We voelen vlinders in onze buik, luisteren naar ons onderbuikgevoel en volgen ons hart. Maar waar zit onze intuïtie? En is het hetzelfde als een instinct bij dieren?
Intuïtie betekent letterlijk inzicht zonder nadenken. Maar hoe werkt het? “Intuïtie is een eerste ingeving die opkomt bij een vraagstuk dat opduikt”, vertelde hoogleraar sociale psychologie Ap Dijksterhuis eerder in de Volkskrant. “Het is een autonoom beslissingsmechanisme dat we serieus moeten nemen. Intuïtie is namelijk het beste middel waarover de mens beschikt om keuzes te maken, omdat het voortkomt uit het onbewuste en het onbewuste veel objectiever is dan het bewuste.”
Drie vormen van intuïtie
Er zijn verschillende manieren waarop intuïtie zich kenbaar kan maken, namelijk: fysiek, denk daarbij aan knikkende knieën en een verhoogde hartslag. Emotioneel: een gevoel van onrust, angst of onzekerheid. En tot slot mentaal, door bijvoorbeeld een herinnering of onverwachte associatie die plotseling opkomt.
Het verschil met instinct bij dieren
Bij mensen hebben we het over intuïtie en bij dieren over instinct. Maar is dit niet hetzelfde? Nee! Instinct is meer een reflex, alles wat je lichaam automatisch doet en waarbij ervaring geen rol speelt. Dit is genetisch vastgelegd. Bij intuïtie speelt eerdere kennis of een eerdere ervaring wel een rol.
Onbewust en bewust waarnemen
Kriebels in je buik, klotsende oksels, een versnelde hartslag of gewoon een onbestemd gevoel. Hoe komt dit? Zonder dat we het doorhebben, zien we veel meer dan we denken. Via onze ogen nemen we namelijk bewust, maar ook onbewust beelden waar. De amandelkern (amygdala) in de hersenen speelt een belangrijke rol bij het vertalen van deze prikkels in emoties. Zelfs wanneer je iets 33 milliseconden ziet, te snel om het bewust te registreren, kan dit omgezet worden in een emotie, fysiek verschijnsel of associatie. Zo ontstaat ook het onderbuikgevoel.
Beter je intuïtie volgen na een nachtje slapen
Bij het nemen van een beslissing waarbij je een flinke hoeveelheid informatie moet verwerken, kun je beter niet te bewust nadenken. Denk hierbij aan het kopen van een huis of het boeken van een vakantie. Dit ontdekte Dijksterhuis na meerdere laboratoriumstudies. Hoe ingewikkelder de kwestie, hoe slimmer het is om even afleiding te zoeken. Slaap er bijvoorbeeld een nachtje over, zodat je daarna beter je intuïtie kunt volgen.
