen? Of..? Deskundigen geven inzicht.
Valkuil 1: Slecht slapen
Dat er een directe relatie is tussen een goede weerstand en een goede nachtrust, daar twijfelt slaapdeskundige Marieke Rinkema niet over. “Ons lichaam loopt gedurende de dag schade op. De nacht is nodig om hiervan te herstellen. In de diepe slaap wordt het groeihormoon aangemaakt, dat wordt ingezet voor herstel bij een wondje of spierschade. Tijdens de REM-slaap, je droomslaap, vindt mentaal herstel plaats. Als mensen structureel wakker worden op het moment dat de REM-slaap komt, ontwikkelen ze eerder angst-, concentratie- en depressieve stoornissen. Deze slaap is dus belangrijk voor je mentale weerstand.”
Doen: Bij slaapproblemen is er altijd meer aan de hand dan alleen maar ’s nachts niet kunnen slapen. Goed slapen heeft immers alles te maken met rust vinden overdag. Rust is ook: minder doelen stellen, op tijd naar bed gaan en duisternis creëren. Zoek een goed slaapritme, probeer piekergedachtes los te laten en ‘moet’ niet zoveel van jezelf. Overdag ontspannen, betekent ’s nachts beter slapen.
Valkuil 2: Te weinig vezels eten
Vezels? Ja, vezels. “Juist vezels spelen een essentiële rol spelen in het weerstandsverhaal. Mensen eten te weinig vezels en ondermijnen daarmee hun weerstand. De darmbacteriën zijn in grote mate bepalend voor een goede weerstand. En zij kunnen alleen goed groeien en bloeien als wij genoeg vezels eten”, vertelde voedingswetenschapper Angela Severs eerder aan gezondNU.
Doen: Vezels zijn de onverteerbare koolhydraten uit graan, fruit, groente en peulvruchten. Eet dus volkorenboterhammen, muesli en ook groente, fruit en peulvruchten. Dat zijn de hofleveranciers als het op vezels aankomt. Ook gefermenteerde voeding zoals yoghurt en zuurkool is goed voor al je gasten in de darm. En als zij er goed op gaan, doe jij dat ook!
Valkuil 3: Stress, stress en nog meer stress
Slaap zorgt voor opbouw van je weerstand en stress voor de afbraak van je weerstand. Stress heeft zelfs een onderdrukkend effect op het immuunsysteem. “Acute stress is functioneel: we krijgen meer cortisol in ons bloed, waardoor we kunnen vechten of vluchten”, legde huisarts Jacqui van Kemenade eerder in gezondNU uit. “Maar er zijn veel mensen die continu stress ervaren door hun werk, gezin en hun manier van leven. Hun ademhaling, bloedruk en polsslag zijn continu hoog. De stress zorgt voor slaapgebrek, ze zijn chronisch vermoeid. Het lichaam teert in, letterlijk.” Van Kemenade heeft de stelregel rest and digest: “Als je lichaam niet hoeft te vechten en vluchten, gaat alles in je lichaam beter: er is tijd en rust voor je darmen om voedsel te verteren, haren en nagels kunnen groeien, je hebt tijd voor seks. Echt, alles zal beter gaan.”
Doen: Zorg iedere dag voor twintig procent suddertijd. Doe tijdens die twintig procent niet alleen wat je ontspanning en energie geeft, maar voel ook je lijf. Haal je rustig adem of zit je adem hoog? Voel je je moe of energiek? Maak hier een paar weken tijd voor en kijk dan of je je meer ontspannen voelt. Zo niet, maak er dan dertig of veertig procent van.
Valkuil 4: Heel veel sporten
Heel veel sporten koppelen we aan sterk en krachtig zijn. Maar het geeft ook spierschade en gek genoeg … stress. Sporten is niet altijd goed voor je weerstand. En zeker niet voor mensen die continu veel stress hebben; zij staan altijd in de vlucht-of-vechtmodus; er zit dus veel adrenaline en cortisol in hun lichaam. Als juist deze mensen een high intensity impact training volgen of trainen voor een marathon, verhogen ze hun stress in plaats van dat ze die verlagen. Hun bloeddruk gaat nog meer omhoog en de ademhaling wordt nog sneller.
Doen: Probeer sporten los te koppelen van prestatie en vind een manier van bewegen waar je blij van wordt. Misschien is dat een rondje hardlopen met je hond, wandelen, touwtjespringen, yoga of voetballen met je kinderen. Dat is een stuk beter voor je weerstand.
Valkuil 5: Je handen wassen met antibacteriële zeep
Je huid is de eerste grens tussen jou en de ziekteverwekkers om je heen. Pas als een virusdeeltje door deze barrière heen breekt, zal de rest van je lichaam in actie komen. Selectie aan de poort is belangrijk. Je huidflora is daar uitstekend op toegerust. Deze bestaat uit acht miljoen(!) bacteriën per vierkante centimeter en vormt een natuurlijk schild tegen schadelijke bacteriën en ander ongein. Maar wie denkt dat je daarom heel veel moet douchen en badderen, heeft het mis. “Alle plekken op en om je lichaam die openstaan voor de omgeving – van de slijmvliezen in je ogen en neus, tot de huid en je mond – hebben een buffer. Die buffers moet je proberen te versterken”, aldus Anne Marie Reuzenaar, orthomoleculair voedingsdeskundige.
Doen: Niet te vaak je handen wassen. Vaak je handen wassen, zeker met antibacteriële zeep, verstoort namelijk het natuurlijke afweermechanisme van je huid. Dat heeft effect op je weerstand: een ziekteverwekkende schimmel of bacterie krijgt dan extra kans om te groeien. Je handen en gezicht scrubben is om die reden ook af te raden.
