Ben je de veertig gepasseerd en kom je ineens aan, terwijl je niet anders bent gaan leven? Arts Annemie Ewalts ziet dagelijks vrouwen die tegen dit probleem aanlopen. Maar dat het bij het ouder worden hoort, is volgens haar niet het geval. Dit stappenplan helpt je weer aan een gezond gewicht.
Hoe komt het dat we na de veertig ineens aankomen? Annemie heeft het antwoord: ”Onze hormonen hebben last van onze westerse leefstijl. Stress, een overdaad aan suikers en chemische oestrogenen; ze brengen onze hormoonhuishouding uit balans en zorgen voor een oestrogeendominantie. Deze verstoring speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van menstruatieproblemen, overgangsklachten, onvruchtbaarheid, borstkanker en dus ook gewichtsproblemen en moeite hebben met afvallen. Dat afvallen lastiger is zo rond ons veertigste, komt doordat dan pas de hormonale disbalans aan het licht komt.” Maar geen nood! Volgens Annemie is het tij te keren.Volg deze 8 stappen om afvallen makkelijker te maken.
Stap 1: Afvallen? Eet veel vezels
”Op mijn spreekuur zie ik geregeld stellen”, vertelt Annemie. ”De man heeft net een operatie ondergaan en de vrouw vraagt zich af hoe hij er zo snel mogelijk weer bovenop komt. Die vrouwen zijn zelf vaak wat aan de zware kant. ‘Oervoeding’, antwoord ik dan. Als die stellen er echt mee aan de slag gaan, zie je binnen een paar weken ongelofelijke resultaten. De man sterkt aan, kan medicijnen laten staan en komt aan wanneer hij te mager was; de vrouw is afgevallen en beiden voelen zich fitter.” Het oerdieet is gebaseerd op het voedingspatroon van onze verste voorouders. Zij aten veel eiwitten uit eieren, kip, kalkoen en wild, onverzadigde vetten uit noten, vette vis, avocado en zaden, en vezels uit groenten en fruit. Minder koolhydraten, geen melkproducten of aardappelen en weinig rood vlees.
Stap 2: Afvallen? Ga niet op dieet
”Zie het veranderen van je eetpatroon niet als een dieet waarin je van alles niet mag”, adviseert Annemie. ”Het is veel meer een levensstijl. Het is bovendien geen straf om volgens deze regels te eten. Als je eenmaal de slag te pakken hebt van deze manier van eten, is het heel makkelijk vol te houden, want je voelt je fit en sterk. Als je het de rest van je leven voor 85 procent volhoudt, scheelt dat je een hele hoop kilo’s.”
Stap 3: Neem kleine stappen met afvallen
”Pak het afvallen stap voor stap aan. Begin met het aanpassen van je ontbijt: vervang je boterhammen door een groene smoothie met bijvoorbeeld spinazie, avocado en kokoswater of -melk. Een fantastische bron van groentevezels en gezonde vetten en eiwitten. Als die routine er een beetje in zit, kun je gaan sleutelen aan je avondeten: de aardappelen eruit, extra groente erin.”
”Vervang maaltijden van brood en muesli door maaltijden met fruit met kokosmelk, groene smoothies, salades en maaltijdsoepen waarin ook vis, kip, kalkoen of eieren zitten. Neem ook regelmatig vette vis, zaden als pompoenzaad en pijnboompitten, lijn- en sesamzaad en kook en bak met kokosolie of olijfolie van eerste persing. Dat zijn gezonde vetten die het immuunsysteem ondersteunen en dat helpt weer met afvallen.”
Stap 4: Pas op met suikers en geraffineerde koolhydraten
Fabrieksmatig bewerkte voeding gezoet met suikers, maar ook snoep, limonade, frisdrank, ‘nepsuikers’ in lightproducten, grote hoeveelheden brood, pasta en aardappelen … Dat kenden ze niet in de oertijd. De suikerstofwisseling raakt ervan ontregeld en dat maakt afvallen moeilijker. Annemie: ”Dat komt doordat ons lichaam nog hetzelfde reageert op voeding als toen: als we koolhydraten uit graanproducten eten, ziet ons lichaam dat als een mooie bron van energie. Voor onze voorouders was die bron schaars, dus iedere keer wanneer er koolhydraten binnenkwamen, sloeg het lichaam die energie op: het zette suikers klaar voor het geval er gevlucht of gevochten moest worden of we de winter moesten overleven. Maar wij vechten of vluchten niet meer. Sterker: we bewegen juist veel minder. En als we het koud krijgen, doen we de verwarming aan. Het lichaam kan dus niks met die energie. Vandaar dat we hem opslaan als vet.”
Stap 5: Maak gezonde keuzes
”Kies regelmatig voor broccoli, spruitjes, selderij en groene lentegroenten zoals asperges, rucola en tuinkers. Die helpen het teveel aan oestrogeen uit je lichaam te verwijderen. En wees niet bang voor eieren. Dat ze een negatief effect hebben op je cholesterol is een fabeltje. Vermijd wel veel cafeïne. Dit jaagt stress aan en dus verstoort koffie de suikerstofwisseling.”
Stap 6: Beweeg!
Doordat we minder hormonen aanmaken en vanaf ons veertigste geleidelijk aan spiermassa verliezen (ongeveer twee kilo per tien jaar), vertraagt onze stofwisseling. Dat maakt afvallen moeilijker. Spiermassa verbrandt vet, terwijl vetmassa vet opslaan juist aanwakkert. Doordat de spiermassa vermindert, kan het dus zijn dat je aankomt. Minder eten helpt meestal niet of werkt zelfs averechts: je lichaam gaat dan in de spaarstand en verbrandt nóg minder snel. Gevolg: je wordt dikker in plaats van dunner.
Bewegen is sowieso belangrijk, maar vooral in deze fase van je leven. Annemie: ”Je hoeft geen marathons te lopen, maar elke dag ten minste een halfuur stevig wandelen is heel goed voor de stofwisseling. Als je daarnaast ook nog een paar keer per week aan krachttraining doet, zorg je ervoor dat je spiermassa minder snel afneemt. Ook hierdoor blijft de stofwisseling hoger.”
Stap 7: Kies voor biologisch
Veel chemische stoffen hebben een oestrogeenachtige werking. Pas op met medicatie zoals de pil en antibiotica. Kies vanuit dat oogpunt ook voor biologische producten; antibiotica komt voor in niet-biologisch vlees en op reguliere groenten kunnen resten pesticiden met een hormoonverstorende werking voorkomen. Let ook op weekmakers in plastics, cosmetica en schoonmaakmiddelen. ”Deze zogenaamde xeno-oestrogenen zorgen voor oestrogeendominantie. Zeker wanneer in de menopauze de eierstokken de aanmaak van progesteron en oestrogeen helemaal staken. Dan blijft de oestrogeendominantie bestaan door de oestrogeenaanmaak in ons vetweefsel en xeno-oestrogenen. En dan wordt afvallen dus echt een stuk lastiger.”
Stap 8: Reduceer stress
Stress verstoort de bijnier- en suikerstofwisseling. Daardoor maken we meer vetweefsel aan. ”Denk maar eens aan het gezegde ‘Maak je niet druk’. In plaats daarvan zeggen we ook wel: ‘Maak je niet dik.’ Daar zit meer waarheid in dan je op het eerste gezicht zou denken. Doe iets waar je van ontspant en geniet: meditatie of yoga, dansen, muziek luisteren, beeldhouwen, wandelen. En zorg voor voldoende slaap wanneer je wilt afvallen.
Afvallen doe je het beste op een gezonde, geleidelijke manier. Wil je afvallen, dan kan het helpen om een specialist in te schakelen. Diegene kan tips geven die afgestemd zijn op jouw persoonlijke situatie.
